Dziwna galaktyka odkryta przez Teleskop Webba. Zawiera prawie sam wodór

Gdy Wszechświat był młody, wypełniał go wodór, niewielka ilość helu oraz całkiem znikoma litu, czyli trzy najlżejsze pierwiastki. Innych, cięższych pierwiastków jeszcze nie było. Powstały dopiero we wnętrzach pierwszych gwiazd, w wyniku procesów fuzji termojądrowej. Dopiero wybuchy gwiazd supernowych dostarczyły pierwiastków cięższych.

Takie galaktyki odkrył najpewniej Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. Zespół z Uniwersytetu w Cambridge zbadał światło trzech galaktyk, uwiecznionych na jego pierwszym słynnym zdjęciu “głębokiego pola kosmosu". Dwie z nich są odległe o 29,4 miliardy lat świetlnych, trzecia zaś o 30,2 miliarda.

Taka odległość oznacza, że powstały w bardzo zamierzchłej historii Wszechświata, gdy był jeszcze bardzo młody. Badaczy nie zdziwiło więc, że okazały się ubogie w “metale". Dla astronomów “metalem" jest każdy pierwiastek cięższy od wodoru. “Metaliczność" to z kolei proporcja ilości pozostałych pierwiastków do ilości wodoru.

Dwie bliższe z badanych galaktyk były znacznie mniej “metaliczne" niż obserwowane dotychczas. Trzecia jednak pobiła rekord. Ma metaliczność pięćdziesiąt razy mniejszą niż nasze Słońce, które zawiera około 1,2 proc. “metali", czyli pierwiastków cięższych od wodoru i helu.

Jest to jeden z najmniej “metalicznych" obiektów ze wszystkich dotychczas poznanych, konkludują badacze w pracy opublikowanej w serwisie ArXiv. I jest to dla astronomów niespodzianką.

Im dalej w kosmos zaglądamy, tym starsze są obrazy, które do nas dobiegają. Galaktyki tak odległe i tak młode (widzimy ich obrazy sprzed miliardów lat) powinny być ubogie w inne pierwiastki. Ale nikt nie spodziewał się ich wykrycia w jednym z pierwszych zdjęć Teleskopu Webba.

Być może ta niezwykła galaktyka jest tylko anomalią, a brak cięższych pierwiastków wynika z jakiegoś kosmicznego wydarzenia. Wyjaśnienie tego wymaga jednak dalszych obserwacji.