Słyszeliście o rzekach atmosferycznych? Mają duży wpływ na pogodę
Prawdopodobnie każdy z nas w swoim życiu widział przynajmniej jedną rzekę. Ale czy wiecie, że wysoko nad naszymi głowami są ich atmosferyczne odpowiedniki? Przepływają tak samo jak płynne cieki na lądach. Niestety dotychczas ich zobaczenie było niezwykle trudne.
Rzeki atmosferyczne często są produktem cyklonów. Dotychczas meteorolodzy polegali na modelowaniu komputerowym, aby przewidzieć, gdzie z największym prawdopodobieństwem przepływa para wodna. Teraz opracowali sposób, jak śledzić do w czasie rzeczywistym. Zanim jednak przejdziemy do wyjaśnienia, odpowiedzmy sobie na pytanie, dlaczego jest to aż tak ważne.
— Rzeki atmosferyczne to stosunkowo długie i wąskie obszary w atmosferze – niczym rzeki na niebie – które transportują większość pary wodnej poza tropiki. Chociaż rzeki atmosferyczne mogą znacznie różnić się wielkością i siłą, przeciętna rzeka atmosferyczna niesie ilość pary wodnej w przybliżeniu równą średniemu przepływowi wody u ujścia rzeki Mississippi. Wyjątkowo silne rzeki atmosferyczne mogą transportować nawet 15 razy więcej. Kiedy rzeki atmosferyczne docierają na ląd, często uwalniają tę parę wodną w postaci deszczu lub śniegu.
Okazuje się, że rzeki atmosferyczne mogą decydować o tym, gdzie wystąpią intensywne opady deszczu. A zrozumienie tego mechanizmu staje się jeszcze ważniejsze w miarę wzrostu temperatury spowodowanej globalnym ociepleniem. Podgrzana atmosfera jest w stanie wchłonąć jeszcze większą ilość wody, zmuszając te powietrzne drogi do zmiany kursu.
Rzeki atmosferyczne będzie można obserwować w czasie rzeczywistym
Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego zauważyli, że satelitarne zapisy przestrzennego rozkładu temperatur można wykorzystać do stworzenia trójwymiarowego pola wiatru w czasie rzeczywistym. Połączenie tych danych z satelitarnym pomiarem wilgoci NASA ujawniło globalny rozkład prądów o większej wilgotności.
Większość tej atmosferycznej wilgoci transportowana jest w kierunku biegunów i odpowiada za aż 30 proc. rocznych opadów w Ameryce Północnej i Europie oraz 40 proc. w Azji Wschodniej (w porze deszczowej). Choć atmosferyczne rzeki powstają nad tropikalnymi obszarami oceanów, później mogą przemieszczać się nad ląd. Wówczas przynoszą groźną pogodę jak choćby niszczycielskie wiatry i powodzie. Wpływają także na zmienność lodu morskiego - ich obecność zwiększa poziom topnienia. W ciągu ostatnich kilku lat poziom lodu morskiego na obu biegunach stale spadał, osiągając rekordowo niskie poziomy.
Po uzyskaniu przez naukowców obrazów w czasie rzeczywistym okazało się, że wcześniej stosowane modele przeceniały częstotliwość tworzenia się rzek atmosferycznych, ale nie doceniały intensywności opadów, które ze sobą niosą.
Opracowaną metodę można zastosować do obserwacji Ziemi i jej atmosfery przy użyciu różnych satelitów, aby uzyskać obrazy o coraz wyższej rozdzielczości. Można ją także zintegrować z prognozami pogody, poprawiając ich dokładność. W dalszej kolejności naukowcy planują porównać modele klimatyczne z nową metodą wykrywania rzek atmosferycznych.
Literatura źródłowa: Weiming Ma, Gang Chen, Bin Guan, et al. Evaluating the Representations of Atmospheric Rivers and Their Associated Precipitation in Reanalyses with Satellite Observations. ESS Open Archive . August 01, 2023. DOI: 10.22541/essoar.169091872.21352341/v1
