Ostatnie chwile Windowsa 10. Na aktualizację masz niewiele czasu

Microsoft wypuścił system Windows 10 w lipcu 2015 roku, początkowo nazywając go ostatnim Windowsem. Darmowa aktualizacja do Windows 10 dla użytkowników Windows 7 i Windows 8.1 miała być oferowana tylko przez rok. Ostatecznie nic z tego się nie sprawdziło. "Dziesiątka" doczekała się następczyni, a bezpłatny upgrade był oferowany znacznie dłużej. Microsoft tłumaczył to nieprecyzyjnymi wypowiedziami swoich pracowników. Część komentatorów wysnuło podejrzenie, że chodziło w tym m.in. o nakłonienie jak największej liczby użytkowników do wykonania aktualizacji. I to się udało. Windows 10 był najszybciej zdobywającym użytkowników systemem z tej rodziny.

Jego twórcy liczyli, że w ciągu roku będzie on zainstalowany na miliardzie aktywnych urządzeń. Tu jednak trochę się przeliczyli. W pewnym momencie zapanowała stagnacja i ostatecznie cel ten został zrealizowany w niecałe 5 lat. Niedługo później na rynek weszła kolejna wersja. Windows 11 zadebiutował 5 października 2021 roku i już nie był tak szybko instalowany głównie z uwagi na zaporowe wymagania i zmiany w interfejsie. Co prawda można ominąć te wymagania, ale wielu ludzi jakoś nie czuje potrzeby instalacji nowego systemu. Dopiero w 2025 roku "Jedenastka" zdetronizowała Windowsa 10, stając się najczęściej używanym systemem na komputery PC.

Choć do tej pory aktualizacja do Windows 11 była czysto opcjonalna, to już wkrótce może stać się dla wielu osób koniecznością. Zbliża się bowiem koniec wsparcia Windows 10, który nastąpi 14 października 2025 roku. "End of Support" (EoS) oznacza, że system nie będzie już wspierany przez Microsoft, zwłaszcza w obszarach wymagających pomocy technicznej, ani nie będzie otrzymywał żadnych aktualizacji za pośrednictwem usługi Windows Update. Ale zanim do niego dojdzie, wydarzy się coś jeszcze.

Windows 10 zgodnie z harmonogramem otrzymuje poprzez usługę Windows Update comiesięczną aktualizację zabezpieczeń w każdy drugi wtorek miesiąca (tzw. Patch Tuesday albo Update Tuesday) oraz aktualizację zbiorczą niezwiązaną z bezpieczeństwem w ostatnim tygodniu miesiąca. Nim zakończy się jego cykl życia, otrzyma jeszcze kilka uaktualnień. Najpierw dostanie nowe poprawki i łatki we wrześniowym Patch Tuesday (02.09) i opcjonalne poprawki pod koniec września. Ostatnia aktualizacja Windows 10 nadejdzie w dniu końca wsparcia - 14 października 2025 - kiedy wypada właśnie październikowy Patch Tuesday. Co będzie po tej dacie?

Windows 10 utraci wsparcie już na dobre, co oznacza koniec pomocy technicznej i aktualizacji ze strony Microsoftu, chyba że użytkownicy wykupią usługę Extended Security Updates (ESU). Wbrew niektórym doniesieniom nie jest to przedłużone wsparcie, a jedynie dodatkowy rok aktualizacji bezpieczeństwa. Dobra wiadomość jest taka, że można zdobyć ESU za darmo, o czym pisaliśmy w niedawnym artykule. Sprawi to, że komputer z Windows 10 pozostanie chroniony aż do października 2026 roku.

System operacyjny bez aktualizacji bezpieczeństwa staje się coraz bardziej narażony na ataki wykorzystujące luki w zabezpieczeniach składników systemu i oprogramowania. Takich podatności będzie wykrywanych coraz więcej, a ponadto dostawcy oprogramowania (np. przeglądarek internetowych i antywirusów) będą powoli odchodzić od niewspieranych systemów, również przestając aktualizować swoje produkty. Zwykle jednak dają użytkownikom parę lat, zwłaszcza gdy dany system wciąż cieszy się popularnością - jak w przypadku Windows XP i Windows 7, które nawet wiele lat po końcu wsparcia miały miliony użytkowników.

Aby zachować wsparcie techniczne i aktualizacje funkcji oraz zabezpieczeń, użytkownicy bez ESU będą musieli przejść na Windows 11, wykonując darmową aktualizację przed 14 października. Osoby z wykupionym lub zdobytym za darmo ESU będą miały na to jeszcze rok. Nie każdy komputer z epoki Windowsa 10 spełnia minimalne wymagania Windowsa 11, takie jak obecność modułu TPM 2.0. W takim scenariuszu Windows Update nie zaproponuje uaktualnienia do Windows 11, ale użytkownik może je wykonać ręcznie.