10 klejnotów światowej architektury

Budynek chińskiej telewizji

Gdzie stoi: Pekin, Chiny

Kiedy był postawiony: 2012

Wysokość: 234 metrów

Futurystycznie wyglądający budynek, symbolizujący wejście Chin na światową scenę, został zaprojektowany przez niemieckiego architekta Ole Scheerena wspólnie z holenderskim architektem Remem Koolhaasem. Scheeren powiedział, że budynek nie jest łatwy do jednoznacznego zdefiniowania. Według niego konstrukcja symbolizuje punkt zwrotny i reprezentuje nowe Chiny w innym znaczeniu.

Chińczycy nie są jej fanami

Budowla CCTV-Tower o wysokości 234 metrów znajduje się w biznesowym centrum Pekinu. Składa się z dwóch wież w kształcie litery L połączonych u podstawy, które na wysokości 160 metrów łączy 70-metrowy prostokątny występ. Chińczycy nie przepadają za telewizją państwową, działa bowiem jako narzędzie propagandowe rządzącej partii komunistycznej. Nie podoba im się też CCTV-Tower, którą nazywają "wielkimi gaciami" ze względu na swój niezwykły kształt.

Żelazko (Flatiron Building)

Gdzie stoi: Nowy Jork, USA

Kiedy był postawiony: 1902

Wysokość: 87 metrów, po dodaniu mansardy w 1905 roku - 94 metry

W Nowym Jorku znajduje się około 5600 drapaczy chmur, ale ten, porównywany do żelazka, jest nie do pomylenia. Trójkątna konstrukcja stoi na skrzyżowaniu słynnych ulic - Broadway i Fifth Avenue - jego trzecia strona przystawiona jest na 23 ulicy. Doskonały widok na ten budynek jest z tarasu widokowego w Empire State Building. Flatiron Building został zbudowany w czasie, gdy najwyższymi budynkami na Manhattanie były wieże kościelne.

Dziś jednak wieżowiec Flatiron jest niewielki w porównaniu do nowoczesnych budynków.

Najstarszy wieżowiec?

Jednak ten stary budynek nadal przyciąga uwagę turystów - ze względu na swój dziwny kształt, przypominający historyczne żelazko, a także dekoracje w stylu renesansowym. Na zaokrąglonym końcu trójkątny budynek ma tylko 2 metry szerokości. Z 22 piętrami i wysokością 94 metry budynek Flatiron Building jest często uważany za najstarszy stojący wieżowiec na Manhattanie, chociaż 1899 Park Row Building jest starszy i wyższy.

Hallgrimskirkja

Gdzie stoi: Rejkiawik, Islandia

Kiedy był postawiony: 1986

Wysokość: 74,5 metra

Kościół ma 73 metry wysokości i trudno go nie zauważyć po drodze z lotniska w Keflaviku, dzięki wyjątkowemu kształtowi, który przypomina raczej samolot niż kościół. Według architekta Guðjóna Samúelssona, który zaprojektował budynek, zewnętrzna część kościoła powinna przypominać płynącą lawę, charakterystyczną cechę islandzkiego krajobrazu.

Budowa trwała 41 lat

Kościół był nazwany na cześć Hallgrímura Pétrussona, najsłynniejszego poety kościelnego na Islandii. Tysiące ludzi co roku odwiedza wieżę widokową kościoła. Wyciąg turystyczny zabierze was na płytę ze wspaniałym widokiem na Rejkjavik, otaczające go góry i Ocean Atlantycki. Budowa rozpoczęła się w 1945 roku i została ukończona dopiero w 1986 roku.

Ciekawostka:

Budowa Hallgrimskirkja wywołała wiele kontrowersji wśród Islandczyków i niemal podzieliła cały naród.

Oriental Pearl Tower

Gdzie stoi: Szanghaj, Chiny

Kiedy był postawiony: 1994

Wysokość: 468 metrów

W Szanghaju znajduje się wiele wieżowców i wysokich budynków. Jednym z nich jest nadajnik telewizyjny Oriental Pearl Tower. Budowa rozpoczęła się w 1990 roku i została zakończona cztery lata później. Wieża składa się z 11 kul o różnych rozmiarach. Dwie największe z nich mają średnicę 50 metrów (dolne) i 45 metrów. Są one połączone trzema kolumnami o średnicy 9 metrów. Najwyższa kula ma 14 metrów średnicy.

