Większość centaurów to komety

Dzięki misji WISE udało się zidentyfikować naturę centaurów - małych obiektów krążących pomiędzy Jowiszem a Neptunem. Okazuje się, że większość z nich to komety.

Misja WISE dowiodła, że większość centaurów to komety
Misja WISE dowiodła, że większość centaurów to kometyNASA

Obszar pomiędzy Jowiszem a Neptunem nie jest pusty - "zamieszkują" tam małe obiekty zwane centaurami. Pierwszy z nich, 944 Hidalgo, został odkryty w 1920 roku. Kolejne były odkrywane od lat 70. XX wieku (np. 2060 Chiron). Największy znany centaur to 10199 Chariklo o średnicy 260 km. Obecnie znamy ponad 40 tysięcy centaurów o średnicy większej od 1 km.

Od lat 70. XX wieku trwa także spór wśród astronomów co do natury centaurów. Naukowcy nie wiedzieli, skąd centaury mogą pochodzić - źródła mogły być dwa: pas planetoid oraz pas Kuipera. Dopiero dzięki obserwacjom misji NASA o nazwie Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE) udało się ustalić statystyki populacji centaurów. Co prawda już wcześniej zaobserwowano otoczki gazowe wokół niektórych centaurów, lecz te obserwacje nie miały charakteru ilościowego, stąd trudno było wyznaczyć stosunek planetoid do komet. Dzięki misji WISE dokonano pierwszego kroku ku zrozumieniu natury całej populacji centaurów. WISE wykazał, że większość centaurów to komety. Są to więc to obiekty, które mają skład kometarny (tzn. mieszanina skał, lodów, pyłu i gazów) i w przeszłości mogły mieć bardziej kometarny wygląd z warkoczami pyłowymi i gazowymi. Do tych wniosków doszli naukowcy na podstawie obserwacji spektralnych na paśmie podczerwieni dla 52 centaurów, z których 15 to odkrycia WISE. Wyniki sugerują, że około dwie trzecie całej populacji centaurów to komety. Nie jest pewne, czy pozostała jedna trzecia to planetoidy czy też planetoidy i "stare" komety, które doświadczyły odgazowania i utraty lodu wskutek przelotów w okolicach Słońca. Niemniej jednak wydaje się, że centaury zostały przechwycone przez duże planety naszego Układu Słonecznego. W długiej perspektywie czasowej zostaną "wyrzucone" z tego obszaru - albo w kierunku Słońca albo w kierunku zewnętrznego Układu Słonecznego. WISE został wyniesiony na orbitę 14 grudnia 2009, jego misja trwała do 1 lutego 2011. Pomiędzy październikiem 2010 a końcem misji trwała tzw. "ciepła" faza, w której dokonywano pomiarów za pomocą dwóch z czterech instrumentów satelity, które nie wymagały kriogenicznego chłodziwa. Tę fazę misji nazwano NEOWISE.

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas