Duże ilość wody w marsjańskim meteorycie
Naukowcy wspierani przez NASA zbadali nieznany wcześniej stary meteoryt marsjański z dużą zawartością wody. Dokładne analizy tego meteorytu mogą rzucić nowe światło na przeszłość Czerwonej Planety.
Dziś już wiemy, że w przeszłości Mars miał bardziej przyjazny klimat - panowała wyższa temperatura oraz występowała tam woda w stanie ciekłym. Dzięki najnowszym misjom marsjańskim (m.in. łazik MSL Curiosity oraz orbiter MRO) wykrywamy coraz więcej śladów na powierzchni Czerwonej Planety, które powstały w wilgotnych warunkach. Nie tak dawno temu łazik MSL wykrył ślady po dość wartkim marsjańskim strumieniu.Od miliardów lat Mars był bombardowany przez inne mniejsze i większe obiekty, tworząc kratery. Czasem niektóre odłamki planet zyskały tak dużą prędkość, że wyrwały się z pola grawitacyjnego Czerwonej Planety i "uciekły" w przestrzeń kosmiczną. Niektóre z nich, po milionach lat wędrówki po Układzie Słonecznym spadły na powierzchnię innej planety - Ziemi, skąd zostały odzyskane przez naukowców. Najbardziej znanym takim meteorytem marsjańskim jest ALH 84001, odkryty w 1984 roku. Wewnątrz tego meteorytu znaleziono zagadkowe twory, które według niektórych naukowców mogą być śladami życia bakteryjnego. Aktualnie znamy nieco ponad sto marsjańskich meteorytów.Najnowsze informacje o Marsie pochodzą z... Ziemi. W 2011 roku ekspedycja naukowców do Maroka (jedno z miejsc, gdzie lokalne warunki pozwalają na zachowanie meteorytów) zakupiła na lokalnym targu meteoryt, który otrzymał oznaczenie NWA 7034. Po dalszych badaniach meteorytu okazało się, że obiekt pochodzi z Marsa. Co więcej udało się oszacować wiek powstania meteorytu - około 2,1 miliarda lat. Jest to znacznie więcej od innych dotychczas poznanych marsjańskich meteorytów (poza wspomnianym ALH 84001, który ma wiek około 4 miliardów lat). NWA 7034 został nazwany "Black Beauty" a jego masa wynosi 0,32 kg. Gdyby ten meteoryt był ziemską skałą, zostałby zaklasyfikowany jako brekcja bazaltowa. Jest to rodzaj wulkanicznej "zlepionej" skały powstałej z lawy, która doznała szybkiego ochłodzenia, np. dzięki obecności wody).Dalsze badania NWA 7034 wykazały, że jest to bardzo szczególny obiekt, który może rzucić nowe światło na przeszłość Czerwonej Planety. Już w tej chwili wiadomo, że wewnątrz tego meteorytu znajduje się więcej wody niż w innych (młodszych) marsjańskich meteorytach. Zawartość wody, zmierzona na około 6000 jednostek na milion, w NWA 7034 to około 10-20 razy wyższą od innych meteorytów pochodzących z Czerwonej Planety. Sugeruje to powstanie NWA 7034 w środowisku, w którym znajdowała się woda. Ponadto, skład izotopowy tlenu jest inny od tego zmierzonego w pozostałych meteorytach marsjańskich, co może sugerować interakcję tej skały z dawną atmosferą Marsa.NWA 7034 pochodzi z mało znanego okresu Marsa, w trakcie którego Czerwona Planeta z ciepłej i wilgotnej stała się jałową zimą pustynią z cienką atmosferą. Obecność wody a także inne składu izotopowego pozwala na wysnucie wniosków na temat wyglądu powierzchni Czerwonej Planety sprzed 2 miliardów lat. Jest możliwe, że dzięki NWA 7034 dowiemy się więcej o procesie utraty wody i atmosfery przez Marsa.Prawdopodobnie niebawem NWA 7034 zostanie przebadany przez instrumenty pomiarowe podobne do tych, które są zainstalowane na pokładzie łazika MSL. Dzięki temu powstanie zestaw danych, które pozwolą łazikowi MSL wykryć podobne do NWA 7034 skały - wewnątrz krateru Gale.
Źródło informacji (NASA)
Krzysztof Kanawka
