Zagadka Mona Lisy rozwiązana. Tajemnicę ujawnia geolog

Gioconda Leonarda da Vinci jest jednym z najsłynniejszych obrazów na świecie. Jej tożsamość, enigmatyczny wyraz twarzy od lat są przedmiotem dociekań historyków sztuki. Tym razem zagadkę postanowiła rozwiązać Ann Pizzorusso, która jest zarówno geologiem, jak i historykiem sztuki specjalizującym się w dziełach Leonarda i epoce renesansu. Uważa, że to właśnie dzięki swojej wiedzy przyrodniczej udało się odpowiedzieć na nurtujące wiele osób pytanie.

Tło dzieła słynnego malarza jest równie zagadkowe, jak sama postać kobiety. W 2023 roku inny włoski historyk sztuki Silvano Vinceti również spróbował zlokalizować zagadkową przeprawę. Porównując krajobraz obrazu z fotografiami wykonanymi za pomocą drona, doszedł do wniosku, że jest to etrusko-rzymski most Romito, znany również pod nazwą Ponte di Valle, znajdujący się  w gminie Laterina w prowincji Arezzo. Obecnie z mostu zachował się jeden łuk. Według jeszcze wcześniejszej teorii most i droga należą do Bobbio, małego miasteczka w północnych Włoszech.

Ann Pizzorusso stwierdziła, że dotychczas wszyscy skupiali się na samym moście, a to nie wystarczy. - Most łukowy był wszechobecny w całych Włoszech i Europie, a wiele z nich wyglądało bardzo podobnie. Niemożliwe jest określenie dokładnej lokalizacji na podstawie samego mostu. Wszyscy mówią o moście, a nikt nie mówi o geologii - twierdzi włoska geolog cytowana przez The Guardian.

Co ciekawe Pizzorusso ujawniła swoje przypuszczenia dopiero po 30 latach. Przez cały ten czas dzieliła się domysłami jedynie z innymi badaczami Leonarda. Przed trzema dekadami odwiedziła miasteczko Lecco położone na południowo-wschodnim brzegu jeziora Como we Włoszech. To tam, jej zdaniem, rozgrywa się akcja obrazu i powołuje się na wpis z notatnika autora Giocondy, gdzie widnieje wspomnienie, że pracował w Lecco jako inżynier. Z tamtego wyjazdu pozostał szkic przedstawiający pobliskie pasmo górskie. Obecnie znajduje się w Królewskiej Kolekcji w Windsorze w Londynie. Pizzorusso powiązała most Leonarda w Mona Lisie z XIV-wiecznym mostem Azzone Visconti w Lecco.

Włoszka zwróciła uwagę na niezwykłe podobieństwo krajobrazu. Chodzi dokładnie o wapienne szczyty, które erozja kształtuje w charakterystyczne bloki, które porównała do zębów piły. Zgadza się również wygląd zbiornika wodnego - znów unikalny kształt, wygląda jak subalpejskie jezioro polodowcowe, nad którym położone jest Lecco.

Połączenie nauk o Ziemi i historii sztuki może na pierwszy rzut oka wydawać się nietypowe, ale według Pizorusso może rzeczywiście wzbogacić odbiór dzieł da Vinci. Zwraca również uwagę na to, że słynny artysta przekonywał swoich uczniów, jak ważne jest dokładne przedstawianie natury.

Sama Ann Pizorusso jest niezwykle zaskoczona tak szerokim odbiorem jej teorii. Odniósł się do niej m.in. Michael Daley, dyrektor fundacji ArtWatch UK. - Ponieważ posiada ona prawdziwą wiedzę naukową, kiedy zauważa rzeczy u Leonarda - najbardziej naukowego artysty wszech czasów - nabierają one doniosłego charakteru. Wszyscy historycy sztuki spekulują na temat tego, gdzie namalowano Mona Lisę. Każdy, kto widzi most, myśli, że tam był. Ale Pizzorusso w przekonujący sposób ustaliła lokalizację, przedstawiając dowód obecności Leonarda w tym obszarze, jego budowę geologiczną i oczywiście most - skomentował Daley w The Guardian.

Przychylnie do odkrycia odniósł się również Jacques Franck, były konsultant Leonarda w Luwrze. - Nie wątpię ani przez sekundę, że Pizzorusso ma rację w swojej teorii, biorąc pod uwagę jej doskonałą znajomość geologii włoskiego kraju - a dokładniej miejsc, w których Leonardo podróżował przez całe życie, co mogłoby odpowiadać górzystemu krajobrazowi Mona Lisy - powiedział.

Swoje odkrycie Ann Pizorusso prezentuje w weekend 18-19 maja na konferencji geologicznej w Lecco.

Źródła: CNN, The Guardian