Szczepionki mRNA zmniejszają ryzyko zgonu. Nie tylko z powodu COVID-19
Nowe szeroko zakrojone badanie przeprowadzone we Francji wykazało, że osoby w wieku 18-59 lat, które otrzymały szczepionkę mRNA przeciw COVID-19, mają nie tylko znacznie mniejsze ryzyko śmierci z powodu tej choroby, ale też niższe ryzyko zgonu z dowolnej przyczyny w ciągu kolejnych czterech lat. Skąd to ogólne ochronne działanie szczepienia?
Jak możemy przeczytać w badaniu opublikowanym w czasopiśmie JAMA Open, pandemia COVID-19, która do stycznia 2025 roku pochłonęła ponad 7 mln ofiar na całym świecie, odwróciła wieloletni trend wzrostu długości życia i stała się jednym z największych globalnych kryzysów zdrowotnych XXI wieku. Kluczową rolę w ograniczeniu jej skutków odegrały szczepienia, które według analiz epidemiologicznych uratowały miliony istnień ludzkich i znacząco zmniejszyły liczbę zgonów we wszystkich grupach wiekowych.
Naukowcy podkreślają, że w licznych badaniach populacyjnych potwierdzono silną zależność między wysokim poziomem wyszczepienia a niższą ogólną śmiertelnością. I choć ochronny wpływ szczepień na zgony spowodowane samym COVID-19 jest dobrze udokumentowany, naukowcy nadal analizują ich długoterminowe bezpieczeństwo, badając zgłoszone działania niepożądane, w tym te najpoważniejsze, jak zapalenie mięśnia sercowego, reakcje anafilaktyczne czy poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego.
Ryzyko zgonu znacząco spada
Co więcej, ich zdaniem dotąd brakowało też badań oceniających długoterminowe ryzyko zgonu po szczepieniu, zwłaszcza wśród młodszych dorosłych, rzadziej przechodzących ciężki przebieg COVID-19. Dlatego autorzy nowego badania postawili sobie za cel przeanalizowanie czteroletniego ryzyka śmierci z jakiejkolwiek przyczyny w grupie osób w wieku 18-59 lat, które przyjęły przynajmniej jedną dawkę szczepionki mRNA przeciw COVID-19, w porównaniu z osobami nieszczepionymi, z wykorzystaniem pełnych danych krajowych.
Badanie, prowadzone przez Laurę Semenzato z Francuskiej Narodowej Agencji ds. Bezpieczeństwa Leków i Produktów Zdrowotnych (ANSM), objęło 28,7 mln osób, z których 22,8 mln otrzymało pierwszą dawkę szczepionki mRNA między majem a październikiem 2021 roku. Dzięki dostępowi do pełnego systemu danych medycznych Francji, naukowcy mogli precyzyjnie śledzić status szczepień i wyniki zdrowotne każdego uczestnika.
Wyniki pokazały, że zaszczepieni byli o 74 proc. mniej narażeni na śmierć z powodu COVID-19 w szpitalu w porównaniu z nieszczepionymi. W przypadku wszystkich przyczyn zgonu śmiertelność wynosiła 0,4 proc. w grupie zaszczepionej, wobec 0,6 proc. w grupie nieszczepionej, co oznacza 25-procentową redukcję ryzyka zgonu. W pierwszych sześciu miesiącach po szczepieniu przewaga była jeszcze większa - zgony wśród szczepionych były o 29 proc. rzadsze.
Szczepionki mRNA bezpieczne i skuteczne
Badanie uwzględniało także takie czynniki, jak wiek, płeć czy obecność chorób sercowo-metabolicznych. Wszystko po to, by uniknąć zniekształcenia statystycznego, np. efektu zdrowego zaszczepionego, czyli skłonności do szczepienia się wśród osób ogólnie zdrowszych i bardziej świadomych zdrowotnie. Okazało się jednak, że osoby szczepione były nieco starsze i częściej miały schorzenia, które zwiększają ryzyko powikłań, co wskazuje, że obserwowany efekt ochronny nie wynikał z lepszego stanu zdrowia zaszczepionych.
Autorzy podkreślają, że wyniki te mocno potwierdzają skuteczność i bezpieczeństwo szczepionek mRNA, jednocześnie obalając nieudokumentowane twierdzenia o ich rzekomych negatywnych skutkach. Zaznaczają też, że choć szczepionki nie chronią przed wszystkimi przyczynami śmierci, ich wpływ na ogólną śmiertelność może wynikać z redukcji powikłań COVID-19 oraz poprawy ogólnej odporności populacji, potwierdzając wartość szczepień w strategii ochrony zdrowia publicznego.
