Przez dziesięciolecia Francuzi tuszowali prawdę. Teraz wyszła na jaw

Począwszy od 1966 r., Francja rozpoczęła tajny program wojskowy, który obejmował testy jądrowe na polinezyjskich atolach Mururoa i Fangataufa. Trwał on przez 30 lat, zanim zakończył się masowymi protestami w 1996 r. W tym czasie przeprowadzono 193 kontrolowane eksplozje jądrowe.

W dochodzeniu prowadzonym przez międzynarodową grupę naukowców oraz dziennikarzy śledczych, zespół zebrał i przeanalizował archiwum liczące około 2000 stron odtajnionych francuskich dokumentów rządowych i wojskowych. Ponadto przeprowadzono wywiady z dziesiątkami osób - w tym z mieszkańcami Polinezji, byłymi wojskowymi i naukowcami - wszystko po to, by stworzyć bardziej przejrzysty obraz prób jądrowych, które do tej pory były owiane tajemnicą.Raport zawiera niewygodne i szokujące wnioski dzięki nowym danym, opartym na modelowaniu 3D, które pozwoliły oszacować zasięg zaludnionych regionów, na które spadł opad radioaktywny w następstwie wybuchów."Według naszych obliczeń, opartych na naukowej ocenie otrzymanych dawek, zainfekowanych zostało około 110 000 osób, czyli prawie cała ówczesna populacja Polinezji" - czytamy w raporcie.Dowody w dokumentacji sugerują, że skażenie radioaktywnymi cząstkami osiadającymi na zaludnionych terenach było podstawą licznych przypadków nowotworów dotykających lokalnych Polinezyjczyków. Francuscy urzędnicy wojskowi wiedzieli, że są one powiązane z testami.Podczas gdy w pierwszych latach programu przeprowadzono wiele testów, jeszcze potężniejszej broni użyto w latach 70. ubiegłego wieku, która stanowiła jeszcze większe zagrożenie dla ludności cywilnej Polinezji Francuskiej. Testy w 1971 i 1974 roku uwolniły ogromne chmury radioaktywnych cząstek przeniesione przez wiatr na mieszkańców, którzy nigdy nie zostali ostrzeżeni.

Ówcześni naukowcy wojskowi zdawali sobie sprawę, że skażenie ziemi, powietrza i wody pitnej stanowi poważne zagrożenie, zwłaszcza dla bezbronnych dzieci, z których wiele zachorowało na raka w latach po testach.Mimo to, nawet gdy prognozy pogody wskazywały, że wiatr przeniesie toksyczne chmury na zaludnione wyspy, urzędnicy nie opóźniali testów. Najbardziej znana jest eksplozja urządzenia o nazwie Centaure w 1974 r., która naraziła 110 000 Polinezyjczyków na znaczne ilości promieniowania. W tym czasie całkowita liczba ludności Polinezji Francuskiej wynosiła 125 000 osób.Przez dziesięciolecia, wewnętrzne wojskowe oceny ryzyka narażenia na promieniowanie konsekwentnie niedoszacowywały i zaprzeczały zakresowi zagrożeń. Do tej pory tylko 454 osoby otrzymały odszkodowania od rządu francuskiego w wyniku uznania skutków zdrowotnych wynikających z testów, przy czym ponad 80 proc. wniosków zostało odrzuconych przez władze bez wyjaśnienia.Na podstawie nowych ustaleń, dziesiątki tysięcy ludzi mogą teraz słusznie ubiegać się o odszkodowanie za krzywdy z przeszłości. Wyrządzone szkody wykraczały daleko poza rdzennych Polinezyjczyków. Według korespondencji mailowej z Ministerstwa Obrony Francji, około 2000 z 6000 byłych pracowników wojskowych i cywilnych, którzy brali udział w testach, również było narażonych na promieniowanie i albo już ma lub zachoruje na raka wywołanego promieniowaniem radioaktywnym, a odszkodowania mają kosztować 100 milionów euro.