Zbuntowana planeta czy upadła gwiazda? Naukowcy badają dziwny świat
SIMP 0136 to nietypowy świat, który dryfuje w kosmosie. Naukowcy nie są pewni, co to dokładniej jest. Może to być zbuntowana planeta lub brązowy karzeł, czyli upadła gwiazda. Na obiekt skierowano Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, który ma pozwolić na rozwikłanie zagadek związanych z tym światem.
SIMP 0136 to bardzo dziwny świat, który nazwano "kosmiczną sierotą". Obiekt dryfuje w odległości około 20 mln lat świetlnych od Ziemi i nie ma pewności, co to dokładnie jest. Dodatkowe odpowiedzi przynoszą badania z wykorzystaniem najpotężniejszego obserwatorium poza naszą planetą, którym jest Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba.
Kosmiczna sierota to zbuntowana planeta lub upadła gwiazda
Zacznijmy od tego, że SIMP 0136 to obiekt, którego masę wyliczono na około 13 mas Jowisza, ale pod względem rozmiarów jest bardzo blisko wielkości gazowego olbrzyma z Układu Słonecznego. Jest to więc spory twór. Co to może być? Mamy tutaj do czynienia z wielka egzoplanetą, która nie ma towarzyszącej gwiazdy lub brązowym karłem, czyli nieudaną gwiazdą.
Brązowe karły to gwiazdy, które nie rozpoczynają fuzji w wyniku zbyt małej masy. Dolną granicą dla takich obiektów uważa się 13 mas Jowisza, a więc mniej więcej tyle, ile wynosi masa SIMP 0136. Nie można jednak wkluczyć, że mamy tu do czynienia z naprawdę wielką planetą. Obiekt jest dosyć jasny, a jego światło nie jest zanieczyszczone gwiazdą i dlatego astronomowie twierdzą, że idealnie nadaje się do badań.
SIMP 0136 badany przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba
Astronomowie postanowili wykorzystać do badań SIMP 0136 Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, który wystrzelono w kosmos ponad trzy lata temu. W tym celu sięgnięto po instrumenty do obrazowania w podczerwieni, którymi zebrano dane podczas dwóch pełnych obrotów planety lub brązowego karła.
Wiedzieliśmy już, że jasność zmienia się, i byliśmy pewni, że istnieją nierównomierne warstwy chmur, które pojawiają się i znikają z pola widzenia i ewoluują z czasem. Myśleliśmy również, że mogą występować zmiany temperatury, reakcje chemiczne i prawdopodobnie pewne efekty aktywności zorzy polarnej wpływające na jasność, ale nie byliśmy pewni
Korzystając z instrumentów Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba naukowcy zebrali dane w bardzo szerokim zakresie fal światła podczerwonego. Zauważono, że w trakcie obrotów obiektu w atmosferze występują rozmaite zmiany.
To niesamowite, jak całe spektrum tego obiektu zmienia się w ciągu kilku minut. Do tej pory mieliśmy tylko mały wycinek widma bliskiej podczerwieni z Hubble'a i kilka pomiarów jasności ze Spitzera
Zagadka nie została jeszcze w pełni rozwiązana, ale zaobserwowano, że procesy chemiczne zachodzące w atmosferze SIMP 0136 są bardzo ciekawe i mogą być spowodowane przez różne czynniki. Wśród nich wymienia się m.in. obecność żelaza czy cykle węgla.
