Coraz bliżej donosowych szczepionek przeciwko grypie sezonowej

Badania potwierdziły, że eksperymentalna szczepionka PEI-HA/CpG podawana donosowo przyczynia się do powstania szerokiej odpowiedzi immunologicznej u myszy. Szczepionka składa się z polietylenoiminy (PEI), polimeru przenoszącego antygeny zwane hemaglutyninami (HA), które wywołują odpowiedź immunologiczną w organizmie, a także adiuwanty (CpG), które wzmacniają odporność. To zapewnia kompleksową odpowiedź układu odpornościowego i ochronę krzyżową przez ponad sześć miesięcy od podania preparatu. 

Szczepionki donosowe wydają się być idealne do zapewnienia ochrony przez chorobami zakaźnymi układu oddechowego - jak grypa. Niestety, większość istniejących szczepionek przeciwko grypie, wywołuje wąską odpowiedź immunologiczną, która szybko zanika, co sprawia, że człowiek zaszczepiony jest podatny na infekcję w kolejnym sezonie. Szczepionka donosowa może poprawić miejscową odpowiedź immunologiczną błon śluzowych, zapobiegając zakażeniu w miejscu wniknięcia wirusa.

Hemaglutyniny to glikoproteiny o właściwościach antygenowych znajdujące się na powierzchni wirusów grypy. Ich funkcją jest przyłączanie cząsteczek wirusa do powierzchni infekowanych komórek. Istniejące szczepionki przeciwko grypie wywołują odpowiedź immunologiczną skierowaną na region HA, który jest zmienny (tzw. główkę), co obniża skuteczność preparatu przeciwko różnym szczepom wirusa grypy. Region tzw. łodygi HA jest bardziej konserwatywny.

Antygeny białkowe podawane donosowo są zwykle mniej skuteczne w wywoływaniu odpowiedzi immunologicznej, dlatego do uzyskania wysokiej skuteczności są potrzebne tzw. adiuwanty (jak CpG).

- Nasze wyniki ujawniły, że nanocząstki znacznie zwiększyły immunogenność HA, czyli zdolność do wywoływania odpowiedzi immunologicznej, zapewniając ochronę krzyżową przed różnymi szczepami wirusa grypy. Konserwatywny region łodygi HA indukował znaczne przeciwciała w grupach immunizowanych nanocząsteczkami. Platformy nanocząstek wykazały intrygujące właściwości i wielki potencjał w rozwoju szczepionek przeciw grypie nowej generacji o ochronie krzyżowej. Istnieją jednak wyzwania dla skutecznych badań i rozwoju szczepionek nanocząsteczkowych. Chociaż w badaniu nie zaobserwowano żadnych widocznych działań niepożądanych, przed próbami klinicznymi potrzebna jest bardziej kompleksowa ocena bezpieczeństwa systemu adiuwantów nanocząsteczkowych - powiedział dr Chunhong Dong, pierwszy autor badania i pracownik podoktorski z Instytutu Nauk Biomedycznych w Georgia State.