Nowy rekord we wstrzymywaniu oddechu pod wodą. Lepiej nie próbuj go pobijać
Wyjątkowe zdolności przetrwania pod wodą, jakie prezentują niektóre grupy etniczne i sportowcy, ukazują fascynujące granice możliwości ludzkiego ciała. Zależności genetyczne oraz odpowiedni trening pozwalają Haenyeo i Bajau na długotrwałe nurkowania, które wykraczają poza standardowe osiągnięcia przeciętnego człowieka. Niektórzy, korzystając z nowoczesnych metod, osiągają wyniki niemal niewiarygodne, ustanawiając światowe rekordy.
Na jak długo potrafisz wstrzymać oddech? Przeciętny człowiek jest w stanie wytrzymać do około 90 sekund, a czas ten zależy od wielu czynników, takich jak kondycja fizyczna czy pojemność płuc. Osoby regularnie ćwiczące, które trenują swoje możliwości, mogą wstrzymać oddech znacznie dłużej, nawet na kilka minut. A ostatnio padł nowy rekord w tej dziedzinie.
Haenyeo z Korei, które przystosowały się do nurkowania przez nawet 3 minuty
Na wyspie Jeju, która leży około 80 kilometrów na południe od Korei, tradycyjne style życia przetrwały do dziś. Zamieszkują ją Haenyeo, czyli dosłownie "kobiety morza", które nurkują na głębokość do 10 metrów pod powierzchnią oceanu. Nie korzystają z żadnego sprzętu do oddychania, polując na jeżowce, ośmiornice czy zbierając wodorosty. Chociaż średni czas nurkowania wynosi 30 sekund, cała sesja żerowania może trwać godzinami, a kobiety potrafią w razie potrzeby wytrzymać bez tlenu dwie lub trzy minuty.
Badania wykazały, że Haenyeo posiadają szereg interesujących wariantów genetycznych, które pomagają im w nurkowaniu, m.in. gen, który sprawia, że są mniej podatne na zimno i hipotermię oraz gen związany z obniżeniem ciśnienia rozkurczowego. Kiedy uczestnikom badania (30 nurków z plemienia Haenyeo, 30 kobiet z Jeju, które nie nurkowały i 31 osób z Korei kontynentalnej) polecono zanurzenie się w zimnej wodzie, u wszystkich zaobserwowano spadek tętna, jednak Haenyeo wyróżniały się spadkiem średnio o 18,8 uderzeń na minutę, w porównaniu do 12,6 uderzeniami na minutę u kobiet nienurkujących. To sprawia, że ciała Haenyeo są idealnie przystosowane do życia w wodzie.
"Morscy nomadzi" nurkują prawie do 13 minut
Bajau z Azji Południowo-Wschodniej znani jako "morscy nomadzi", nurkują dziesiątki metrów pod wodą, "mając przy sobie jedynie zestaw ciężarków i parę drewnianych gogli", jak zauważyła Melissa Ilardo, główna autorka badania, koncentrującego się na społeczności tej ludności. Są w stanie wytrzymać bez powietrza nawet 13 minut, spędzając w wodzie często nawet 60 proc. swojego dnia roboczego, polując na ryby i strzykwy.
Seretem Bajau jest ewolucja. Okazało się, że ich śledziony są nawet o 50 proc. większe od ludności lądowych. Jaki to ma związek? Podczas wstrzymywania oddechu serce zwalnia, by zmniejszyć zużycie tlenu, następnie naczynia krwionośne w kończynach się zamykają, aby utrzymać przepływ krwi do najważniejszych organów, i w końcu do gry wchodzi śledziona, która kurczy się, wypuszczając do organizmu ostatnie resztki utlenionych czerwonych krwinek.
Rekord wstrzymania oddechu pod wodą? Prawie pół godziny
Pewien mężczyzna z Chorwacji, Vitomir Maričić, pobił rekord Guinnessa o niemal pięć minut, kiedy w tym roku wstrzymał oddech na 29 minut i 3 sekundy. Sprytnie się do tego przygotował, przed próbą wdychając czysty tlen przez 10 minut, co spowodowało, że w jego organizmie było prawie pięć razy tlenu więcej niż zwykle. Kolejną jego przewagą nad nurkami z Haenyeo i Bajau było to, że nic nie robił - dzięki temu mógł skupić się na zużyciu jak najmniejszej ilości powietrza.
Niektórzy twierdzą, że ten dodatkowy tlen jest oszustwem - poprzedni rekordzista nazwał to "czymś w rodzaju dopingu", jednak on również z niego korzystał przy swojej próbie. Maričić ma i bez czystego tlenu świetne wyniki - potrafi wstrzymać oddech na 10 minut i 8 sekund, co stawia go na siódmym miejscu na świecie w statycznym bezdechu. Rekord świata należy do Francuza Stéphane'a Mifsuda, który w 2009 roku wytrzymał bez oddechu 11 minut i 35 sekund.
