Robot sam usunął pęcherzyk żółciowy. Zrobił to bezbłędnie
To może być przełom w historii medycyny. Jak informują badacze Johns Hopkins University, robot chirurgiczny wspierany sztuczną inteligencją po raz pierwszy samodzielnie przeprowadził realistyczną operację ze 100 proc. skutecznością. Maszyna usunęła pęcherzyk żółciowy z precyzją dorównującą doświadczonemu chirurgowi, działając nawet w warunkach symulujących nieprzewidziane sytuacje kliniczne.
Robot samodzielnie przeprowadził kluczową fazę zabiegu na realistycznym modelu pacjenta, identyfikując tętnice, zakładając klipsy i przecinając tkanki (w sumie miał do wykonania 17 zadań). Jak wyjaśniają badacze, system został wcześniej wytrenowany na tysiącach nagrań z prawdziwych operacji i korzysta z tej samej architektury uczenia maszynowego, która napędza m.in. ChatGPT. Dzięki temu rozumie całą procedurę i w czasie rzeczywistym reaguje na podpowiedzi zespołu lekarzy.
Sztuczna inteligencja uczy się chirurgii
Naukowcy podczas zabiegu wydawali mu polecenia w stylu "złap główkę pęcherzyka" czy "przesuń lewą rękę bardziej w lewo", a robot bez problemu na nie reagował, ucząc się przy tym w czasie rzeczywistym zupełnie jak młodzi lekarze. Co więcej, zdaniem badaczy potrafił też przystosować się do zmieniających się warunków operacyjnych, np. wprowadzenia barwnika zmieniającego kolor tkanek.
Ten postęp przenosi nas z poziomu robotów wykonujących konkretne zadania chirurgiczne do robotów, które rzeczywiście rozumieją procedury. To kluczowe rozróżnienie, które przybliża nas do klinicznie użytecznych systemów autonomicznych
Autonomiczna chirurgia staje się faktem
Dodał też, że obrazowo można to porównać do prowadzenia samochodu, tzn. wcześniejsze systemy działały jak kierowcy poruszający się po dokładnie zaplanowanej trasie, a teraz uczy się robota poruszania po każdej drodze, w każdych warunkach i inteligentnego reagowania na wszystko, co napotka. Co prawda operacja prowadzona przez robota trwała dłużej niż podobne w wykonaniu człowieka, ale jej efekty oceniono jako porównywalne do pracy doświadczonego chirurga.
Na doniesienia z USA szybko zareagowała opinia międzynarodowa, m.in. eksperci z Wielkiej Brytanii. Nuha Yassin, chirurg kolorektalna i przedstawicielka Royal College of Surgeons of England, z uznaniem wypowiedziała się o postępie, ale zaznaczyła, że kluczowa będzie bezpieczna implementacja technologii w praktyce:
Musimy upewnić się, że postęp nie odbywa się kosztem bezpieczeństwa pacjentów. Ważne jest też, by szkolić obecnych i przyszłych chirurgów nie tylko w zakresie technik medycznych, ale i cyfrowych kompetencji.
Badania opublikowano w prestiżowym czasopiśmie Science Robotics, a projekt był współfinansowany przez amerykański rząd federalny.
