Prom kosmiczny

Pierwszy lot promu kosmicznego Columbia, odbył się w 1981 roku. Było to historyczne wydarzenie, ponieważ po raz pierwszy w historii ludzkości użyto wielokrotnie używanego pojazdu do przewozu astronautów i sprzętu na orbitę.

Promy kosmiczne szybko stały się kluczowym elementem amerykańskiego programu kosmicznego, służąc do różnych celów, w tym do budowy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). 

Każdy prom składał się z trzech głównych komponentów: orbitera (własnego wahadłowca), zewnętrznego zbiornika paliwa i dwóch rakiet pomocniczych na paliwo stałe. 

Orbiter, który przypominał tradycyjny samolot, mógł przewozić astronautów i ładunek na orbitę oraz bezpiecznie wracać na Ziemię. Zewnętrzny zbiornik paliwa był używany jednorazowo, a rakiety pomocnicze były odzyskiwane i ponownie wykorzystywane.

 

Program promów kosmicznych był świadkiem wielu sukcesów, ale również i tragedii. Dwa promy, Challenger w 1986 roku i Columbia w 2003 roku uległy katastrofom, co doprowadziło do śmierci wszystkich członków załóg. Te katastrofy wywołały poważne dyskusje na temat bezpieczeństwa i kosztów programu.

 

Mimo tragedii, promy kosmiczne odegrały kluczową rolę w eksploracji kosmosu. Zakończyły działalność w 2011 roku, po 30 latach służby. Ich dziedzictwo jest kontynuowane przez nowe pokolenia pojazdów kosmicznych, które również dążą do wielokrotnego użytkowania, ale z zastosowaniem nowocześniejszych technologii i bardziej zrównoważonych praktyk.

Program promów kosmicznych pozostaje jednym z najbardziej ambitnych i wpływowych przedsięwzięć w historii eksploracji kosmosu.

Promy kosmiczne odegrały kluczową rolę w budowie i zaopatrywaniu ISS, dostarczając moduły, sprzęt oraz załogi. Podczas powrotu do atmosfery Ziemi, promy osiągały prędkość około 28 000 km/h, 25 razy więcej niż prędkość dźwięku.

 

Całkowity koszt programu Space Shuttle szacuje się na ponad 200 miliardów dolarów, co czyni go jednym z najdroższych programów kosmicznych w historii.