Naukowcy odkryli monumentalne prehistoryczne struktury na Bliskim Wschodzie. Do czego służyły?
Archeolodzy, analizując zdjęcia satelitarne odkryli olbrzymie naziemne struktury łowieckie w północnej Arabii Saudyjskiej i w południowym Iraku. Jak one wyglądają?
Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego analizowali zdjęcia satelitarne poszczególnych fragmentów Bliskiego Wschodu, dzięki czemu zmapowali ponad 350 monumentalnych struktur łowieckich, które znane są jako "latawce". Większość z nich nigdy wcześniej nie została udokumentowana.
Archeolodzy skupili się na regionie pustyni Nafud. Wyniki badań zostały opublikowane w prestiżowym czasopiśmie naukowym The Holocene. Jak piszą naukowcy, odkryciu to może zmienić nasze rozumienie prehistorycznych powiązań człowiek-środowisko, a także zachodzących zmian klimatu na Bliskim Wschodzie.
Niezwykłe struktury na pustyni
Prehistoryczne struktury łowieckie zbudowane są z niskich kamiennych ścian, które tworzą "osłonę latawca", a także z wielu ścian naprowadzających zwierzynę, których długość wynosi nawet 1000 m. Ściany te kierowały zwierzęta np. gazele, na ogrodzony obszar, na którym można było je łatwo schwytać. Konstrukcje mogły zostać wybudowane już 8000 lat p.n.e. Archeolodzy otrzymali doskonałe narzędzia do badań w postaci komercyjnych zdjęć satelitarnych oraz platform takich jak Google Earth, dzięki którym odnaleziono te budowle.
Znalezione przez nas struktury dowodzą złożonego, starannego zaprojektowania. Jeśli chodzi o rozmiar "głowy latawców", mogą one mieć ponad 100 metrów szerokości, z kolei ściany prowadzące (...) mogą być niewiarygodnie długie. W niektórych nowych przykładach zachowana część ścian biegnie prawie prostymi liniami przez ponad 4 kilometry, często po bardzo zróżnicowanej topografii. Pokazuje to niesamowity poziom umiejętności w projektowaniu i budowaniu tych struktur
Zebrane dowody sugerują, że budowanie, utrzymywanie i odbudowywanie "latawców" wiązało się z wykorzystaniem znacznych zasobów. Ponadto takie działania prowadzone były przez pokolenia. Archeolodzy są zdania, że przesadzona skala struktur oraz ich forma może być swoistym wyrazem statusu, tożsamości i terytorialności poszczególnych plemion ludzi. Z kolei pojawienie się tych konstrukcji w sztuce naskalnej w Jordanii może oznaczać, że zajmowały one istotne miejsce w sferze symbolicznej i rytualnej ludów neolitycznych w tym regionie.
Budowniczowie "latawców" mieszkali w tymczasowych konstrukcjach, które wykonane były z "materiałów organicznych" niepozostawiających żadnego śladu na powierzchni ziemi. Pojawiają się pytania, kto zbudował monumentalne struktury, kogo miała wykarmić upolowana zwierzyna i jak ludzie byli w stanie je zbudować.
Uważa się, że konstrukcje zostały zbudowane w bardziej wilgotnym i bardziej "zielonym" okresie klimatycznym, znanym jako okres wilgotnego holocenu. Najwięcej tego typu struktur odnaleziono na płaskowyżu Al Labbah, jednakże z powodu zmian klimatu, obszar ten stał się z czasem tzw. rejonem marginalnym.