Dlaczego nie możemy pić słonej wody?
Woda pokrywa 71 proc. powierzchni naszej planety, ale tylko 3,5 proc. stanowi woda słodka. Choć jest substancją niezbędną dla naszego życia, to ponad 96 proc. jej zasobów nie nadaje się do picia. Wody mórz i oceanów na całej planecie zawierają tak dużo soli, że nie tylko nie ugasi pragnienia, ale może doprowadzić do odwodnienia
Słona woda to wciąż woda. Dlaczego nie możemy jej pić?
Odpowiedź jest stosunkowo prosta. Nasze nerki nie są w stanie poradzić sobie z tak dużą ilością soli. Według NOAA (Narodowej Służby Oceanicznej i Atmosferycznej), około 3,5 proc. masy wody pochodzi z rozpuszczonej soli. Gdybyśmy całą sól usunęli z wód oceanicznych i rozsypali na powierzchni lądu, otrzymalibyśmy warstwę grubą na 166 metrów, co porównać można do 40-piętrowego wieżowca.
Rob DeSalle, kurator w Instytucie Genomiki Porównawczej im. Sacklera w Amerykańskim Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku wyjaśnia, że nasze komórki potrzebują wody w stosunkowo czystej postaci. Bezużyteczne lub szkodliwe produkty przemiany materii rozpuszczane są w wodzie, która trafia do pęcherza moczowego, a następnie jest wydalana z organizmu. Problem w tym, że nerki mogą wytwarzać mocz, który zawiera mniej soli niż krew. Słona woda zawiera tej soli trzykrotnie więcej. Oznacza to, że na jedną szklankę słonej wody należy wypić przynajmniej drugie tyle, żeby nerki poradziły sobie z jej wypłukaniem.
"Większość naszych przodków nie była narażona na działanie słonej wody, niezależnie od tego, czy były to ogólnie zwierzęta, naczelne czy owadożerne. Tak więc dobór naturalny skoncentrował się na przetwarzaniu słodkiej wody, a nasza fizjologia stała się tak dopracowana, że zakłócanie jej słoną wodą staje się bardzo niebezpieczne i szkodliwe"
Dlaczego ewolucja nie pozwoliła nam pić słonej wody?
Skoro słone wody zajmują większą część powierzchni Ziemi można się zastanowić, dlaczego ewolucja nie przystosowała nas do picia jej? Otóż, gdy wiele milionów lat temu zwierzęta wyszły na ląd, zaczęły się coraz bardziej oddalać od wybrzeża, a tym samym od słonej wody. Na lądzie występuje przede wszystkim woda słodka, więc do niej zaczęły przystosowywać się ich organizmy odrzucając umiejętność radzenia sobie z wodą słoną.
Niektóre zwierzęta mogą pić słoną wodę
Zwierzęta związane z oceanicznym ekosystemem musiały jednak przystosować się do picia słonej wody. Taką umiejętność mają między innymi mewy, albatrosy i pingwiny. Inaczej, spędzając długie tygodnie na otwartym oceanie zginęłyby z pragnienia. Ich organizmy odfiltrowują sól, zanim jeszcze dotrze do żołądka. Niektóre ssaki również poradzą sobie w środowisku słonowodnym. To wieloryby, foki oraz delfiny.
"Ssaki morskie przystosowały specjalne enzymy i struktury komórkowe, które pozwalają im usuwać nadmiar soli z ich systemów. To tak, jakby miały super nerki"
Nic nie wskazuje na to, aby ewolucja znów pozwoliła nam pić słoną wodę. Zostaje nam jedynie pamiętać o butelce ze słodką wodą lub poleganie na systemach odsalania wody.