Essa została Młodzieżowym Słowem Roku 2022, a co oznacza tryb goblina?
Koniec roku zbliża się wielkimi krokami i w związku z tym doszło do rozstrzygnięć dwóch niezmiernie ciekawych plebiscytów, otóż na polskie Młodzieżowe Słowo Roku oraz na Słowo Roku organizowane przez Oxford University. Nie spodziewacie się, że w obu przypadkach te słowa znalazły się na pierwszym miejscu.
Na pierwszym miejscu w naszym kraju znalazło się słowo "essa". Wygrało ono decyzją głosów internautów spośród 20 finałowych słów. Jak powiedziała prof. Anna Wileczek z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach i Obserwatorium Języka i Kultury Młodzieży UJK, a także przewodnicząca jury Młodzieżowego Słowa Roku: - Essa jest jak młodzież - różnorodna i niepoddająca się szablonowym definicją, ale za to spontaniczna i ekstatycznie emocjonalna.
Jest to w zasadzie wielowymiarowe słowo, które może pasować do większości pozytywnych zdarzeń, np. jeśli ktoś otrzyma dobrą ocenę, może krzyknąć "Essa!", lub też w przypadku zwycięstwa w jakiejś grze. Tym słowem można się przywitać, pozdrowić i pożegnać, np. "Essa z Tobą". Fraza ta odnosi się także do pewnego stanu wyluzowania, np. "na essie" lub też "mieć essę". Podsumowując, "essa" wiąże się z wszelkimi pozytywnymi zdarzeniami, stanami i emocjami.
Wyróżnionym słowem przez jury została także "odklejka", która według tłumaczenia prof. Wileczek oznacza - [...] stany, ewentualnie osoby, które są oderwane od rzeczywistości i ten aspekt dotyczy nie tylko zachowania, samopoczucia, ale też oceny wypowiadanych treści.
Podobny konkurs organizowany jest przez Oxford University. W wydanym oświadczeniu można przeczytać, że "Oksfordzkie Słowo Roku to słowo lub wyrażenie odzwierciedlające etos, nastrój lub troski ostatnich dwunastu miesięcy, które ma potencjał jako termin o trwałym znaczeniu kulturowym. Wspierani dowodami rzeczywistego użycia języka, redaktorzy Oksfordu śledzą kandydatów pojawiających się w ciągu roku, analizując statystyki częstotliwości i inne dane językowe w Oxford English Corpus. Poprzednie słowa obejmowały "vax" (2021), "kryzys klimatyczny" (2019) i "selfie" (2013)".
Słowem Roku 2022 stał się termin "tryb goblina" (eng. Gobline Mode). Jak wyjaśnia jury, jest to pewien rodzaj zachowania, w którym odrzuca się oczekiwania innych, czy normy społeczne, jednocześnie pozwalając sobie na niechlujność, lenistwo, czy nawet chciwość. Jest to w zasadzie "bezpardonowe pobłażanie sobie". "Przełączenie się w tryb goblina" lub też "uaktywnienie trybu goblina" oznacza, że osoba wybiera w pierwszej kolejności lenistwo i własne potrzeby, co ma prowadzić do ucieczki przed rutyną i codziennymi obowiązkami.
Największą popularnością termin ten cieszył się w lutym tego roku, co wiązało się z luzowaniem ograniczeń wprowadzonych wcześniej w Wielkiej Brytanii w związku z Covidem. Nowe wyrażenie uchwyciło panujące wówczas nastroje, osób, które odrzucały powrót do "normalnego życia" lub też buntowały się przeciwko coraz bardziej wysublimowanym standardom estetycznym, czy też "niezrównoważonemu stylowi życia prezentowanemu w mediach społecznościowych".
