Miasta przyszłości już powstają. Zmieniło się to, jak będziemy mieszkać

Miniony rok pokazał, że beton, w który jako ludzie jesteśmy tak zapatrzeni, to niejedyny materiał, z którego można budować. Większą uwagę zwrócono także na drewno, jako lepszy, bardziej przyjazny dla środowiska materiał, a co więcej, wcale nieustępujący jakości tradycyjnie stosowanym w budownictwie materiałom.

W 2023 roku kalifornijskie studio architektoniczne Lever Architecture wraz z naukowcami przeprowadziło dotychczas największy test trzęsienia ziemi wieżowca wykonanego z drewna konstrukcyjnego. Chcieli sprawdzić, czy 34-metrowy budynek wytrzyma wstrząsy podobne do trzęsienia ziemi o sile 6,7 i 7,7. W tym celu podstawiono go na gigantycznym stole wstrząsowym. Test przeszedł pomyślnie, co daje nadzieje, że niedługo tego typu obiekty częściej będą widywane w miejskim krajobrazie.

34-metrowy wieżowiec może być pełnoprawnym, wytrzymałym budynkiem, ale w niektórych krajach dąży się co stawiania coraz wyższych budynków. W Dubaju powstaje właśnie najwyższy hotel na świecie, który będzie miał ponad 360 metrów. Ale i tak wydaje się mikrusem w porównaniu do pomysłu Saudyjczyków. W 2023 roku wznowili prace nad najwyższym budynkiem świata - drapaczem chmur o nazwie Jeddah Tower. Choć ostateczna wysokość Jeddah Tower nie jest znana, to wiadomo, że ma się wznosić co najmniej 1007 metrów ponad miastem portowym Jeddah nad Morzem Czerwonym w Arabii Saudyjskiej. Obecnie najwyższym budynkiem jest ukończony w 2010 roku, znajdujący się w Dubaju Burdż Chalifa (Burj Khalifa) o wysokości 828 metrów.

Sztuczna inteligencja to przebój roku 2023 na czele z Czatem GPT i generowaniem obrazów. Media zalały przewidywania, które zawody znikną przez rozwój sztucznej inteligencji, liczne firmy musiały się szybko doszkolić i wprowadzić ją do swoich działań. Nie mówią już o SI wygrywającej konkursy malarskie czy fotograficzne (pominiemy tu kwestię etyczności), co podniosło ciśnienie artystom.

Ale okazało się, że w pewnych zawodach artystycznych może jednak pomóc. Chodzi o architektów. Spokojnie, na tym polu nie zastąpi człowieka, ale może ułatwić prace. Jak? Gdy przychodzi inwestor z pomysłem, chce, aby studio mu tę wizję urzeczywistniło. W tradycyjnej formie architekt musi usiąść do projektu (wizualizacji) i przygotować rozwiązanie, które może zaprezentować. Ale na to trzeba czasu lub całego sztabu specjalistów. Dzięki sztucznej inteligencji jedna osoba w krótkim czasie może wygenerować kilka wizualizacji, z których wybrana posłuży jako wzór do wykonania pełnoprawnego projektu. Niemożliwe? Ani trochę.

Szef światowej sławy studia architektonicznego Zaha Hadid Architects, Patrik Schumacher ujawnił na przełomie kwietnia i maja 2023 roku, że część projektów opracowuje z wykorzystaniem generatorów AI do przetwarzania tekstu na obraz, takich jak DALL-E 2, Midjourney i Stable Diffusion.

Zastosowanie tego rozwiązania to nie tylko pomoc w pracy, ale także możliwość kontynuowania dziedzictwa słynnej założycielki. Sztuczna inteligencja wzoruje się na tym, jak projektowała Zaha Hadid.

W 2022 roku mogliśmy zobaczyć projekt najbardziej zakręconego wieżowca świata. Ale technologia w 2023 roku się rozwinęła i coraz więcej architektów korzysta z tego typu rozwiązań, dzięki czemu budynki wyglądają na bardziej dynamiczne. Jednym z przykładów jest niemieckie studio architektoniczne Büro Ole Scheeren, które zaprojektowało siedzibę chińskiej firmy Tencent, międzynarodowej korporacji technologicznej i inwestycyjno-holdingowej tak, że wygląda jak gigantyczny wir wodny.

