Ile jest parków narodowych w Polsce? Który największy, który najstarszy

Zgodnie z definicją, każdy z parków narodowych to obszar nie mniejszy niż 1000 ha, wydzielony ze względu na charakteryzujące go wyjątkowe walory przyrodnicze, naukowe czy kulturowe. Na terenie Polski znajdują się aż 23 takie tereny, a każdy z nich ma swój własny symbol. Obecnie trwają prace nad projektem ustawy o parkach narodowych regulującej docelowo ich funkcjonowanie.

Park narodowy ma inny status niż rezerwat przyrody - ten ostatni ma bowiem służyć ochronie zagrożonych wyginięciem gatunków z zachowaniem ich naturalnego środowiska. Park narodowy stanowi z kolei zabezpieczenie ekologicznych, historycznych i kulturalnych obiektów.

Zastanawiasz się, ile jest parków narodowych w Polsce? Na terenie naszego kraju znajdują się aż dwadzieścia trzy takie obszary. Są to:

• Babiogórski Park Narodowy, 
• Białowieski Park Narodowy, 
• Biebrzański Park Narodowy,
• Bieszczadzki Park Narodowy,
• Drawieński Park Narodowy, 
• Gorczański Park Narodowy,
• Kampinoski Park Narodowy,  
• Karkonoski Park Narodowy,
• Magurski Park Narodowy, 
• Narwiański Park Narodowy, 
• Ojcowski Park Narodowy,
• Park Narodowy Bory Tucholskie, 
• Park Narodowy Gór Stołowych, 
• Park Narodowy Ujście Warty, 
• Pieniński Park Narodowy, 
• Poleski Park Narodowy, 
• Roztoczański Park Narodowy, 
• Słowiński Park Narodowy, 
• Świętokrzyski Park Narodowy, 
• Tatrzański Park Narodowy, 
• Wielkopolski Park Narodowy, 
• Wigierski Park Narodowy, 
• Woliński Park Narodowy. 

Najwięcej parków jest w województwie małopolskim. Są to: Babiogórski, Gorczański, Ojcowski, Pieniński, Tatrzański i częściowo Magurski Park Narodowy.

Na drugim miejscu pod tym względem plasuje się województwo podlaskie, gdzie funkcjonują cztery parki narodowe: Białowieski, Biebrzański, Narwiański i Wigierski.

Wszystkie parki narodowe w Polsce są równie interesujące, m.in. ze względu na swoją różnorodność. Każdy z nich leży na nieco innym obszarze, co powoduje, że ich zasoby przyrodnicze różnią się od siebie. Odwiedziny w takich miejscach to doskonała okazja do obserwacji rozmaitych gatunków zwierząt, roślin, ale również do czerpania pełnymi garściami z piękna polskich krajobrazów - to zarówno góry, jaskinie, jak i lasy, rzeki czy jeziora.

Przyroda parków narodowych w Polsce jest obecnie chroniona na mocy Ustawy o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 roku. Przewiduje ona aż dziesięć form ochrony przyrody. Najwyższą z nich są właśnie parki narodowe.

Parki narodowe w Polsce różnią się też pod względem zajmowanej powierzchni. Między największym i najmniejszym różnica wynosi aż 570 km2!

Pod względem wielkości parkom narodowym w Polsce przewodzi Biebrzański Park Narodowy. Został założony w 1993 roku na terenie województwa podlaskiego, a jego powierzchnia zajmuje 592,23 km2. Z kolei powierzchnia otuliny to 668,24 km2. Symbolem parku jest batalion - to gatunek ptaka, który najczęściej można spotkać właśnie na tych terenach.

Warto zaznaczyć, że prawie cała linia Biebrzy przebiega właśnie przez teren Biebrzańskiego Parku Narodowego. Można podziwiać tu charakterystyczny dla tego regionu krajobraz obejmujący bagna, szuwary czy liczne torfowiska. Roślinność w tym rejonie jest niezwykle zróżnicowana - można tu spotkać naprawdę rzadkie, wręcz reliktowe gatunki.

Jeśli chodzi o faunę nad Biebrzą, najliczniej występują tutaj ptaki. Szczególnie te gatunki, które upodobały sobie życie w środowisku bagiennym. Z kolei wśród ssaków największą populację ma łoś. Na terenie całego parku znajduje się szereg atrakcji turystycznych - szlak rowerowy GreenVelo czy Uroczysko Grzędy to tylko niektóre z nich.

