Czy odporności psychicznej można się nauczyć? Naukowcy sądzą, że tak
Jak wynika z nowego badania przeprowadzonego przez naukowców z Princeton Neuroscience Institute odporności na stres można się nauczyć, a także ją wzmocnić.
Wyniki badań zostały opublikowane w jednym z najbardziej prestiżowych czasopism naukowych, Nature. W ramach analiz badacze umieścili małe myszy w bliskim sąsiedztwie większych agresywniejszych myszy. Zauważyli, że mniejsze zwierzęta, które broniły się przed agresorami, nauczyły się być bardziej odporne na agresję. Z kolei neuroprzekaźnik dopamina ma wpływ na wzmacnianie takiej odporności.
- [Myszy - red.] odwracały się w stronę agresora, wyrzucały łapy, skakały na niego i po prostu się nie poddawały. Pomyślałam, wow, w mózgach tych zwierząt dzieje się coś, co jest bardzo interesujące i może być kluczem do odporności - powiedziała dr Lindsay Willmore z Princeton University.
Naukowcy monitorowali zachowanie myszy w ciągu 10 dni, podczas których były wystawiane na ataki agresora. Myszy, które zazwyczaj się nie broniły, wykazywały zachowania podobne do depresji, m.in. stosowały tzw. unikanie społeczne po stresującym wydarzeniu. Z kolei myszy, które się broniły, wykazywały w późniejszym czasie większą odporność psychiczną na kolejne sytuacje stresowe. Naukowcy odkryli, że stymulując dopaminę w trakcie starcia, mogą sprawić, że zwierzęta staną się jeszcze bardziej odporne psychicznie. Z drugiej strony zabiegi te stosowane przy biernych zachowaniach, nie sprawiały, że myszy stawały się bardziej odporne.
- Jeszcze silniej związane z odpornością tego typu było to, ile dopaminę miały zwierzęta w swoim układzie nagrody w czasie, gdy zaczynały walczyć. [...] zwierzę, które nie tylko walczy, ale jest też nagradzane za walkę, jest tym, które staje się odporniejsze - powiedziała Willmore.
Czy można nauczyć się odporności na stres?
Seria eksperymentów przeprowadzonych przez naukowców sugeruje, że można się nauczyć odporności na silne sytuacje stresowe, jeśli stosuje się zachowania obronne. Jak na razie zostało to potwierdzone na myszach, jednakże wyniki są perspektywiczne.
- Musimy pomyśleć o sposobach pomocy ludziom, którzy wydają się bardziej podatni na stres - dodała dr Anneger Falkner z Princeton University. Naukowcy kontynuują badania nad odpornością psychiczną i mają nadzieję, że w przyszłości wyniki ich badań będą miały zastosowanie dla zdrowia ludzi. Jak piszą naukowcy w swoim artykule naukowym: "Przewlekły stres może mieć trwałe negatywne konsekwencje u niektórych osób, ale inni są odporni na ten sam stresor. Podatne i odporne osoby wykazują różnice w wewnętrznych właściwościach mezolimbicznych neuronów dopaminowych (DA) po zakończeniu stresującego doświadczenia".
Jednym z potencjalnych rozwiązań mogą być smartwatche, które przekazywałyby w czasie rzeczywistym informacje na temat dobrych nawyków, by promować zdrowe mechanizmy, w tym zachowania obronne związane z radzeniem sobie ze stresem. Jak dodaje Willmore: - Informacje o naszych dynamicznych interakcjach ze środowiskiem będą przydatne do śledzenia naszych nawyków, które mogą być pomocne lub szkodliwe.
