Gigantyczna amerykańska fabryka pojazdów kosmicznych i jej tajemnice

Vehicle Assembly Building to jedna z największych fabryk na świecie oraz jeden z największych budynków na Ziemi w ogóle. W jej wnętrzu dokonuje się inżynieryjny cud, jakim jest przygotowywanie pojazdów kosmicznych do lotu poza naszą planetę. Do tej pory stworzono tutaj masywny Saturn V, promy kosmiczne, czy Space Launch System. Co kryje się w środku tej niezwykłej konstrukcji?

Niezwykły Vehicle Assembly Building. Miejsce, w którym przygotowuje się pojazdy kosmiczne
Niezwykły Vehicle Assembly Building. Miejsce, w którym przygotowuje się pojazdy kosmiczneJoel Kowsky/NASA via Getty ImagesGetty Images

Vehicle Assembly Building (VAB) powstał 1966 roku na Florydzie w USA. Pierwotnie budynek został wybudowany w celu pionowego montażu pojazdu kosmicznego Apollo-Satrun V. Właśnie w tym miejscu składane były wahadłowce kosmiczne, rakiety nośne, wielkie mobilne platformy do przenoszenia promów, czy rakiet. Tutaj również stworzono super ciężką rakietę nośną (Space Launch System) programu Artemis, która ma pomóc w dotarciu na Księżyc.

Jak podaje NASA: "Kultowy obiekt służy jako centralny węzeł najważniejszego portu kosmicznego NASA dla wielu użytkowników, w którym można jednocześnie przechowywać kilka różnych rodzajów rakiet i statków kosmicznych. Niezależnie od tego, czy rakiety i statki kosmiczne polecą na orbitę okołoziemską, czy zostaną wysłane w przestrzeń kosmiczną, VAB będzie dysponować infrastrukturą niezbędną do przygotowania ich do misji".

NASA dodaje, że przy budowie VAB wykorzystano 65 000 metrów sześciennych betonu, zaś rama budynku zbudowana jest z 98 590 ton stali. By stworzyć tak wielką konstrukcję, trzeba było wkopać się na głębokość aż 55 metrów, przez co inżynierowie dotarli do skały macierzystej (skał wapiennych).

Niezwykły budynek Vehicle Assembly Building

Pod względem objętości Vehicle Assembly Building jest ósmym co do wielkości budynkiem na świecie - jego objętość wynosi niebywałe 3 665 000 metrów sześciennych. Porównując, pomieściłby aż 1047 basenów olimpijskich. Dodatkowo VAB jest jednym z największych budynków pod względem zajmowanej powierzchni, zajmuje 32 000 metry kwadratowe, czyli prawie 4,5 boiska piłkarskiego.

VAB jest także największym jednopiętrowym budynkiem na świecie, a do 1974 roku był najwyższym budynkiem na Florydzie - ma 160 m wysokości. Jednocześnie jest najwyższym budynkiem w całych Stanach Zjednoczonych, który znajduje się poza obszarem miejskim.

Co ciekawe, na fasadzie budowli znajduje się największa amerykańska flaga na Ziemi. Każda gwiazdka z tejże flagi ma średnicę 1,8 m. Z kolei niebieski prostokąt, który jest tłem dla gwiazdek, ma powierzchnię boiska do koszykówki, a każdy z biało-czerwonych pasów ma szerokość porównywalną do szerokości drogi. Żeby odmalować flagę oraz wielkie logo NASA należy zużyć prawie 1900 litrów farby.

Właśnie w VAB zostały zamontowane największe drzwi na świecie (jest ich aż cztery). Mają one prawie 140 m wysokości i potrzebują aż 45 minut, żeby się otworzyć. Jak podają media, drzwi są tak duże, że mógłby się w nich zmieścić budynek nowojorskiej siedziby ONZ.

Jedną z najbardziej niecodziennych historii, które mają dziać się we wnętrzu Vehicle Assembly Building jest to, że pod sufitem stosunkowo często mają tworzyć się... chmury, a wnętrze budynku potrzebuje własnego systemu pogodowego. Jak wskazują specjaliści, jest to wyłącznie spore niedopowiedzenie - przy otwartych drzwiach do wewnątrz może napłynąć mgła, która może wypełnić budynek.

W 2020 roku budynek został włączony do listy historycznych zabytków inżynierii lądowej, która jest opracowywana przez Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Budownictwa. Warto również wspomnieć, że VAB został skonstruowany tak, by wytrzymał atak huraganów i tropikalnych burz. Jednakże w 2004 roku Huragan Frances doprowadził do tego, że z budynku odpadło około 850 aluminiowych paneli o wymiarach 1,8 na 4,3 m.

 Rakiety NASA Space Launch System (SLS) znajdują się na szczycie mobilnej wyrzutni wewnątrz Vehicle Assembly Building (VAB)
Rakiety NASA Space Launch System (SLS) znajdują się na szczycie mobilnej wyrzutni wewnątrz Vehicle Assembly Building (VAB)HUM Images/Universal Images Group via Getty ImagesGetty Images

Co dzieje się wewnątrz Vehicle Assembly Building?

Cały budynek podzielony jest na cztery wysokie hale, których wielkość zapewnia, pomieszczenie rakiety Saturn Vehicle Assembly Building. W hali nr 2 i 4 przygotowywane są segmenty rakiet wspomagających oraz zbiorniki zewnętrzne, które wypełniane są materiałami pędnymi. Z kolei w hali numer 1 i 3 ma miejsce montaż pojazdów kosmicznych na platformie startowej. Właśnie w największych halach montuje się rakiety w sposób pionowy.

Jak podkreślają specjaliści, podczas każdej fazy montażu elementów do promu kosmicznego, czy rakiety stosuje się wyspecjalizowane pomosty. Z kolei w hali niskiej przygotowywane są m.in. stożki dziobowe, osłony dyszy, czy spadochrony i ich osłony.

W środku VAB znajduje się również pięć suwnic do przenoszenia fragmentów statków kosmicznych, w tym dwie zdolne do podnoszenia elementów ważących do 325 ton. Ponadto w środku znajduje się aż 136 innych urządzeń podnoszących.

Gdy kolejny raz będziecie oglądać start sięgającej kosmosu rakiety, przypomnijcie sobie ten gigantyczny budynek, w którym skromne ludzkie ręce konstruują strzeliste kolosy.

Szkoccy hodowcy owiec sięgają po nowego ochroniarzaAFP
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas