Właśnie wybuchła supernowa. Czy możemy ją zobaczyć zwykłym teleskopem?
Astronomowie potwierdzili, że w galaktyce Messier 101 wybuchła supernowa. Badacze twierdzą, że jest tak jasna jak miliard Słońc. Co jeszcze wiadomo o tym wydarzeniu?
Międzynarodowa Unia Astronomiczna (IAU) nazwała nowoodkryty kosmiczny obiekt SN 2023ixf. Znajduje się on w galaktyce Messier 101 (w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy), która znana jest także pod wdzięczną nazwą Galaktyka Wiatraczek - jej ramiona są bardzo dobrze rozwinięte.
Do tej pory w tej galaktyce zaobserwowano w sumie pięć supernowych: SN 1909A, SN 1951H, SN 1970G, SN 2021fe oraz właśnie SN 2023ixf. Odkrywcą ostatniej supernowej jest Koichi Itagaki, a fakt ten został potwierdzony przez teleskop Zwicky Transient Facility w Kalifornii. Obecnie zjawisko badane jest przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.
Co ciekawe, supernowa SN 2023ixf jest najbliższym wybuchem tego typu względem Ziemi od 2014 roku, kiedy zaobserwowano SN 2014J w galaktyce M82. SN 2023ixf oddalona jest od naszej planety o 21 mln lat świetlnych. Jak wskazują astronomowie, supernowa może mieć jasność 14 magnitudo i ledwo znajduje się w zakresie możliwości obserwowania dla średniej wielkości domowego teleskopu.
Betelgeza będzie następna w kolejce?
Astronomowie informują, że Betelgeza, czerwony nadolbrzym, znajdujący się w gwiazdozbiorze Oriona, w ciągu ostatnich tygodni stała się jaśniejsza o aż 50 proc. Według niektórych może to zwiastować wybuch supernowej w najbliższym czasie (oczywiście w kosmicznej skali czasu). Jak mówi astrofizyk Jared Goldberg z Flatiron Institute w Nowym Jorku: - Wiemy, że Betelgeza wkrótce eksploduje, ale 'wkrótce' nastąpi w ciągu najbliższych 10 000 do 100 000 lat. Nie zamierzam zakładać się o to, że Betelgeza eksploduje... właśnie teraz.
Jednakże już w przeszłości odnotowywano wzrosty i spadki jasności tej gwiazdy. Nadolbrzym oddalony jest od nas o "zaledwie" 650 lat świetlnych i według amatorów astronomii, w trakcie wybuchu gwiazdy, będziemy mieć miejsce "w pierwszym rzędzie". Jak twierdzą naukowcy, jej eksplozja będzie spektakularna - jej jasność może wzrosnąć nawet o 100 000 razy. Wówczas będzie widoczna nawet w ciągu dnia, a w nocy może być jaśniejsza nawet od Księżyca w pełni.
