Jeźdźcom ze wschodu w ekspansji na tereny Europy pomogło… mleko
Najnowsze badania płytki nazębnej z ponad 50 szkieletów przedstawicieli nomadycznej kultury grobów jamowych udowadniają, że w ekspansji „kowbojów ze wschodu” na tereny Europy pomogło im… mleko. Do sukcesu przyczyniło się odkrycie przez nich możliwości dojenia krów zamiast tylko spożywania ich mięsa.
Kultura grobów jamowych jest jedną z wielu kultur archeologicznych, jakie istniały przed kilkoma tysiącami lat na terenie Europy i Azji. Przedstawiciele zamieszkiwali obszar dzisiejszej Ukrainy i Rosji. Badacze nazywają ich potocznie "kowbojami ze wschodu" ze względu na ich styl życia.
O kulturze grobów jamowych wiadomo już, że jej przedstawiciele przed niespełna pięcioma tysiącami lat dokonali spektakularnego najazdu na całą Europę, docierając w ciągu 300 lat aż do Półwyspu Iberyjskiego. W mieszkańcach wielu europejskich krajów domieszka materiału genetycznego jeźdźców ze wschodu jest znaczna lub wręcz dominująca.
Kowboje ze wschodu. Tajemnica ich niezwykłej ekspansji
Aby dowiedzieć się, co napędziło sukces nomadów z terenów dzisiejszej Rosji, zespół badaczy z USA i Rosji przeprowadził badania płytek nazębnych w szkieletach ludzkich pochodzących z okresu 4600 do 1700 lat p.n.e. W 56 szkieletach szukano śladów białka krowiego lub innych zwierząt dających mleko.
W próbkach z 3300 r. p.n.e. znaleziono odpowiedź na pytania badaczy. Płytki nazębne zawierały ślady białka krowiego, koziego i owczego. Oznacza to, że ówcześni przedstawiciele kultury grobów jamowych nie tylko hodowali zwierzęta na mięso, ale także spożywali ich mleko.
Konie, krowy, kozy i owce były kluczowym elementem pomagającym kowbojom w dalszej ekspansji na zachód Europy. Wcześniejsze badania archeologiczne udowodniły, że w podobnym okresie przedstawiciele kultury grobów jamowych "wynaleźli" jazdę konną oraz zaczęli budować wozy z kołami. Te wszystkie elementy wytworzyły bardziej mobilny styl życia tych ludzi.
Nietolerancja laktozy. Jakie produkty mleczne jedli ludzie z epoki brązu?
Ludzie sprzed tysięcy lat nie posiadali zdolności do metabolizowania laktozy. Zatem jak to możliwe, aby doili krowy i pili ich mleko bez żadnych skutków zdrowotnych? Archeolodzy sugerują, że nomadzi z epoki brązu prawdopodobnie nauczyli się fermentować produkty mleczne i w takiej formie je spożywać, ponieważ nie zawierają one laktozy lub tylko jej śladowe ilości.
Podobną tradycję spożywania sfermentowanego mleka zaobserwowano we współczesnej kulturze Mongołów, która przypomina nadal bardzo styl życia prehistorycznych nomadów z terenów Rosji.
