W Polsce żyły trematozaury. Chodziły po Ziemi 250 mln lat temu
Trematozaury to płazy, które żyły na Ziemi około 250 mln lat temu w okresie wczesnotriasowym. Okazuje się, co potwierdzili naukowcy z PAN oraz Uniwersytetu Warszawskiego, że występowały również na terenach należących obecnie do Polski. Same skamieniałości znaleziono kilkadziesiąt lat temu.
W latach 80. ubiegłego wieku na terenie Polski odkryto szczątki sprzed kilkuset mln lat. Znalazł je w kamieniołomie w Stryczowicach w woj. świętokrzyskim prof. Marcin Machalski z Instytutu Paleobiologii PAN. Zespół wydobył wtedy kilkadziesiąt kilogramów skał. Niedawno przeprowadzono nowe badania i te wykazały, że na terenach należących obecnie do naszego kraju żyły trematozaury!
Trematozaury sprzed 250 mln zamieszkiwały tereny Polski
Nowe badania przeprowadzili polscy naukowcy. Są to dr hab. Tomasz Sulej i prof. Marcin Machalski z Instytutu Paleobiologii PAN oraz dr Mateusz Tałanda z Instytutu Biologii Ewolucyjnej na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, które opisano w publikacji "Acta Palaeontologica Polonica". Zbadano wcześniej nieopisane szczątki i odkryto ich pochodzenie.
Wśród skamielin z kamieniołomu w Stryczowicach znajdowała się kość przyklinowa trematozaura. Są to wczesne płazy, które żyły na Ziemi około 250 mln lat temu w okresie wczesnotriasowym, a więc jeszcze przed dinozaurami. Przypominały one dzisiejsze krokodyle.
Są to wprawdzie niewielkie znaleziska, ale o dużym znaczeniu naukowym. Wcześniej przypuszczaliśmy, że trematozaury mogły zamieszkiwać tereny dzisiejszej Polski (m.in. na stanowisku paleontologicznym w Wiórach w woj. świętokrzyskim znaleźliśmy kilka zębów, które mogły do nich należeć), ale dopiero ta kość daje nam dowód, że faktycznie tak było.
Znaleziony fragment czaszki trematozaura jest niewielki. Ma około 5-6 cm, ale jest bardzo istotny. Oględziny wykazały, że mogła to być jakaś forma pośrednia zwierzęcia sprzed milionów lat. W celu potwierdzenia tych przypuszczeń potrzeba jednak dodatkowych badań.
Znaleziono także szczękę prokolofona
Ponadto w skamieniałościach było coś jeszcze. To szczęka prokolofona z kilkoma zębami, czyli wczesnotriasowego gada, który z wyglądu przypominał obecne jaszczurki. Już wcześniej odkryto je w Polsce, m.in. w okolicy Czatkowic.
Znalezisko z Gór Świętokrzyskich ujawnia jednak nowe szczegóły obejmujące prokolofony, na co uwagę zwrócił dr Sulej. Zwierzęta występowały nie tylko w jednym środowisku i ponadto były zróżnicowane.
