Innowacyjna szczepionka przeciwko HIV. W Afryce ruszają testy

IAVI (Międzynarodowa Inicjatywa na rzecz Szczepionki przeciwko AIDS) rozpoczęła badania przesiewowe, które mają zostać włączone do badania o nazwie IAVI G003 w ośrodkach w Rwandzie i RPA. Szczepionka firmy Moderna zawiera antygeny specyficzne dla wirusa HIV, które zostały już przetestowane w pierwszej fazie badań w ubiegłym roku.

Istnieje nadzieja, że szczepionka mRNA, która okazała się tak skuteczna w przypadku walki z SARS-CoV-2, odniesie sukces tam, gdzie zawiodły tradycyjne technologie immunoprotekcji w walce z wirusem HIV.

Jeden z kandydatów na szczepionkę - mRNA-1644 - wykazał już swój potencjał we wcześniejszym badaniu fazy I (IAVI G001) przeprowadzonym w USA. Koduje on antygen o nazwie eOD-GT8 60mer i stymuluje ukierunkowaną odpowiedź immunologiczną limfocytów B u 97 proc. biorców szczepionki.

Zgodnie z obowiązującym stanem wiedzy, aktywacja limfocytów B powinna prowadzić do indukcji przeciwciał szeroko neutralizujących (bnAb), powszechnie uważanych za cel skutecznej szczepionki przeciwko HIV. Sama immunizacja za pomocą eOD-GT8 60mer niemal na pewno nie wystarczy.

Naukowcy rozważają zastosowanie kombinacji szczepionek ukierunkowanych na różne immunogeny HIV, takie jak Core-g28v2 60mer, aby jeszcze bardziej wzmocnić odpowiedź immunologiczną przeciwko HIV i poprawić ochronę przed patogenem. Na początku tego roku pierwsi zdrowi ochotnicy otrzymali mRNA-1644 w drugim badaniu fazy I (IAVI G002), które jest finansowane częściowo przez Fundację Billa i Melindy Gatesów.

W badaniach IAVI G003 weźmie udział 18 zdrowych dorosłych ochotników HIV negatywnych, którzy otrzymają dwie dawki eOD-GT8 60mer. Będą oni obserwowani przez sześć miesięcy w celu zbadania bezpieczeństwa i skuteczności szczepionki. Będzie to badanie pierwsze w Afryce, oceniające immunogen HIV dostarczany w postaci mRNA.

Nad szczepionką przeciwko HIV naukowcy pracują od ponad 30 lat. Skłonność wirusa do mutacji oznacza, że klasyczne szczepionki są nieskuteczne - co najmniej cztery kandydatki na szczepionki nie przeszły pomyślnie pełnego cyklu badań klinicznych (w tym preparat Johnson & Johnson, z którym wiązano duże nadzieje).

Szczepionka Ad26.Mos4.HIV, wykorzystująca tę samą technologię adenowirusową, co szczepionka przeciwko SARS-CoV-2 firmy J&J i skierowana przeciwko czterem antygenom HIV, okazała się bezpieczna, ale nie osiągnęła celu, jakim było ograniczenie przenoszenia wirusa HIV o 50 proc. W ubiegłym roku przerwano również badanie HVTN 702 dwóch podawanych jednocześnie kandydatów na szczepionki przeciwko HIV, opracowanych przez firmy Sanofi Pasteur i GlaxoSmithKline, w połączeniu z adiuwantem MF59 firmy GSK, ze względu na brak skuteczności.

Zobacz też: Małpia ospa w Europie. Objawy, pochodzenie wirusa i ryzyko zakażenia