Jak powstają ogniste tornada? Czy mogą wystąpić w Polsce?
W Kalifornii nagrano bardzo rzadkie zjawisko, jakim jest ogniste tornado. Ale żeby powstało muszą zostać spełnione konkretne warunki. Wyjaśnijmy, jak powstają wiry ognia i czy spotkamy je w Polsce.
Spis treści:
Ogniste tornado lub "płonącego diabła", jak inaczej się go określa, dostrzeżono w miejscowości Gorman w Kaliforni. Z ogniem, który rozprzestrzenił się na 150 akrów, walczyło 200 strażaków. Ale to nie pierwszy, ani nie największy wir jaki powstał do tej pory.
Jak powstaje ogniste tornado?
Aby powstał płonący diabeł, niezbędny jest ruch powietrza z różnych kierunków. W momencie gdy taki wiatr zaczyna wiać, tworzą się prądy wstępujące unoszące słupy ognia. Dodatkowo sprzyja temu znaczna różnica temperatury pomiędzy powietrzem a nagrzaną przez ogień ziemią, dzięki czemu gorące powietrze będzie szybko się unosiło.
Bardzo dobrze pokazuje to eksperyment na poniższym nagraniu:
Naukowcy, analizując inny ognisty wir, który pojawił się w Kalifornii 4 lata wcześniej, wskazali jeszcze jeden czynnik.
Oba miejsca były położone po wschodniej stronie Gór Nadbrzeżnych, które biegną południkowo przez Kalifornię. Po zachodniej stronie pasma jest już Ocean Spokojny.
W momencie powstania ognistego wiru w 2018 wiał silny zachodni wiatr, który pokonał wzniesienia, a następnie schodząc dół, rozpędził się i osiągając znaczną prędkość, dotarł do pożaru, gdzie zderzył się o ogromną ilością nagrzanego powietrza. Gorące powietrze szybko zaczęło unosić się podczas gdy wiatr sprzyjał powstaniu wirowemu ruchowi powietrza.
Gdzie występują ogniste tornada?
Choć fizyka tornad ogniowych nie jest naukowcom obca, to niestety nie potrafią jeszcze przewidzieć kiedy i gdzie mogą się one pojawić.
Te największe obserwowane w ostatnich latach miały miejsce głównie w gorących i suchych obszarach Kalifornii czy Australii, ale spotykane były także w Kanadzie i Brazylii.
Wir powstały w 2018 roku miał ponad 300 m średnicy u podstawy a temperatura wewnątrz osiągnęła blisko 1500 st. C. Wiatr poruszał się z oszałamiającą prędkością ponad 260 km/h.
Czy zjawisko może wystąpić w Polsce?
Do tej pory nie mieliśmy możliwości obserwacji szczególnie zjawiskowych wirów ognia, chociaż przez ruch wiatru mniej spektakularne wiry mogły się podczas pożarów pojawiać.
Przyglądają się pożarom w Stanach i ruchowi wiatru, być może taki wir dałoby się zaobserwować w Polsce, gdyby podczas wiania halnego szalał ogromny pożar.
Cześć amerykańskich naukowców, którzy analizowali wir w Kaliforni zwraca uwagę, że najczęściej występują w gorącym i suchym klimacie. Postępujące zmiany klimatu mogą doprowadzić do tego, że płonące diabły będą nawiedzały Ziemię częściej i może zaczną być obserwowane również w Polsce.
Czytaj także:Z pierzastej chmurki mały deszcz. Ale dlaczego w ogóle pada?Śladami najbardziej śmiercionośnych trąb powietrznych w Polsce Wał szkwałowy. Piękny i niebezpieczny. Co to za zjawisko i jak powstaje?