F-16 będą latały na oleju po frytkach?
Królewskie Holenderskie Siły Powietrzne (Koninklijke Luchtmacht) rozpoczęły regularne loty swoich myśliwców wielozadaniowych F-16AM/BM Block 20 MLU z wykorzystaniem biopaliwa lotniczego, dostarczanego przez spółki SkyNRG i Shell Aviation. Nowe biopaliwo jest produkowane jedynie w Stanach Zjednoczonych.
F-16AM/BM wykonują regularne loty na mieszance paliwowej, zawierającej 5 procent biopaliwa lotniczego, zwanego SAF. Biokomponenty zostały wyprodukowane ze zużytego oleju spożywczego w USA, a następnie wymieszane w Holandii z konwencjonalnym paliwem JP-5.
Zastosowanie takiej mieszanki powoduje redukcję emisji dwutlenku węgla podczas pracy silnika F100-PW-200 do 20 procent w porównaniu z klasycznym paliwem. Pierwsze testy przeprowadzono w połowie 2018 roku, lecz wstrzymano je po 2 tygodniach z powodu niewystarczającej ilości mieszanki. Obecne zapasy SAF wystarczą na wykonywanie lotów do połowy 2019.Decyzję o wdrożeniu biopaliwa lotniczego podjął dział regulacji materiałowych i logistycznych Koninklijke Luchtmacht. Zademonstrował on w 2010 roku możliwość wykonywania lotów AH-64D Apache Block II zasilanych nową mieszanką paliwową, której 50 proc. stanowiło SAF. Obecnie prowadzone są prace, aby dostosować wszystkie statki powietrzne do zasilania paliwem z biokomponentami. W nadchodzących latach dowództwo Koninklijke Luchtmacht chce stopniowo zwiększać poziom mieszanki, zmniejszając zależność od paliw kopalnych o 20 proc. do 2030 i co najmniej o 70 proc. w 2050. Problemem pozostaje kwestia ekonomiczna, gdyż SAF jest droższe od JP-5.
Amerykańskie próby
Testy z wykorzystaniem biopaliwa lotniczego przeprowadzili także Amerykanie. We wrześniu 2016 roku poinformowano o pomyślnym zakończeniu prób w locie samolotu walki elektronicznej EA-18G Green Growler z 23 Eskadry Doświadczalnej US Navy (VX-23), który do startu i lądowania używał mieszanki paliwowej bio-JP-5. Program testowy bio-JP-5 jest próbą zwiększenia użycia paliw alternatywnych przez statki powietrzne US Navy do 2020 roku.
Biomieszanka powstała dzięki katalitycznej konwersji hydrotermalnej. Proces ten pozwala na uzyskanie parametrów jakie musi spełniać paliwo lotnicze. Wcześniej mieszano klasyczne JP-5 z biopaliwami na poziomie 50 proc.. Pierwszy F/A-18 Green Hornet został oblatany 22 kwietnia 2010 roku.
Rafał Muczyński