Czym jest polski wywiad wojskowy, jak działa i dlaczego go potrzebujemy?
Od zarania dziejów w wojskowości istotne były nie tylko siły i sprzęt, lecz również informacja i dane. Ma to znaczenie szczególnie teraz, gdy niebezpieczeństw jest więcej i są one bardziej złożone. Właśnie dlatego w kontekście działań operacyjnych należy pamiętać o wywiadzie wojskowym, który działa również w Polsce.
Obecnie za wywiad wojskowy w Polsce odpowiada Służba Wywiadu Wojskowego. Głównym działaniem służby jest ochrona państwa i sił zbrojnych przed zagrożeniami płynącymi z zewnątrz. SWW została powołana na mocy ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku i podlega Ministerstwu Obrony Narodowej.
Zastąpiła tym samym działające od 1991 do 2006 roku Wojskowe Służby Informacyjne, które zostały założone w trakcie przemian ustrojowych i reorganizacji służb cywilnych oraz wojskowych. Te z kolei stanowiły następstwo działającej od 1957 roku Wojskowej Służby Wewnętrznej.
Zadania Służby Wywiadu Wojskowego
Samo pojęcie wywiadu wojskowego odnosi się do końcowego efektu działań, na które składa się m.in. gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji oraz systematyzacja ochrony czy zbieranie danych na tematy związane z potencjalnym zagrożeniem, czy rywalem. Informacje te mogą dotyczyć zarówno ruchów wojsk, jak i planów, nowych technologii oraz warunków panujących na danym terenie.
Zadania Służby Wywiadu Wojskowego można opisać w 5 punktach:
- Uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa RP, bezpieczeństwa i zdolności bojowych sił zbrojnych RP i warunków realizacji zadań SZ RP poza granicami kraju
- Rozpoznawanie i przeciwdziałanie militarnym zagrożeniom skierowanym wobec obronności RP oraz zagrożeniom wynikającym z międzynarodowego terroryzmu
- Rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią, amunicją i innymi o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa — w tym również rozpoznawanie obrotu bronią masowej zagłady
- Rozpoznawanie, przeciwdziałanie i zapobieganie zdarzeniom charakterze terrorystycznym wymierzonym przeciwko personelowi i mieniu SZ RP poza granicami państwa oraz zwalczanie skutków takich zdarzeń
- Rozpoznawanie i eliminowanie zagrożeń związanych z napięciami, konfliktami i kryzysami międzynarodowymi, mającymi wpływ na obronność państwa oraz zdolność bojową SZ RP
W skład działań Służby Wywiadu Wojskowego wchodzi również obszar cyfrowy, gdzie prowadzone są operacje związane z kryptografią i kryptoanalizą. Ten centralny organ administracji rządowej podlega Ministerstwu Obrony Narodowej i kontroli sejmowej.
Agencja Wywiadu w Polsce
W naszym kraju od 2002 roku działa również Agencja Wywiadu. Działania AW skupione są na przekazywaniu najwyższym organom państwowym w Polsce wywiadowczych i specjalnych informacji pochodzących z obserwacji zagranicznych.
Działania Agencji Wywiadu i Służby Wywiadu Wojskowego są kluczowe z perspektywy działania państwa nie tylko w czasie wojny, ale również pokoju, czy występowania potencjalnych zagrożeń — jak ma to miejsce obecnie. Ich praca dotyczy nie tylko kwestii ściśle militarnych, ale zakłada również przetwarzanie informacji technologicznych.
Z oczywistych względów, wiele informacji dotyczących spektrum działania, posiadanych obiektów czy umiejscowienia nie zostało ujawnionych. Nie do końca da się też wyszczególnić wszystkie sukcesy służb wywiadowczych w Polsce, znane są jedynie niektóre.
W przypadku Służby Wywiadu Wojskowego mówi się o szeregu działań na rzecz wojsk polskich i sojuszniczych podczas ich obecności w Afganistanie. Wcześniej polskie służby wywiadowcze nawiązywały zaawansowaną współpracę z amerykańskimi, m.in. w Iraku, w ramach Operacji Samum w 1990 roku — wówczas polski wywiad pomógł amerykańskim funkcjonariuszom wydostać się bezpiecznie z kraju.
