Kam Ghaffarian w Polsce. Wywiad z prezesem Axiom Space i X-energy
Kam Ghaffarian, prezes i założyciel Axiom Space oraz X-energy, przebywa obecnie w Polsce. Podczas wizyty udzielił wywiadu na antenie Polsat News, który poprowadziła Magda Sakowska. Rozmowa została poświęcona prężnie rozwijającej się branży kosmicznej oraz sektorowi energetyki.
Kam Ghaffarian, prezes i założyciel Axiom Space oraz X-energy, odbywa obecnie wizytę w Polsce. Dziś spotkał się m.in. z wicepremierem i ministrem obrony Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem, gdzie dyskutowano m.in. budowę stacji kosmicznej oraz udział polskich firm w tym programie. Nasz kraj jest obecnie w trakcie transformacji energetycznej, z którą wiążą się m.in. reaktory jądrowe SMR. Z Ghaffarianem rozmawiała Magda Sakowska na antenie Polsat News.
Kam Ghaffarian zakochał się w kosmosie w młodości
Po rozmowie z wicepremierem i ministrem obrony narodowej Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem, Kam Ghaffarian udzielił wywiadu w programie Dzień na świecie na antenie Polsat News, gdzie rozmawiał z Magdą Sakowską.
Kam Ghaffarian to prezes i założyciel Axiom Space oraz X-energy, który urodził się w Iranie. Jego pasja do kosmosu przybrała na sile, gdy w 1969 r. zobaczył w telewizji relację z historycznego lądowania ludzi na Księżycu w ramach misji Apollo 11.
To się zaczęło, w co nie uwierzysz, gdy miałem sześć lat. I nabrało więcej energii, gdy miałem 11 lat i zobaczyłem Neila Armstronga lądującego na powierzchni Księżyca. Wtedy zdecydowałem o tym, jaką chcę mieć karierę
W wieku kilkunastu lat przybył do Stanów Zjednoczonych, gdzie następnie rozpoczął naukę. Podczas studiowania rozpoczął pracę w firmie Lockheed Martin, gdzie realizował kontrakt dla NASA. W 1994 r. Kamal Ghaffarian wspólnie z Haroldem Stingerem zakładają własną firmę kosmiczną Stinger Ghaffarian Technologies.
W 2009 r. Ghaffarian staje się założycielem kolejnej firmy. Mowa o X-energy LLC, która zajmuje się reaktorami jądrowymi chłodzonymi gazem o wysokiej temperaturze. Natomiast w 2016 r. doszło do założenia firmy Axiom Space, która zrealizowała lot polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Drugim z założycieli jest Michael Suffredin.
Axiom Space wysłało polskiego astronautę w kosmos
Axiom Space to firma z siedzibą w Houston, która zajmuje się realizowaniem prywatnych misji na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Do tej pory odbyły się cztery takie loty. W ostatnim z nich (Ax-4) udział wziął polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski, który spędził na ISS niespełna trzy tygodnie i odbył tam misję Ignis. Powrót załogi odbył się w połowie lipca.
Lot Ax-4 był najbardziej złożoną wyprawą w kosmos, której realizacji podjęło się Axiom Space. W trakcie niespełna trzytygodniowego lotu przeprowadzono aż 60 działań w warunkach mikrograwitacji i pod tym względem ustanowiono historyczny rekord.
Kam Ghaffarian zwrócił uwagę, że przez lata eksploracja kosmosu należała do rządów i jako przykład podał agencję NASA. Jednak w ciągu ostatnich 15-20 lat doszło do przełomu i coraz większe znaczenie zaczął odgrywać sektor prywatny. Pozwoliło to na zmniejszenie kosztów i spopularyzowanie lotów w kosmos. Okazało się, że można robić podobne rzeczy za mniej.
Axiom Space nie ogranicza się wyłącznie do prywatnych lotów w kosmos. Firma ma bardziej dalekosiężne plany. Wśród nich jest budowa nowej stacji kosmicznej, która miałaby znaleźć się na orbicie okołoziemskiej i w jakimś stopniu przejąć zadania, które obecnie odbywają się na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Jak dobrze wiemy, NASA planuje deorbitację ISS i ma to nastąpić za kilka lat. Placówka, która była najbardziej kosztownym projektem zrealizowanym przez ludzkość, zostanie zniszczona i jej szczątki wpadną do Pacyfiku.
