Polska pomoże ESA w organizacji misji na księżyce Jowisza
Europejska Agencja Kosmiczna ogłosiła wyniki selekcji eksperymentów, jakie wykona sonda JUICE. Wśród nich znalazł się jeden, do którego sprzęt będzie częściowo wykonany w Polsce - Radio & Plasma Wave Investigation.
Misja JUICE to europejska wyprawa bezzałogowa w kierunku Jowisza - największej planety Układu Słonecznego. JUICE to skrót od JUpiter ICy moons Explorer, czyli eksplorator trzech dużych lodowych księżyców Jowisza - Europy, Ganimedesa i Callisto. W tej misji, z uwagi na poziom promieniowania, nie dojdzie do bliskich przelotów obok Io - czwartego większego księżyca tej planety. JUICE jest "pozostałością" po misji EJSM, która miała być realizowana wraz z amerykańską NASA i składać się z dwóch sond. Niestety, strona amerykańska, z przyczyn finansowych, zrezygnowała z udziału w tej ambitnej wyprawie.
Start misji JUICE jest w tej chwili przewidywany na 2022 rok. Dotarcie do systemu Jowisza zajmie tej sondzie około 7,5 roku. Przez kolejne 3,5 roku JUICE ma badać lodowe księżyce tej planety. Ostatnim etapem podróży JUICE będzie orbita Ganimedesa, która zostanie osiągnięta około 2033 roku.
Zanim nastąpi start misji JUICE, na Ziemi naukowców i inżynierów czeka sporo prac badawczo-rozwojowych. Dwa pierwsze etapy są już za Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) - potwierdzenie misji oraz selekcja eksperymentów, jakie zostaną wykonane podczas wyprawy JUICE. O selekcji eksperymentów dziś poinformowała ESA - łącznie wybrano ich jedenaście.
Spośród tych jedenastu eksperymentów jeden pochodzi z Polski. Eksperyment nazywa się RWPI (Radio & Plasma Wave Investigation) a instrumenty do niego będą zbudowane w naszym kraju. Instrumenty zostały zaprojektowane i zostaną zbudowane przez konsorcjum szwedzko-francusko-czesko-polsko-japońsko-amerykańskie. Część polska zostanie wykonana w Centrum Badań Kosmicznych (CBK).
Celem tego eksperymentu będzie zbadanie egzosfery i magnetosfery Ganimedesa oraz indukowanego pola magnetycznego wokół Europy i Callisto. Badana będzie także magnetosfera Jowisza i jej interakcje z księżycami tej planety.
Jowisz słynie z bardzo rozległej magnetosfery, która wywołuje szereg efektów. Najbardziej znanym efektem jest interakcja pomiędzy magnetosferą Jowisza a Io, która jest "wyciągana" z atmosfery tego księżyca materię z prędkością rzędu kilkuset kilogramów na sekundę. Prowadzi to do tworzenia i podtrzymywania materii w przestrzeni zwianej plazmowym torusem Io. Eksperyment RWPI pozwoli uzyskać nową porcję informacji in-situ o kształcie i interakcjach magnetosfery Jowisza z jego księżycami w dłuższym czasie.
Źródło informacji (ESA)
Krzysztof Kanawka
