Izrael zniszczył kawałek historii. Tylko Iran i USA latały F-14 Tomcat
Izraelskie Siły Powietrzne opublikowały zdjęcia satelitarne potwierdzające zniszczenie dwóch myśliwców F-14 Tomcat należących do Sił Powietrznych Iranu. Atak, przeprowadzony w ramach szerszej kampanii przeciwko infrastrukturze wojskowej Teheranu, miał na celu eliminację platform kluczowych dla jego obrony powietrznej.
F-14 Tomcat to amerykański naddźwiękowy myśliwiec pokładowy o zmiennej geometrii skrzydeł, opracowany i produkowany przez wytwórnię Grumman Corporation. Pierwotnie służył do obrony floty, zdobywania przewagi powietrznej i prowadzenia rozpoznania taktycznego, później - przez dodanie możliwości przenoszenia bomb - przystosowany został do uderzeń na cele naziemne. Brzmi jak opis każdego innego myśliwca? Zdecydowanie, tyle że ten wszedł do służby United States Navy już w 1972 roku!
Iran to ostatni na świecie użytkownik myśliwców F-14
Mogłoby się zatem wydawać, że F-14 to już tylko eksponat muzealny, ale Iran nadal wykorzystuje go, a przynajmniej symbolicznie, jako element systemu obrony powietrznej. To jedyny kraj poza Stanami Zjednoczonymi, który otrzymał te myśliwce - w roku 1976 wyeksportowano tam siedemdziesiąt dziewięć maszyn. Jak zresztą wspominaliśmy przy okazji możliwości ataków odwetowych Iranu, według raportu "Military Balance 2025" Międzynarodowego Instytutu Studiów Strategicznych (IISS), Siły Powietrzne Iranu posiadają 265 samolotów bojowych zdolnych do prowadzenia działań zbrojnych.
Większość to jednak przestarzałe myśliwce produkcji amerykańskiej z czasów zimnej wojny, które wymagałyby tankowania w powietrzu, żeby mogły dotrzeć do Izraela - tymczasem Iran dysponuje najpewniej mniej niż pięcioma samolotami do tankowania powietrznego. Oznacza to, że zdolność odwetowa Iranu zależy więc w dużej mierze od pocisków balistycznych i manewrujących, a także dronów.
Tomcaty zniszczone, ale prawdopodobnie nielotne
Zwłaszcza że amerykańskie embargo zmusiło Iran do "kombinowania", by zdobyć części zamienne i wsparcie techniczne, czyli rozwijania "czarnego rynku" komponentów i tworzenia lokalnych zamienników, więc jeśli chodzi o F-14 Tomcat, tylko kilka maszyn pozostawało operacyjnych. I nie takie zaatakował Izrael, bo jak sugerują analitycy na podstawie zdjęć i nagrań, obie trafione maszyny były uziemione od dłuższego czasu i nie nadawały się do działań operacyjnych.
Mówiąc krótko, obecność F-14 w irańskim arsenale była bardziej prestiżowa niż realna, choć ich symboliczne znaczenie trudno przecenić - były to jedyne maszyny w irańskiej flocie wyposażone w potężne radary AN/AWG-9 i pociski dalekiego zasięgu AIM-54 Phoenix (obecnie już nieprodukowane). Dlatego jak ocenia ekspert ds. Bliskiego Wschodu z Centrum Analiz Bezpieczeństwa, "uderzenie w Tomcaty to jak zburzenie pomnika - strategicznie może niewiele zmienia, ale informacyjnie ma ogromny ciężar".
Specyfikacja techniczna F-14 Tomcat:
- Producent: Grumman Aerospace
- Napęd: 2 × silniki turbowentylatorowe Pratt & Whitney TF30
- Prędkość maksymalna: Mach 2.34 (ok. 2 485 km/h)
- Zasięg bojowy: ok. 925 km
- Uzbrojenie: 1 × działko M61 Vulcan kal. 20 mm i 6 × pociski AIM-54 Phoenix (zasięg do 190 km)
- Alternatywnie: AIM-7 Sparrow, AIM-9 Sidewinder
- Radar: AN/AWG-9 - jeden z pierwszych radarów z funkcją śledzenia wielu celów
- Załoga: 2 osoby (pilot i oficer systemów uzbrojenia)
