Wiatr słoneczny

Wiatr słoneczny składa się z protonów, elektronów i cząstek alfa, jest strumieniem plazmy wypływającym ze Słońca, rozchodzącej się promieniście we wszystkich kierunkach. Ruch cząstek jest deformowany przez pole magnetyczne słońca oraz wiatr ze znajdujących się w jego pobliżu gwiazd, co zaburza symetrię sferycznego wypływu.

Sonda Ulysses pozwoliła lepiej poznać zależności w występowaniu wiatru słonecznego. Badania wykazały, że na szerokościach heliograficznych obszaru polarnego notowane są prędkości dwukrotnie większe niż na płaszczyźnie słonecznego równika.

Dziury koronalne, czyli ciemniejsze obszary najbardziej zewnętrznej części, rozciągającej się miliony kilometrów od Słońca, związane z otwartymi liniami pola magnetycznego, są odpowiedzialne za powstawanie wiatru słonecznego o dużej prędkości. 

Zewnętrzna część atmosfery – zwana koroną słoneczną, ma taki sam skład ilościowy jonów jak wiatr słoneczny. Zanikają podczas szczytu aktywności słonecznej, a wtedy jego prędkość zmniejsza się. Protony spokojnej fazy wiatru osiągają energię około 0,5 keV, jednak podczas rozbłysków może być to nawet 1 GeV.

Wiatr słoneczny odkształca magnetosferę Ziemi, deformuje ją i rozciąga w kierunku przeciwnym do słońca, w przestrzeń międzyplanetarną Układu Słonecznego. Rozbłyski wywołane zaburzeniami gęstości i prędkości wiatru emitują obłoki plazmy, a te wywołują burze magnetyczne.

Wiatr słoneczny unosi z powierzchni Słońca materię w tempie 1x10⁹ kg/s. W bliskiej odległości od Ziemi prędkość wiatru słonecznego wynosi pomiędzy 200 a 889 km/s, przy czym średnia wartość to 450 km/s.

Pogoda kosmiczna, czyli ogół zjawisk obserwowanych na Słońcu i we wnętrzu ziemskiej magnetosfery, które spowodowane zmianami intensywności wiatru słonecznego, powoduje znaczne zaburzenia w warunkach okołoziemskich.

Wpływa na klimat, wywołując „Małą Epokę Lodowcową” podczas wystąpienia długiego okresu ekstremalnie niskiej aktywności słonecznej, która jest skorelowana z okresem niższych średnich temperatur na północnej półkuli Ziemi, głównie w rejonie Północnego Atlantyku.

Może też wywierać wpływ na istniejące technologie, takie jak elektronika satelitów telekomunikacyjnych, zakłócenia transmisji satelitarnej, przekazów telefonicznych, transmisji radiowych. Szacuje się, że z powodu kosmicznej pogody rocznie awarii ulega 150 satelitów należących tylko do Stanów Zjednoczonych.

Dopływ wysokiej energii cząstek do Ziemi jest spowodowany przez rozbłyski słoneczne. Ma to wpływ na urządzenia elektroniczne nie tylko w przestrzeni kosmicznej, ale i na powierzchni planety. Mogą powodować usterki podczas produkcji chipów komputerowych czy awarie sieci energetycznej.