Kiedy tracimy umysł dziecka? Naukowcy mają odpowiedź
Wraz z wiekiem pamięć kognitywna zmienia się nie do poznania, a nasz mózg „dojrzewa” razem z nami. Zagadką pozostaje, w którym momencie to się dokładnie dzieje. Teraz jednak mamy poszlaki, które mogą pomóc nam poznać tę tajemnicę.
Ludzki mózg ma zaskakującą umiejętność tworzenia niezwykle konkretnych wspomnień. Potrafimy zapamiętać zarówno nasz ostatni wypad do restauracji, jak i jeden moment z odległych wakacji. Takie wspomnienia oparte na zdarzeniach to wspomnienia epizodyczne i połączone z określonymi kontekstami, dają nam możliwość zapamiętywania różnych doświadczeń.
Jednak nasz mózg nie ma tej umiejętności rozwiniętej przez całe życie. Małe dzieci mają pamięć bardziej ogólną, często niezwiązaną z konkretnym kontekstem. To, w jaki sposób nasza pamięć z wiekiem staje się bardziej szczegółowa, jest tajemnicą, która nie pozwala badaczom spać po nocach. Jednak teraz znaleźli poszlaki do odkrycia tej tajemnicy.
Mechanizm, po którym nasz mózg dojrzewa
Naukowcy z The Hospital for Sick Children w artykule na łamach czasopisma Science dowodzą, że mogli znaleźć molekularną przyczynę zmian pamięci we wczesnym dzieciństwie. Dotyczą one składu śladów pamięciowych, znanych również jako engramy, które jak u dzieci stanowią 20-40 procent neuronów przyczyniających się do powstania pamięci, tak u dorosłych tylko 10-20 procent.
Naukowcy, chcąc poznać, co wywołuje taką zmianę, przeanalizowali hipokamp, region mózgu kluczowy dla uczenia się i pamięci. Okazało się, że znajdujący się w nim interneurony z ekspresją parwalbuminy (PV), ograniczają wielkość engramów. Mniejsze engramy zaś prowadzą do tworzenia się konkretnej pamięci.
Badając myszy, naukowcy postanowili sprawdzić, co jest przyczyną tej zmiany. Okazało się, że wokół interneuronów PV w hipokampie tworzy się gęsta macierz zewnątrzkomórkowa, która uruchamia dojrzewanie. To ona właśnie wpływa na sposób tworzenia engramów i przechowywania wspomnień.
Gdy zidentyfikowaliśmy sieć perineuronalną jako kluczowy czynnik w dojrzewaniu interneuronów, byliśmy w stanie przyspieszyć rozwój sieci i stworzyć konkretne epizodyczne, a nie ogólne wspomnienia u młodych myszy
To znalezisko jest wręcz przełomowe pod kątem badań nad pamięcią kognitywną. Przy tym wykraczają poza nasze obecne rozumienie rozwoju pamięci. Mogą przyczynić się do ogromnego skoku w badaniach nad funkcjonowaniem mózgu. Zwłaszcza pod kątem jego rozwoju wraz z wiekiem.