Wspaniały widok na Szanghaj

Wieża ma w sumie 15 miejsc obserwacyjnych, najwyższy (znany jako Space Module) jest na wysokości 350 metrów. Na 267 metrach jest obrotowa restauracja, która oferuje wspaniały widok na cały Szanghaj. Są tam też sale wystawowe, restauracje i centrum handlowe. Można zatrzymać się na noc w 20-pokojowym hotelu Space Hotel, który znajduje się pomiędzy dwiema największymi kulami.

30 St Mary Axe (Gherkin)

Gdzie stoi: Londyn, Wielka Brytania

Kiedy był postawiony: 2004

Wysokość: 180 metrów

Budynek znajduje się na terenie pierwotnej Giełdy Papierów Wartościowych - Baltic Exchange, siedziby zarządu firmy zajmującej się sprzedażą statków i udzielającej informacji o nich. Pierwszy projekt kształtu nowego budynku był bardzo nietypowy, przypominał kształt ogórka i otrzymał przydomek Gherkin (angielski mały ogórek kiszony). Chociaż Trafalgar House ostatecznie wycofał się z planu, pseudonim pozostał.

Ogórek czy szyszka?

Ostateczny projekt ma strukturę przypominającą szyszkę, który ma zminimalizować turbulencje powietrza wokół budynku. Budowa została ukończona 28 kwietnia 2004 roku. Projekt otrzymał prestiżową nagrodę Royal British Society of Architects Award jako najlepszy nowy budynek w 2004 roku, a także nagrodę Emporis Skyscraper Award jako najlepszy wieżowiec na świecie, ukończony w tym roku.

Ciekawostka:

Pomimo ogólnego owalnego kształtu szkła jedyny fragment zaokrąglonego szkła znajduje się na szczycie budynku.

Opera w Sydney

Gdzie stoi: Sydney, Australia

Kiedy była postawiona: 1973

Wysokość: 65 metrów

Gigantyczna żaglówka zacumowana w porcie lub rozpostarte skrzydła egzotycznego ptaka. To przywodzi na myśl Symbol Australii, Opera House w Sydney z kaskadowymi muszlami zamiast dachu. Ze wszystkich zgłoszonych projektów w 1956 roku wybrano ten stworzony przez 37-letniego duńskiego architekta Jørna Utzona. Opera została oficjalnie otwarta przez królową Elżbietę II 20 października 1973 roku.

Ciekawostka:

Inspiracją dla Utzona były motywy ze świata przyrody, zwłaszcza uczucie, które miał podczas wycieczki po miastach Majów w Meksyku.

Namba Parks

Gdzie stoi: Osaka, Japonia

Kiedy była postawiona: 2003

Namba Parks to kompleks biurowo-handlowy w imponującym 30-piętrowym wieżowcu Park Tower z dziewięciopiętrowym gigantycznym centrum handlowym. Ogrody pokrywają prawie całą górną powierzchnię dachu centrum. Są tam nawet wąskie kaniony, wodospady i plątanina różnych wąskich ścieżek przypominających zakątki dżungli, ale także większe obszary z zasadzonymi kwiatami, placami zabaw i słonecznymi tarasami.

Idealna prywatność

Większość odwiedzających wjeżdża szybką windą na najwyższe piętro, a stamtąd przechodzi na pierwszy taras. Poprzez system schodów i ścieżek wijących się wzdłuż konturu schodzi się coraz niżej. Oczywiście można w każdej chwili wejść i wrócić do powierzchni handlowej. Ciekawe są małe kawiarnie lub restauracje znajdujące się pośrodku zieleni, które mają miejsca do siedzenia dla zaledwie 5 do 10 osób. Goście otoczeni są wysokimi, pięknie kwitnącymi krzewami, które zapewniają idealne poczucie prywatności.

