Mikroplastik osłabia makrofagi. Co to oznacza dla naszego zdrowia?
Badania wykazały, że mikroplastik, obecny wszędzie na świecie, wpływa negatywnie na układ odpornościowy poprzez osłabienie makrofagów - komórek niezbędnych do ochrony organizmu przed infekcjami. Mimo to istnieje nadzieja, że nowe terapie, w tym leki, mogą pomóc przywrócić odporność i ograniczyć szkody zdrowotne.
Naukowcy odkryli, że właściwie każdy z nas wdycha cząsteczki mikroplastiku, które osłabiają działanie obecnych w płucach odpornościowych komórek - makrofagów.
Mikroplastik znajduje się już wszędzie na świecie
W trakcie ATS 2025 International Conference w San Francisco, naukowcy z University of Pittsburgh (USA) zaprezentowali nowe niepokojące odkrycie dotyczące mikroplastiku. Okazuje się, że te mikroskopijne cząstki tworzyw sztucznych są już praktycznie wszędzie - nawet w powietrzu wokół wysokich szczytów. Dzisiaj każdy codziennie wdycha mniej lub więcej tych zanieczyszczeń.
Jest to szczególnie niebezpieczne, ponieważ dowiedziono, że ekspozycja na mikroplastik może prowadzić do długoterminowego zakłócenia funkcji immunologicznych oraz zwiększać ryzyko zachorowań na raka i inne choroby.
Badacze uważają, że ryzyko nie ogranicza się wyłącznie do płuc, ale może wpływać na cały organizm.
- Dla mnie to wiedza otwierająca oczy. Pokazuje, że choć mikroplastiki nie są najbardziej niebezpiecznym czynnikiem, z jakim możemy się spotkać, to z pewnością nie są obojętne - mówi prof. Adam Soloff, autor badania.
Czym są makrofagi?
Każdy z nas ma w płucach komórki układu odpornościowego - makrofagi. Pełnią one rolę komórek żernych, tzn. mają zdolność do pochłaniania i niszczenia drobnoustrojów, uszkodzonych komórek i innych ciał obcych. Są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego człowieka.
Mikroplastik zakłóca działanie makrofagów
Badanie polegało na ekspozycji makrofagów na mikroplastik o dowolnej wielkości. Naukowcy zauważyli, że w ciągu 24 godzin komórki w płucach słabiej otaczały i pochłaniały bakterie.
W badaniu wzięły udział również myszy, u których tydzień po ekspozycji na mikroplastik naukowcy znaleźli cząstki w ich wątrobach, śledzionach oraz w śladowych ilościach w mózgach i nerkach.
Czy da się przywrócić moc makrofagom?
Dobrą wiadomością jest, że lek o nazwie acadesyna przywraca działanie makrofagów.
Dr Soloff był zaskoczony wynikiem badania, ponieważ był przekonany, że makrofagi po prostu strawią mikroplastik, natomiast okazało się, że nie tylko miały problem z rozkładem plastiku in vitro, ale zatrzymywały te cząsteczki w płucach przez dłuższy czas.
Odkrycie to jest kluczowe w walce z rosnącym odsetkiem chorób płuc, szczególnie w miejscach o wyjątkowo zanieczyszczonym powietrzu. Dzięki taniej terapii lekowej o niskim ryzyku działań niepożądanych można by przywrócić działanie makrofagów płucnych.
Jego zespół zamierza teraz sprawdzić tkanki płucne pacjentów narażonych na mikroplastik. Długoterminowym celem badaczy jest opracowanie biomarkerów ryzyka chorób płuc, w tym raka, które mogłyby służyć do wczesnego wykrywania lub interwencji.