Chcemy wystrzelić pierwszy moduł w 2027 r. Został już zbudowany i trafi do naszej placówki w celu integracji
Wspomniany moduł zostanie przyłączony do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W 2028 r. zostanie wystrzelony drugi element będący habitatem. Axiom Space chce budować własną stację etapami i zakłada, że będzie ona gotowa w momencie, gdy ISS odejdzie na emeryturę, co ma nastąpić na przełomie tej i następnej dekady.
Kam Ghaffarian został również zapytany o misję Sławosza Uznańskieg-Wiśniewskiego w kosmos, która została zrealizowana przez Axiom Space. Założyciel firmy dostrzega potencjał w polskim sektorze kosmicznym.
Mamy fantastyczne współprace i mam nadzieję, że będą one kontynuowane. Mieliśmy na pokładzie różne eksperymenty, które przeprowadzono na stacji kosmicznej. Wierzę, że będzie to kontynuowane oraz przyspieszone
Polska to bezpieczne i atrakcyjne miejsce dla inwestycji
Pewną rolę w budowie nowej stacji kosmicznej Axiom Space mogłyby odegrać polskie firmy z sektora kosmicznego, który prężnie się rozwija. To m.in. o tym rozmawiał dziś z Kamem Ghaffarianem wicepremier i szef MON-u, Władysław Kosiniak-Kamysz.
Bardzo dziękuję za tę inspirującą rozmowę, która pokazuje, jak szybko jesteśmy w stanie zmieniać świat, jak szybko potrafimy przełamywać bariery, które jeszcze niedawno wydawały się nie do zdobycia – zdobycie kosmosu, postawienie nowej stacji kosmicznej, a także, mam nadzieję, udział polskich firm w produkcji elementów w tym programie
Przy okazji wicepremier podziękował prezesowi Axiom Space w realizacji misji polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodową Stację Kosmiczną.
Podczas spotkania podkreślono, że Polska jest bezpiecznym oraz atrakcyjnym krajem dla różnych inwestycji. Nasz sektor kosmiczny rośnie w siłę i w Europie odgrywa coraz większe znaczenie. Druga część rozmów z Ghaffarianem została poświęcona transformacji energetycznej w naszym kraju i dotyczyła m.in. reaktorów jądrowych SMR czwartej generacji opracowanych przez X-energy, które również mogłyby zostać zbudowane z udziałem polskich firm.
Nasza technologia nuklearna jest w 100 proc. bezpieczna
Ghaffarian dodaje, że są to świetne rozwiązania dla znajdującej się w trakcie transformacji energetycznej Polski, gdzie potrzeba szukać nowych technologii, które będą bardziej ekologiczne. SMR-y pozwalają również zwiększyć niezależność od innych krajów oraz stworzyć nowe miejsca pracy.
Wspomniane reaktory SMR firmy X-energy bazują na technologii HTGR. Moduły są na tyle niewielkie, że można je transportować z użyciem istniejącej infrastruktury drogowej czy kolejowej. Pozwala to na dużą skalowalność oraz kontrolę kosztów inwestycji na poziomie niespotykanym dotychczas w energetyce jądrowej. Ma to również duże znaczenie pod kątem rosnącego zapotrzebowania ze strony AI.
SMR-y mogę nie tylko rozwiązać problemy z AI, ale dla przykładu w Polsce możemy zastąpić elektrownie poprzez SMR-y. Polska ma ich więcej niż jakikolwiek kraj w Europie
Przykładowym SMR-em nowej generacji firmy X-energy jest Xe-100. To reaktor o mocy 80 MWe, który dzięki modułowej konstrukcji może zostać rozbudowany do "czteropaku" o mocy 320 MWe. Jest to świetne rozwiązanie, które pozwala zapewnić odpowiednią moc do aktualnych potrzeb.