Ciekawostka:

Architekt Rem Koolhaas powiedział o CCTV Headquarters, że to budowla, której by nie wymyślili Chińczycy, a Europejczycy by jej nie zbudowali.

Capital Gate

Gdzie stoi: Abu Zabi, Zjednoczone Emiraty Arabskie

Kiedy była postawiona: 2011

Nachylenie: 18 stopni, Wysokość: 160 metrów

Krzywa Wieża w Abu Zabi jest 4 razy bardziej "krzywa" niż ta włoska w Pizie. Jednak jej nachylenie nie jest spowodowane niestabilnym podłożem, ale odważną wyobraźnią szejków ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Nawet wiatr ani trzęsienie ziemi nią nie poruszą, ale widok na nią może spowodować zawroty głowy. Budynek składa się z setek połączonych po przekątnej paneli w kształcie rombów, które tworzą niezwykle solidną siatkę zwaną diagridem. Aby stworzyć krzywiznę fasady, każda część jest zaprojektowana dokładnie w określonym miejscu, dzięki czemu nie znajdziemy dwóch identycznych elementów w całej wieży.

Śmigłowce i jachty

Wewnątrz znajduje się luksusowy pięciogwiazdkowy hotel Hyatt, a na szczycie Capital Gate można popływać w okazałych basenach i zrelaksować się na pięknych tarasach lub wylądować prywatnym helikopterem. Wieża jest częścią ogromnego kompleksu handlowego nad sztuczną zatoką morską, więc u jej podstawy milionerzy mogą zakotwiczyć swoje jachty.

Ciekawostka:

W Księdze rekordów Guinnessa wieżowiec został zapisany jako najbardziej przekrzywiona konstrukcja na świecie. Jest ona odchylona od osi od 12. piętra.

Marina Bays Sands

Gdzie stoi: Singapur

Kiedy była postawiona: 2010

Wysokość: 245 metrów

Ten zapierający dech w piersiach taras ma najatrakcyjniejszy basen na świecie, jeden z najdroższych budynków na świecie, najdroższe wolno stojące kasyno na świecie. Wszystko to odnosi się do jednego wspaniałego budynku, kompleksu hotelowego Marina Bay Sands w Singapurze. Hotel oferuje 2561 pokoi, 120 000 m² powierzchni wystawienniczej oraz muzeum w kształcie kwitnącego kwiatu lotosu.

Basen w chmurach

Najpopularniejszym miejscem całego kompleksu jest 340-metrowy taras Skypark. Znajduje się na wysokości 200 metrów nad ziemią, a jego wymiary można porównać do dwóch boisk piłkarskich. Oprócz barów i tarasu widokowego jest tam też basen. Możesz podpłynąć w nim do samego kraju, skąd da się oglądać Singapur z wodą po ramiona.

Ciekawostka:

Hotel może pomieścić do 45 000 gości, z czego 3900 może jednocześnie wyjść na taras. Budowa całego kompleksu kosztowała około 5 miliardów dolarów (około 19 miliardów złotych). Obecnie na różnych stanowiskach pracuje tam około 10 000 osób. Stacja metra Bayfront znajduje się bezpośrednio w hotelu.

Hala stulecia

Gdzie stoi: Wrocław

Kiedy była postawiona: 1913

Wymiary: 42 metry wysokości, kopuła o średnicy 67 metrów

Hala Stulecia to unikatowe miejsce na mapie Polski, gdzie historia w pełni współgra ze współczesnością. Zaprojektowana przez wybitnego miejskiego architekta Maksa Berga, została uznana za jedno z największych dzieł architektury XX wieku. Wielofunkcyjna przestrzeń, nieszablonowa konstrukcja, klimatyczna i przestrzenna lokalizacja, to tylko kilka z jej atutów. W 2006 roku została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Wielkie organy

W środku Hali znajdowały się robione na zamówienie w niemieckiej firmie Sauer największe na świecie organy. Miały 222 rejestry i 16 706 piszczałek. Zostały częściowo zniszczone i rozkradzione. Następnie przeniesione do archikatedry św. Jana Chrzciciela na Ostrowie Tumskim. Nie wszystkie się zmieściły, część trafiła na Jasną Górę do tamtejszej bazyliki.