Nie tylko 5G czy światłowód. Jak działa internet w twoim domu?
Oprac.: Tomasz Wróblewski
Wszyscy używamy internetu, ale mało kto wie, jak on właściwie działa. To tak, jakbyśmy codziennie jeździli samochodem, nie mając pojęcia o silniku. W tym artykule w prosty sposób wyjaśnimy, jak działa internet – zarówno ten w telefonie, jak i ten w komputerze. Gotowi na krótką podróż w głąb sieci?
Spis treści:
Skąd się bierze internet?
Internet to globalna sieć umożliwiająca wymianę informacji między różnymi urządzeniami. Choć może się wydawać nieuchwytny i wszechobecny, internet ma fizyczną postać - składa się z kabli, serwerów, routerów i komputerów. To wszystko tworzy infrastrukturę, która umożliwia łączenie się i komunikację między urządzeniami na całym świecie.
Internet stacjonarny - jak to działa?
Internet stacjonarny to forma połączenia, która dociera do twojego domu lub biura za pośrednictwem kabli, takich jak telefoniczne, światłowodowe lub koncentryczne. Kluczowym urządzeniem w tej sieci jest router, który nawiązuje połączenie z dostawcą usług internetowych (ISP) i rozprowadza sygnał do wszystkich urządzeń w twoim otoczeniu.
W przypadku korzystania z internetu przewodowego, router lub komputer łączy się z siecią lokalną (LAN), która jest częścią większej infrastruktury sieciowej, prowadzącej ostatecznie do globalnego internetu. Cały ruch danych jest zarządzany przez routery, które odpowiedzialne są za kierowanie pakietów danych na podstawie przypisanych adresów IP, zapewniając sprawną komunikację pomiędzy urządzeniami.
Jak działa internet mobilny?
Internet mobilny to typ połączenia, który opiera się na sieciach komórkowych do przesyłania danych. Wykorzystuje technologie takie jak 4G, 5G czy LTE, aby dostarczać sygnał do urządzeń mobilnych, takich jak telefony czy tablety. Działanie tego systemu opiera się na połączeniu z najbliższą stacją bazową, która przekazuje sygnał do dostawcy usług internetowych. W przeciwieństwie do internetu stacjonarnego, internet mobilny nie wymaga użycia przewodów - wszystkie transmisje odbywają się drogą radiową, co umożliwia dostęp do sieci w różnych miejscach, nawet w trakcie podróży.
Jak działa internet - od strony technicznej
Gdzie są strony internetowe? Strony internetowe są hostowane na serwerach. Serwer to specjalny komputer, którego zadaniem jest przechowywanie i udostępnianie danych. Kiedy wpisujesz adres strony internetowej, twój komputer wysyła zapytanie do tego serwera, aby uzyskać dostęp do danych tej strony.
- Host: to wydzielony obszar na serwerze, gdzie przechowywane są dane strony internetowej. Kiedy odwiedzasz stronę, komputer łączy się z hostem, aby pobrać te dane.
Protokoły internetowe. Komputery muszą mieć sposób na komunikację między sobą. Służą temu protokoły internetowe, czyli zestaw reguł określających, jak dane są przesyłane i odbierane w sieci.
- TCP/IP: to podstawowy protokół, który umożliwia wymianę danych między urządzeniami w internecie. TCP/IP jest podstawą innych protokołów, takich jak HTTP, FTP czy SMTP.
- HTTP/HTTPS: Hypertext Transfer Protocol (HTTP) służy do przesyłania stron internetowych. Jego szyfrowana wersja, HTTPS, zapewnia bezpieczeństwo danych podczas przesyłania, co jest szczególnie ważne podczas dokonywania transakcji online.
- FTP: File Transfer Protocol (FTP) umożliwia przesyłanie plików między komputerami.
- SMTP: Simple Mail Transfer Protocol (SMTP) jest używany do przesyłania wiadomości e-mail.
Numery IP. Każde urządzenie podłączone do internetu ma przypisany unikalny numer, znany jako adres IP. Adres IP pozwala komputerom i serwerom na wzajemne identyfikowanie się i komunikowanie w sieci.
- Rola adresów IP: adresy IP pozwalają na lokalizację i identyfikację urządzeń w sieci. Są one niezbędne do kierowania ruchem internetowym do właściwych miejsc.
- Zarządzanie adresami IP: ICANN (The Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) zarządza przyznawaniem adresów IP na poziomie globalnym. W Polsce za przydzielanie adresów IP odpowiada NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa).
DNS (Domain Name System) to system, który tłumaczy nazwy domen (np. www.interia.pl) na adresy IP. Dzięki temu, kiedy wpisujesz adres strony internetowej, DNS pozwala komputerowi znaleźć odpowiedni serwer i połączyć się z nim.
- Działanie DNS: kiedy wpisujesz adres strony internetowej, twój komputer wysyła zapytanie do serwera DNS, aby uzyskać adres IP tej strony. Następnie komputer łączy się z tym adresem IP, aby uzyskać dostęp do strony.
- Zabezpieczenia DNS: DNS jest kluczowy dla działania internetu. Jeśli system DNS zostanie zhakowany (np. poprzez pharming), użytkownicy mogą zostać przekierowani na fałszywe strony internetowe.
Którędy biegną dane w internecie?
Dane w internecie przesyłane są za pomocą pakietów. Każdy pakiet ma nagłówek zawierający informacje o nadawcy i odbiorcy. Routery w sieci odczytują te nagłówki i przekazują pakiety do odpowiednich miejsc.
- Przesyłanie danych: dane mogą podróżować różnymi trasami, zanim dotrą do celu. Routery kierują pakiety do najbliższego dostępnego węzła, aż dotrą do docelowego adresu IP.
- Internet jako "sieć sieci": Internet składa się z wielu połączonych ze sobą sieci. Sieci lokalne (LAN) łączą się w większe sieci, aż w końcu tworzą globalną sieć, jaką jest internet.
Dlaczego internet czasem wolno działa?
Wolne działanie internetu może być spowodowane wieloma czynnikami:
- Zbyt duże obciążenie sieci: w godzinach szczytu, kiedy wielu użytkowników korzysta z internetu jednocześnie, sieć może być przeciążona.
- Problemy z serwerem DNS: jeśli serwer DNS, z którego korzystasz, jest przeciążony lub ma problemy techniczne, dostęp do stron internetowych może być opóźniony.
- Zakłócenia sygnału: w przypadku internetu mobilnego, sygnał może być zakłócany przez przeszkody fizyczne, takie jak budynki czy drzewa.
- Niska prędkość połączenia: jeśli masz wolne połączenie internetowe (np. z powodu niskiej prędkości oferowanej przez dostawcę), strony będą ładować się wolniej.
Internet mobilny vs. stacjonarny - różnice
Internet stacjonarny zazwyczaj oferuje wyższą prędkość i stabilność połączenia, idealny do korzystania w domu lub biurze. Połączenie odbywa się za pomocą kabli, co zapewnia większą niezawodność.
Internet mobilny oferuje większą elastyczność i mobilność, pozwalając na korzystanie z internetu w dowolnym miejscu w zasięgu sieci komórkowej. Jednak prędkość i stabilność mogą być niższe, zwłaszcza w miejscach o słabym zasięgu.
