Polskie badania Antarktyki. To już niemal pół wieku!
Już niemal pół wieku Polacy badają Antarktykę. W niedzielę 26 lutego obchodziliśmy 46. urodziny Polskiej Stacji Antarktycznej im. H. Arctowskiego, stacji naukowej i nieformalnej polskiej "ambasady" na jedynym niezamieszkałym kontynencie. Co ciekawe, nie trzeba być naukowcem, aby móc tam popłynąć.
W niedzielę 26 lutego obchodzono ważną rocznicę dla nauki polskiej. 46 lat temu, 26 lutego 1977 roku uzyskano pierwszą oficjalną łączność radiową Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego ze światem zewnętrznym. Wówczas nastąpiło oficjalne otwarcie placówki, a tym samym rozpoczęła się działalność naukowa na Wyspie Króla Jerzego.
Pierwsza wyprawa do Antarktyki
Pierwsza samodzielna wyprawa na południe wyruszyła pod koniec 1975 roku, ale dopiero na przełomie 1976/77 roku statki MT Dalmor i MS Zabrze, wypływając z Gdyni, zabrały na pokład materiały budowlane, sprzęt, paliwo, środki transportu, żywność oraz uczestników wyprawy.
Inicjatorem oraz kierownikiem wyprawy założycielskiej był prof. dr hab. Stanisław Rakusa-Suszczewski. Na stacji były i są prowadzone badania w dziedzinie oceanografii, geologii, geomorfologii, glacjologii, meteorologii, sejsmologii oraz biologii i ekologii. Nieprzerwanie prowadzone są tu monitoringi: ekologiczny, glacjologiczny, hydrologiczny, meteorologiczny i morski. Stacja znajduje się pod opieką Instytutu Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk.
Kolejna wyprawa badawcza na miejscu. Kto może brać udział w wyprawie?
- Po trzech tygodniach rejsu z Kapsztadu na pokładzie ukraińskiego lodołamacza Noosfera, 47. Polska Wyprawa Antarktyczna dotarła do Stacji Arctowskiego. Trasa wiodła przez południową część Atlantyku z krótkim przystankiem na Orkadach Południowych w celu przeczekania sztormu, i dalej przez Ocean Południowy aż na Wyspę Króla Jerzego - poinformowała stacja na swoim facebookowym profilu.
Jednocześnie rozpoczęła się rekrutacja na 48. Polską Wyprawę Antarktyczną na stanowiska całoroczne (zimownicy) oraz na okres antarktycznego lata. Aby odwiedzić ten piękny zakątek świata, nie trzeba być naukowcem. Szanse mają również osoby z różnych innych pozanaukowych branż: elektrycy, mechanicy, informatycy, przedstawiciele zawodów medycznych czy szef kuchni i pomoc kuchenna.
Gdzie położona jest Polska Stacja?
Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego oddalona jest od Polski o ponad 14 tysięcy kilometrów. Znajduje się na półkuli południowej w archipelagu Szetlandów Południowych, na wyspie Króla Jerzego i wybrzeży Zatoki Admiralicji. Wyspa ta zaliczana jest do klimatycznej strefy morskiej Antarktyki.
Niemal pół wieku funkcjonowania dotychczasowej stacji w niekorzystnych warunkach doprowadziło do zniszczenia budynków. Co więcej, postępująca erozja brzegu doprowadziła do tego, że stacja znajduje się zaledwie kilka metrów od wody. Konieczna więc była budowa nowoczesnej stacji, na którą przeznaczone zostało 88 milionów złotych. Projekt nowej stacji przygotowała w 2015 r. pracownia Kuryłowicz & Associates.
W tym sezonie w planach jest: uzbrojenie terenu, montaż oczyszczalni ścieków, konstrukcji stalowej oraz elewacji hali magazynowej sprzętu pływającego. Na czas kolejnej zimy pracownicy przeniosą się do wnętrza budynku, gdzie zostaną przeprowadzone prace wykończeniowe. Instytut Biochemii i Biofizyki PAN informuje, że budowa zakończy się w 2024 r.
Przeczytaj także: