NASK

Ponadto NASK prowadzi również działania edukacyjne, oferując szkolenia i kursy z zakresu bezpieczeństwa w internecie oraz nowoczesnych technologii informatycznych. Jako ważny element polskiego krajobrazu cyfrowego, NASK współpracuje z różnymi organizacjami krajowymi i międzynarodowymi w zakresie badań i inicjatyw związanych z internetem.

 

NASK, założony przy Uniwersytecie Warszawskim w 1992 r. jako Zespół Koordynacyjny Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej, odegrał kluczową rolę w podłączeniu Polski do Internetu w 1991 r. 

Od 1993 r. działa jako jednostka badawczo-rozwojowa w telekomunikacji i teleinformatyce, a od 2010 r. jako instytut badawczy. 

NASK jest operatorem telekomunikacyjnym, członkiem konsorcjum PIONIER i pełni funkcję krajowego rejestru domeny .pl. W 2003 r. wprowadził automatyczną rejestrację domen oraz obsługę domen ze znakami narodowymi.

 

Z inicjatywy NASK powstał CERT Polska, pierwszy w Polsce zespół reagowania na zagrożenia w sieci. W 2011-2012 r. NASK wprowadził domenę zabezpieczoną przez DNSSEC. Jest członkiem FIRST, TERENA i CENTR. 

W 2005 r. NASK powołał Polskie Centrum Programu „Safer Internet”. Prowadzi także badania w zakresie biometrii. W 2016 r. zmienił siedzibę na ul. Kolską w Warszawie. W 2017 r. uzyskał status państwowego instytutu badawczego, a rok później wcielono do niego Instytut Maszyn Matematycznych. W tym samym roku został wyznaczony na operatora Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej.

 

Poza domeną .pl, NASK obsługuje również inne domeny, takie jak .waw (dla Warszawy) czy .edu.pl (dla instytucji edukacyjnych). Jako instytucja naukowo-badawcza, prowadzi badania nad nowymi technologiami i rozwiązaniami w zakresie sieci komputerowych.

 

(NASK) jest instytucją badawczą działającą na podstawie ustawy o instytutach badawczych. Organem założycielskim NASK jest Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. To właśnie temu ministerstwu podlegaNASK w kontekście spraw nadzorczych i funkcji założycielskich.

Serwer NASK w Polsce doświadczył swojego pierwszego poważnego ataku hakerskiego w końcówce 1995 roku. Było to dokładnie 31 grudnia, kiedy nieznani sprawcy włamali się na stronę główną NASK zmieniając jej zawartość. Wiadomość, która pojawiła się na stronie była prowokacyjna i brzmiała „Niezwykle Aktywna Siatka Kretynów”. Okazało się później, że za tym atakiem stała grupa hakerska o nazwie Gumisie. Jej członkowie poprzez ten akt wandalizmu cyfrowego chcieli wyrazić swój protest wobec decyzji o podwyższeniu cen za dostęp do internetu w Polsce.

 

Nie była to jedyna aktywność hakerska grupy Gumisie skierowana przeciwko NASK. Dwa lata później, w nocy z 25 na 26 października 1997 roku, doszło do kolejnego incydentu. Po włamaniu na stronę NASK, hakerzy umieścili mapę Polski z wyróżnionymi 33 miastami. Okazało się, że te miejsca na mapie nie były przypadkowe – stanowiły one linki do zaszyfrowanych plików zawierających hasła dostępowe do różnych serwerów. Grupa Gumisie tym razem poszła o krok dalej, ujawniając potencjalnie wrażliwe dane, co mogło narazić wiele osób i instytucji na potencjalne niebezpieczeństwa związane z nieuprawnionym dostępem do ich zasobów cyfrowych.

 

W 2009 roku doszło do kontrowersyjnej sytuacji związanej z NASK. W czerwcu tego roku ujawniono, że instytucja ta prowadziła inwestycje w opcje walutowe, co nie jest typową działalnością dla takiej organizacji. Niestety, nieudane inwestycje spowodowały straty finansowe w kwocie około 14 mln złotych.

 

Aby wyjaśnić sprawę oraz ustalić odpowiedzialność za zaistniałą sytuację, na wniosek Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prokuratura rozpoczęła śledztwo. Śledztwo miało na celu określenie, czy doszło do nieprawidłowości w zarządzaniu środkami NASK.

 

Ostateczne rozstrzygnięcie sprawy nastąpiło w 2014 roku, kiedy Sąd Najwyższy podjął decyzję o nieważności umowy pomiędzy NASK a bankiem, z którym instytucja ta prowadziła inwestycje. Sąd stwierdził, że działania podejmowane zarówno przez NASK, jak i przez bank były sprzeczne z obowiązującą ustawą. Co więcej, Sąd podkreślił, że bank był w pełni świadomy faktu, że NASK złamał zakaz ustawowy, co zostało uznane za naruszenie zasad współżycia społecznego.