Wyjątkowo urokliwy Ojcowski Park Narodowy na terenie Małopolski to z kolei najmniejszy obszar tego typu w Polsce. Znajduje się na terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej i obejmuje Dolinę Prądnika. Powstał w 1956 roku, a jego siedzibą jest Ojców. Park rozciąga się na powierzchni 21,46 km2, natomiast powierzchnia otuliny to 67,77 km2. Ze względu na częstość występowania w tutejszych jaskiniach, symbolem Ojcowskiego Parku Narodowego ustanowiono nietoperza.

Do specyficznych elementów tutejszego krajobrazu należą przede wszystkim wapienie pochodzące z okresu górnej jury, a wykształcone na dnie dawnego morza ze szkieletów organizmów. Warto odwiedzić także jaskinie krasowe. Do najczęściej spotykanych w Ojcowie gatunków zwierząt należą:

• nietoperze, 
• lisy, 
• kuny,
• sarny, 
• zające szaraki, 
• dziki, 
• tchórze. 

Jeśli chodzi o parki narodowe w Polsce, Ojcowski wyróżnia się też niezwykłymi "figurami" skalnymi, z których najsłynniejszą jest Maczuga Herkulesa. Inną atrakcją, którą warto uwzględnić, zwiedzając Ojcowski Park Narodowy, jest Zamek w Pieskowej Skale.

Wiesz już, ile jest parków narodowych w Polsce i jak bardzo różnią się od siebie wielkością. Można jednak zróżnicować je także pod względem wieku. Za najstarszy obszar tego typu uchodzi Pieniński Park Narodowy. Został założony w 1932 roku i rozciąga się w województwie małopolskim. Siedzibę Parku stanowi Krościenko nad Dunajcem. Pod względem zajmowanej powierzchni jest to jeden z mniejszych parków narodowych w Polsce (zajmuje 23,46 km2, a powierzchnia otuliny to 26,82 km2).

Na jego terenie można podziwiać przede wszystkim najcenniejsze przyrodniczo i krajobrazowo obszary Pienin Właściwych. Najsłynniejszym szczytem tego pasma górskiego, a zarazem symbolem parku są Trzy Korony. Masyw składa się w rzeczywistości z pięciu wierzchołków, z których najwyższe to:

• Okrąglica (982 m n.p.m.), 
• Płaska Skała (950 m n.p.m.),
• Pańska Skała (920 m n.p.m.). 

Zbudowany jest z wapieni i od lat stanowi najpopularniejszy punkt widokowy w Pieninach. Trzy Korony wraz z fragmentem spływu Dunajca stanowią także symbol tego obszaru.

Pieniński Park Narodowy cechuje się różnorodną roślinnością - wpłynęły na to również urozmaicona rzeźba terenu i specyficzny mikroklimat. Rośnie tutaj aż 1100 gatunków roślin naczyniowych i 167 roślin górskich. Zwierzęta, które można spotkać najczęściej, to borsuk, jeleń, sarna, żbik, kuna leśna, ryś i dzik.

Pieniny to obszar niezwykle popularny wśród turystów. Do wizyty w regionie zachęcają nie tylko wspomniane górskie galerie widokowe, ale także spływ Dunajcem czy Zamek w Czorsztynie i Wąwóz Homole.

Najmłodszy z parków narodowych w Polsce ma natomiast 22 lata - to Park Narodowy Ujście Warty, który został założony w 2001 roku w województwie lubuskim. Zajmuje obszar 80,74 km2 i ma 104,54 km2 otuliny. Symbol tego parku stanowi gęś zbożowa. Park Narodowy Ujście Warty rozciąga się głównie właśnie w okolicach ujścia tej rzeki, a częściowo również w dolinie dolnej Odry.

To wpływa na występującą tutaj roślinność, która jest typowa dla ekosystemów dolin rzecznych. W tutejszy krajobraz wpisują się przede wszystkim pastwiska i podmokłe łąki, a do najczęściej występującej roślinności bagiennej należą przede wszystkim turzycowiska. Zwierzęta zamieszkujące teren tego parku narodowego to m.in.: bóbr europejski, nurogęś, czapla siwa, bocian biały, kuna leśna.

Pamiętaj, że praktycznie na terenie wszystkich parków narodowych w Polsce panują takie same zasady zachowania się wobec przyrody. Poszczególne obszary mogą się natomiast różnić pod względem reguł biwakowania, możliwości noclegowych czy wprowadzania na teren chroniony psów. W niektórych przypadkach koniecznie jest wniesienie opłaty za wstęp, np. w Tatrzańskim Parku Narodowym, ale także Bieszczadzkim, Białowieskim czy w PN Gór Stołowych.

Które parki narodowe w Polsce warto odwiedzić? Zaplanuj wizytę w każdym z nich! To doskonały sposób, aby poznać piękno i różnorodność kraju oraz zbliżyć się do fenomenu jego przyrody.