Udane testy pierwszej szczepionki przeciwko wirusowi HIV
Pierwsze testy eksperymentalnej szczepionki mRNA przeciwko wirusowi HIV, opracowanej przez National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID) i firmę Moderna, okazały się sukcesem. Preparat jest bezpieczny i wywołuje pożądaną odpowiedź immunologiczną przeciwko małpiemu odpowiednikowi wirusa HIV - SIV.
U makaków, którym podano szczepionkę inicjującą, a następnie wielokrotne dawki przypominające, ryzyko infekcji małpim wirusem niedoboru odporności (SIV) było o 79 proc. niższe w porównaniu do zwierząt nieszczepionych. Wyniki badań opublikowano w "Nature".
- Pomimo prawie czterech dekad wysiłków, skuteczna szczepionka zapobiegająca HIV pozostaje nieuchwytnym celem. Ta eksperymentalna szczepionka mRNA łączy w sobie kilka cech, które mogą przezwyciężyć niedociągnięcia innych eksperymentalnych szczepionek przeciwko HIV, a zatem stanowi obiecujące podejście - powiedział dr Anthony Fauci, dyrektor NIAID.
Jak działa szczepionka?
Szczepionka pobudza białko Env zakotwiczone w błonie otoczki HIV-1 i białko Gag wirusa SIV w celu wytworzenia cząstek wirusopodobnych (VLP). Te cząstki wyglądają dla układu odpornościowego jak wirus, ale nie mają potencjału infekcyjnego - pobudzają natomiast organizm do stymulowania odpowiedzi immunologicznej.
Badania przeprowadzone na myszach wykazały, że dwa zastrzyki szczepionki mRNA tworzącej VLP stymulowały organizm do tworzenia przeciwciał neutralizujących u wszystkich zwierząt.
Szczepionka mRNA roboczo nazywana Env-Gag VLP została przetestowana na makakach. Podano dawkę inicjującą, a w ciągu kolejnego roku kilka zastrzyków przypominających. Użyto wielu wariantów wirusa, aby aktywować przeciwciała przeciwko bardziej konserwowanym "wspólnym" regionom Env, a nie bardziej zmiennym regionom, które różnią się w każdym szczepie wirusa.
Mimo iż dawki podane zwierzętom były wysokie, szczepionka mRNA była dobrze tolerowana i powodowała jedynie łagodne, przejściowe działania niepożądane (jak utrata apetytu).
- Obecnie udoskonalamy nasz protokół szczepionkowy, aby poprawić jakość i ilość wytwarzanych VLP. Może to jeszcze bardziej zwiększyć skuteczność szczepionki, a tym samym zmniejszyć liczbę szczepień wstępnych i uzupełniających potrzebnych do wytworzenia silnej odpowiedzi immunologicznej. Jeśli zostanie potwierdzone bezpieczeństwo i skuteczność, planujemy przeprowadzenie badania I fazy tej platformy szczepionkowej na zdrowych dorosłych ochotnikach - powiedział Paolo Lusso, szef sekcji patogenezy wirusów w NIAID.
