NGC 6872 to największa znana galaktyka spiralna
Spektakularnie wyglądająca galaktyka spiralna NGC 6872 od dziesięcioleci uchodziła za jeden z największych tego typu obiektów. Jednak dopiero teraz na podstawie danych zebranych m.in. przez amerykańską misję GALEX uznano ją za największą znaną galaktykę spiralną.
Średnica galaktyki NGC 6872, licząc od krańców jej dwóch ramion spiralnych, wynosi ponad 522 tysiące lat świetlnych, co oznacza, iż obiekt ten jest pięć razy większy od naszej Drogi Mlecznej. Odkrycie pełnego wymiaru obiektu stało się możliwe dzięki możliwościom detekcji GALEX (Galaxy Evolution Explorer) w zakresie światła ultrafioletowego, i w efekcie identyfikacji młodych i gorących gwiazd, znajdujących się na końcach ramion galaktyki.Swój nadzwyczajny rozmiar oraz wygląd NGC 6872 zawdzięcza interakcji z mniejszą galaktyką IC 4970, która posiada zaledwie 20 proc. masy większej siostry. Para zlokalizowana jest w odległości 212 mln lat świetlnych od Ziemi w konstelacji Pawia na niebie południowym.Astronomowie uważają, iż duże galaktyki, takie jak nasza Droga Mleczna, rosną w ciągu miliardów lat poprzez wchłanianie mniejszych systemów. W przypadku NGC 6872 i IC 4970 mogło jednak nastąpić coś odwrotnego - podział oraz powstanie mniejszej, karłowatej galaktyki, która widoczna jest w zakresie ultrafioletu na końcu jednego z ramion. Ten obiekt jest jaśniejszy w ultrafiolecie od pozostałych obszarów systemu, co oznacza, iż zawiera on duże ilości gorących, młodych gwiazd o wieku nie przekraczającym 200 mln lat.W 2007 roku przeprowadzono symulacje powstania opisywanego systemu, z których wynikało, iż około 130 mln lat temu galaktyka IC 4970 przeszła zbyt blisko NGC 6872. Według symulacji mniejszy składnik przeszedł wzdłuż płaszczyzny obrotu większej galaktyki (zgodnie z jej ruchem obrotowym). Obecnie przeprowadzone badania potwierdzają wynik symulacji sprzed 6 lat.Zrozumienie struktury oraz dynamiki pobliskich systemów, w których doszło do interakcji dwóch lub większej ilości galaktyk, przybliża nas o krok bliżej do umieszczenia tych wydarzeń w odpowiednim kontekście kosmologicznym, dzięki czemu możliwe będzie lepsze poznanie młodych, bardziej odległych systemów.Obserwatorium kosmiczne GALEX zostało w maju 2012 roku wydzierżawione przez amerykańską agencję kosmiczną NASA Kalifornijskiemu Instytutowi Technologicznemu (Caltech) w Pasadenie w Kalifornii. Badacze z USA, Chile oraz Brazylii wykorzystali także do opisanych w artykule badań dane zebrane przez system Very Large Telescope (należący do European Southern Observatory), Two Micron All Sky Survey oraz orbitalny teleskop Spitzera.Źródło informacji (NASA)
Maciej Mickiewicz
