Co jedliśmy 780 tys. lat temu? Naukowcy znaleźli najstarszy ugotowany posiłek w historii ludzkości
Naukowcy z międzynarodowego zespołu reprezentującego czołowe izraelskie uniwersytety dokonali przełomowego odkrycia - na stanowisku archeologicznym Geszer Benot Ja’akow znaleźli najwcześniejsze dowody kontrolowanego użycia ognia do gotowania, a co za tym idzie najstarszy znany gotowany posiłek w historii ludzkości.
Wygląda na to, że człowiek w kontrolowany sposób korzystał z ognia do przyrządzania posiłków dużo wcześniej, niż sugerowały to najstarsze znane nam dowody, a przynajmniej tak wynika z wyjątkowego odkrycia połączonego zespołu ośmiu izraelskich placówek naukowych. Bliższe oględziny szczątków ryb znalezionych na stanowisku archeologicznym Geszer Benot Ja’akow (GBY), a mówiąc precyzyjniej dużych ilości rybich zębów, należących do dużych karpiowatych (nawet 2-metrowych) z okolicznego Jeziora Hula, ujawniły wyraźne ślady gotowania.
Człowiek w kontrolowany sposób korzystał z ognia do gotowania już 800 tys. lat temu
Zespół badał charakterystyczne dla karpiowatych zęby gardłowe, których ryby używają do rozgniatania i rozdrabniania twardych materiałów, jak skorupy pożywienia, a następnie ich przesuwania w stronę przełyku. Kiedy te zęby są wystawione na działanie wysokiej temperatury, zawarte w ich szkliwie kryształy rozszerzają się, więc analiza ich wielkości i struktury może ujawnić wiele informacji.
Duża ilość szczątków ryb znalezionych w tym miejscu dowodzi ich częstego spożywania przez wczesnych ludzi, którzy rozwinęli specjalne techniki gotowania
W tym konkretnym przypadku analiza zębów pokazała, że były wystawione na działanie stosunkowo niskiej temperatury, tj. poniżej 500°C, co jest zdaniem badaczy wyraźną wskazówką, że ryba została celowo ugotowana.
I to z udziałem pewnej "separacji" od płomieni (gotowanie jest definiowane jako zdolność do przetwarzania żywności poprzez kontrolowanie temperatury, w której jest podgrzewana), bo gdyby ryby zostały wrzucone bezpośrednio do ognia, np. jako resztki czy paliwo, nosiłyby oznaki działania znacznie wyższych temperatur.
Najstarsze zęby znalezione na stanowisku archeologicznym są datowane na około 780 000 lat, co czyni je najstarszym jak dotąd bezpośrednim dowodem kontrolowanego używania ognia do gotowania żywności. To ogromny skok w stosunku do poprzedniego rekordu, który sięga zaledwie... 170 000 lat wstecz!
Naukowcy nie wykluczają jednak, że ludzie rozpoczęli tę praktykę jeszcze wcześniej, bo przecież istnieją dowody na to, że homininy, jak Homo Erectus, nauczyły się kontrolować ogień ponad milion lat temu - początkowo używały go z pewnością jako źródła ciepła i światła, ale z czasem musiały zdać sobie sprawę z jego potencjału do gotowania, wytwarzania narzędzi i innych zastosowań.
Te nowe odkrycia pokazują nie tylko znaczenie siedlisk słodkowodnych i zawartych w nich ryb dla wyżywienia prehistorycznego człowieka, ale także ilustrują zdolność prehistorycznych ludzi do kontrolowania ognia w celu gotowania żywności oraz ich zrozumienie korzyści płynących z gotowania ryb przed jedzeniem