Ale nie musimy szukać za granicą. Po otwarciu hotelu Wave Międzyzdroje zakręcone wieżowce nieśmiało zaczynają wkraczać do innych polskich miast. W listopadzie poznaliśmy kolejny tego typu projekt, który będzie zrealizowany w Kielcach.

Testowanie budynków z drewna to jedno, ale 2023 rok pokazał nam także, że konieczne jest wyciśnięcie z dostępnej technologii, ile się da, aby chronić ludność w miejscach zagrożonych trzęsieniami ziemi.

Na początku lutego Turcję i Syrię nawiedziło trzęsienie ziemi o magnitudzie 7,8. Po nim doszło do ponad 240 wstrząsów wtórnych, a niektóre siłą niemal dorównały głównemu trzęsieniu, co spowodowało gigantyczne zniszczenia. Wiele ze zniszczeń dotknęło dzielnice biedy, gdzie budynki w żadnym stopniu nie są zabezpieczone.

Przyzwyczailiśmy się do rozbudowy miast, stawiania coraz wyższych budynków. Ale to, co zaproponowała Arabia Saudyjska, jest czymś zupełnie innym. Na niemal 26 tysięcy km kw. powstać ma 10 regionów, które zapewnią relaks, rozrywkę i miejsce do uprawiania sportów. Wszystkie obiekty mają być w 100 proc. zasilane energią odnawialną. Ludzi będą woziły lewitujące pociągi, latające taksówki, a sztuczny księżyc będzie rozświetlał nocne niebo. 

Pierwsze projekty zostały ujawnione pod koniec 2022 roku. W 2023 roku mogliśmy zobaczyć, że nieco szalony projekt rzeczywiście jest wcielany w życie, a ponadto Saudyjczycy stopniowo ujawniali kolejne elementy układanki.

Pandemia zupełnie zmieniła sposób naszej pracy. Liczne firmy zrezygnowały z biur i pozwoliły pracownikom na pracę zdalną. Choć część z nich zdecydowała się na powrót do zamkniętych powierzchni, wiele osób korzysta z uroków pracy na odległość i decyduje się wykonywać ją poza granicami kraju. W 2023 roku mogliśmy obserwować dalszy rozwój tego zjawiska.

Jednym z regionów, który chce przyciągnąć do siebie specjalistów, jest Sardynia, gdzie przygotowano 13 domów, które można było wynająć za symboliczne 1 euro. Gdzie haczyk? Trzeba być specjalistą w swojej dziedzinie, najlepiej związanej z rozwojem technologii. Aby skorzystać z oferty, należy podzielić się tą wiedzą, co przyczynić ma się do rozwoju Sardynii.

Choć o latających taksówkach mówi się już od dłuższego czasu, to wydaje się, że w 2023 roku ruszyły intensywne prace w tym kierunku. W kwietniu Dubaj poinformował, że w mieście powstanie wertykalny port Skyports Infrastructure, który będzie obsługiwał bezemisyjne latające taksówki, a te z kolei stworzą sieć połączeń między najważniejszymi miejscami w mieście. Sieć vertiport zostanie również zintegrowana z istniejącymi węzłami transportowymi, w tym z siecią RTA Dubai Metro i Dubai International Airport. Za projektem stoi znane brytyjskie biuro architektoniczne Foster + Partners.

Oprócz prac projektowych realizowane są także badania naukowe, które pomogą w odpowiednim projektowaniu terminali i tras. Te niestety są bardziej stonowanie i nie tak huraoptymistyczne. Badacze zwracają w nich uwagę, że niezbędne okaże się zwrócenie większej uwagi na układ miast, ponieważ podmuchy wiatrów mogą być realnym zagrożeniem dla powietrznych taksówek.

Ostatnie lata to niezwykle fascynujący okres jeśli chodzi o rozwój technologii w mieście. Ale wydaje się, że 2023 ich wdrażanie ruszyło pełną parą, rozpoczęto wcielanie w życie tych, które przez lata były jedynie w wyobraźni lub na papierze. Z pewnością może być zapamiętany jako start w wyścigu, którego meta widnieje w okolicach 2030-2035 roku. Jednego możemy być pewni, zmiana technologiczna w miastach dzieje się na naszych oczach.