Astronomowie odkryli obcy świat, na którym może istnieć życie
Jest niemal sześciokrotnie większa od Ziemi, oddalona od Układu Słonecznego o zaledwie 20 lat świetlnych i orbituje wokół podobnej do Słońca gwiazdy w odległości pozwalającej na obecność wody w stanie ciekłym. Astronomowie potwierdzili istnienie egzoplanety HD 20794 d, która zdaje się oferować warunki sprzyjające pojawieniu się życia.
Kilka cech stawia wprawdzie pod znakiem zapytania potencjalną "gościnność" HD 20794 d, ale naukowcy nie kryją ekscytacji nowym odkryciem. Ich zdaniem sam fakt, że inne planety zapewniające warunki do życia mogą znajdować się znacznie bliżej, niż dotychczas sądziliśmy, jest ogromnie znaczący. Co więcej, nie mają wątpliwości, że dzięki stosunkowo niewielkiej odległości od Ziemi, w przyszłości możliwe będzie wykonanie zdjęć tej egzoplanety, które mogą dostarczyć nowych informacji na jej temat.
To dla mnie ogromne szczęście, ale także ulga. Początkowy sygnał znajdował się na granicy czułości spektrografu, więc nie mieliśmy pewności, czy jest on rzeczywisty
Nowe odkrycie w "bliskim" sąsiedztwie
Nie wiemy dokładnie, jakie składniki są konieczne do powstania życia, ale wszystkie znane nam organizmy potrzebują wody w stanie ciekłym. Dlatego kluczowym krokiem w poszukiwaniach egzoplanet sprzyjających życiu jest określenie ich odległości od gwiazdy macierzystej - jeśli planeta znajduje się zbyt blisko, woda wyparuje, a jeśli zbyt daleko, zamarznie. Strefa, w której możliwe jest istnienie wody w stanie ciekłym, nazywana jest ekosferą lub strefą zamieszkiwalną.
HD 20794 to żółty karzeł, podobny do Słońca, ale nieco mniejszy i starszy. Oznacza to, że znajduje się w stabilnym etapie swojego życia, a krążące wokół niego planety miały wystarczająco dużo czasu, by osiągnąć stabilne orbity. Już w 2011 roku odkryto trzy egzoplanety wokół tej gwiazdy, jednak ich dokładne zbadanie okazało się trudne. Przełom nastąpił w 2022 roku, gdy Cretignier zauważył subtelne, cykliczne zmiany w widmie gwiazdy, które mogły być spowodowane przez planetę.
Planeta w strefie zamieszkiwalnej
Dzięki dalszym obserwacjom przeprowadzonym z użyciem instrumentu ESPRESSO w Europejskim Obserwatorium Południowym, naukowcy mogli ostatecznie potwierdzić istnienie HD 20794 d. Jest to planeta o minimalnej masie 5,82 razy większej od masy Ziemi i promieniu od 1,7 do 2,1 promienia Ziemi. Jej orbita, trwająca około 648 dni, częściowo przebiega przez ekosferę.
Jednak istnieją pewne zastrzeżenia co do jej zdolności do podtrzymania życia. Orbita HD 20794 d jest eliptyczna, co oznacza, że tylko przez część swojej drogi znajduje się w optymalnej strefie – w innych okresach może być zbyt zimna, by utrzymać wodę w stanie ciekłym. Dodatkowo, nieznana jest jej dokładna średnica, co uniemożliwia określenie jej gęstości i składu. Jeśli planeta ma stosunkowo mały promień, może być skalistą superziemią, ale jeśli jest większa, może mieć grubą gazową atmosferę, co mogłoby zmniejszyć jej potencjalną zdolność do podtrzymania życia.
Dalsze badania pomogą lepiej zrozumieć naturę tej intrygującej planety. Michael Cretignier podkreśla, że odkrywanie nowych światów to jego główne zajęcie, ale teraz czeka z niecierpliwością na wyniki analiz innych naukowców. HD 20794 d należy do najbliższych nam planet, które mogą przypominać Ziemię, a jej nietypowa orbita sprawia, że jest wyjątkowo interesującym obiektem do dalszych badań. W przyszłości misje kosmiczne mogą pozwolić na bardziej szczegółowe obserwacje, a być może nawet na bezpośrednie zobrazowanie.
