Byłyby z nich gigantyczne pisanki. Jaja większe od jaj dinozaurów
Można byłoby się spodziewać, że skoro dinozaury były największymi zwierzętami na Ziemi, to ich jaja były również największe. Otóż nie! W przeszłości istniało jedno zwierzę, które składało większe jaja od dinozaurów. Wyginęło ono nie tak dawno temu, bo w XVI wieku.
Jednym z największych dinozaurów, który chodził po naszej planecie był diplodok. Jego długość (od głowy do końca ogona) mogła wynosić nawet 35 m, czyli dwie długości tira. Zwierzęta te mogły osiągnąć wagę 50 ton. Tyle ważą trzy zatankowane tiry z pustą naczepą (+5 ton).
Dinozaury składały relatywnie niewielkie jaja w stosunku do swojej wielkości. Z najnowszych badań wynika, że mogło to być związane z czasem inkubacji jaj. Im większe jaja, tym dłużej wymagałyby inkubacji.
Kształt jaj dinozaurów jest bardzo zróżnicowany i zależny jest od danego gatunku. Mogą one przypominać kształtem ziarno ryżu (jaja teropodów), wówczas jajo ma około 45 cm długości i 15 cm średnicy. Mogą także być kuliste (jaja tytanozaurów), które mają średnicę 15 cm.
Największe jaja na Ziemi składały mamutaki (strusie madagaskarskie). Jest to gatunek wymarłego nielotnego ptaka, który zamieszkiwał Madagaskar i zaliczał się do megafauny. Mierzył 3 metry wysokości, a jego waga mogła dochodzić do ponad 800 kg. Żył od plejstocenu do XIV-XVII wieku, kiedy został wytępiony przez człowieka. Jedynymi pozostałościami po tych ptakach są szkielety i fragmenty jaj.
Składane przez mamutaki jaja były olbrzymie i większe od tych, które składały dinozaury. Jaja tych ptaków dochodziły do 40 cm długości, 1 metra obwodu oraz do 10 kg masy. Jest to równowartość masy pięciu-sześciu jaj strusia afrykańskiego. Jajo strusia waży od 1,2 do 1,6 kg, przy długości 17 cm. Objętość jaja mamutaka jest około 160 razy większa od objętości jaja kurzego.
Wymarcie tego stworzenia wiązane jest z działalnością człowieka, który polował na nie dla mięsa i spożywał ich jaja. Ponadto człowiek niszczył (wypalał) ich siedliska. Dodatkowym, zabójczym czynnikiem były najprawdopodobniej choroby, które przedostały się na mamutaki z kur, które zostały wcześniej sprowadzone przez ludzi.
Rozmiary ptaka były bezpośrednio związane z brakiem drapieżników i dostatkiem pożywienia.
Pisanka wykonana z jaja mamutaka byłaby więc ogromna i wypełniałaby całkowicie wielkanocny koszyczek.
Najbliższymi krewnymi mamutaków są... kiwi, które obecnie zamieszkują Nową Zelandię. Co ciekawe jaja kiwi są jednymi z największych jaj w stosunku do ptaka, stanowią około aż 1/4 masy ciała.
Najmniejsze jajka znosi koliber hawański, którego jajko waży około 0,4 g i ma długość zaledwie 8 mm! Ptaszek żyje na Kubie i waży tylko 1,95 grama. Jeśli jednak porównać takie jajko z rozmiarami samego zwierzęcia, to jest ono ogromne, gdyż jego masa wynosi nawet 20 proc. masy samicy, a jego długość to połowa długości samego ptaka. Relatywnie, jajo kolibra jest zatem dużo trudniejsze do zniesienia niż jajo strusia.
W Polsce do najmniejszych składanych jajek zalicza się jajka Mysikrólika. Jest to gatunek małego ptaka z rodziny Regulidae. Zamieszkuje on przede wszystkim zwarte bory iglaste i mieszane, związany z występowaniem świerka pospolitego i jodły. Ich jajka ważą jedynie 0,72 g i mają wymiary 1,3 na 1 cm. Do największych jaj w Polsce można zaliczyć te, które są składane przez żurawie. Długość takiego jajka wynosi prawie 10 cm, a szerokość około 6,3 cm.
