Potężne korporacje stworzone przez popkulturę

Zwolennicy teorii spiskowych są przekonani, że wszystkie najważniejsze decyzje dotyczące społeczeństwa podejmują nie przywódcy państw, a szefowie potężnych korporacji. Wiele z kluczowych dla historii wyborów to jedynie zasłona dymna dla prawdziwych pobudek światowych magnatów.

Za idealny przykład można podać amerykańską interwencję zbrojną w Iraku, w 2003 r., której prawdziwym powodem rzekomo nie były doniesienia o obecności środków masowego rażenia w tym rejonie, a potrzeba znalezienia poligonu doświadczalnego dla nowych typów broni.

Schemat powtórzył się, gdy opinia publiczna wpadła w histerię spowodowaną pandemią wirusa A/H1N1 w 2009 r. Wiele autorytetów świata nauki do dziś jest przekonanych, że wzniecenie masowej paniki zostało zlecone przez potężne koncerny farmaceutyczne, które dzięki temu sprzedały miliardy szczepionek. Wszystko po to, by na niewiedzy społeczeństwa zarobić jak najwięcej.

W kinie, grach i literaturze science-fiction złowrogie korporacje pojawiają się regularnie. Czasami stanowią tylko uzupełnienie tła akcji, choć częściej odgrywają rolę antagonisty głównego bohatera. Oto najważniejsze z nich, na wypadek gdybyście chcieli przesłać swoje CV.

LexCorp to jedna z największych i najbardziej zróżnicowanych międzynarodowych korporacji, założona przez Lexa Luthora. Organizacja po raz pierwszy pojawiła się w miniserii Johna Byrne'a "The Man of Steel", a następnie już regularnie gościła na kartach komiksów o przygodach Supermana. Spółka posiada pakiet akcji praktycznie we wszystkich krajach na świecie, a liczba firm kontrolowanych przez LexCorp jest równie długa, co zróżnicowana. Jednak nie we wszystkich opowieściach o Człowieku ze Stali, LexCorp jest finansowym gigantem. W serii "One Year Later" nowym CEO koncernu zostaje Lana Lang, pod rządami której firma trafia na skraj bankructwa.

Rządy LexCorpu:

Massive Dynamic to firma powołana przez J.J. Abramsa na potrzeby serialu "Fringe", który opowiada o grupie osób prowadzących badania nad zjawiskami ze skraju świata nauki. Massive Dynamic to międzynarodowa (choć precyzyjniej byłoby określić ją mianem "międzyświatowej") korporacja, która zajmuje się zaawansowanymi badaniami naukowymi przy użyciu nowoczesnych technologii. Oprócz tego gigant posiada wiele patentów, które możliwościami przewyższają powszechnie stosowane urządzenia, choć w toku rozwoju fabuły serialu, widz odkrywa ich prawdziwe pochodzenie. Szefem Massive Dynamic jest William Bell, choć nie mniej istotną rolę odgrywa Nina Sharp, która reprezentuje interesy CEO na wszystkich znanych płaszczyznach.

Umbrella Corporation to korporacja biotechnologiczna zajmująca się tworzeniem wirusów (najbardziej znany to ten przemieniający ludzi w zombie). Pierwsza baza Umbrelli powstała na obrzeżach Racoon City, gdzie w toku wydarzeń z "Resident Evil: Nemesis" wybuchła epidemia Wirusa T, która z czasem rozprzestrzeniła się na cały świat. Choć tak naprawdę nie wiadomo kto jest prawdziwym założycielem korporacji, w większości gier wspomina się o tajemniczej postaci, dla której pracuje Albert Wesker (ostatecznie to on został przywódcą firmy). Umbrella Corporation postawiła sobie za cel zniszczenie stworzonych przez siebie wirusów i z tego względu toczy wojnę z hordami zombie oraz zbuntowaną Alice.

Tyrell Corporation to znana z filmu "Blade Runner" Ridleya Scotta oraz powieści Philipa K. Dicka "Czy androidy śnią o elektrycznych owcach?" korporacja zajmująca się produkcją androidów. Dzięki rozwojowi inżynierii genetycznej, naukowcom udało się stworzyć skomplikowane istoty na wzór ludzi, które nazywane są "replikantami". Posiadają one wspomnienia, emocje i samoświadomość, przez co ciężko odróżnić je od "prawdziwych" ludzi. Niestety, w wyniku buntu w pozaziemskiej kolonii przydatność androidów została poddana w wątpliwość, a ich posiadanie na Ziemi uznane za nielegalne. Najdoskonalsze dziecko Tyrell Corporation zwróciło się przeciwko własnym stwórcom.

Cerberus to znana z serii gier "Mass Effect" pro-ludzka organizacja kierowana przez tajemniczego Człowieka Iluzję. Nadrzędnym celem tej posiadającej ogromne środki finansowe grupy jest dążenie do ludzkiej dominacji we wszechświecie, choć Cerberus zarzuty te odpiera, zasłaniając się dbałością o przetrwanie rasy ludzkiej. Organizacja, którą kieruje Człowiek Iluzja jest na tyle bezwzględna i zdeterminowana, że w dążeniu do osiągnięcia celów nie cofnie się przed niczym. Najczęściej stosowanymi metodami działania Cerberusa są nielegalne eksperymenty, akcje terrorystyczne, sabotaże, zamachy stanu czy zabójstwa. Przykładowymi przedsięwzięciami prowadzonymi przez organizację dla chwały ludzkości są: Projekt Łazarz (mający na celu wskrzeszenie komandora Sheparda), Projekt Feniks (skupiający się na ulepszenie ludzkiej fizjologii) czy Projekt Podniesienie (zakładający rozwinięcie ludzkiego potencjału biotycznego i stworzenie nadczłowieka). Cerberus został uznany za organizację terrorystyczną.

Veidt Industries to znana z komiksu i filmu "Strażnicy" korporacja prowadzona przez Adriana Veidta (nazywanego Ozymandiaszem). Organizacja ta, pod przykrywką dostarczania dóbr powszechnego użytku, zwiększa majątek Veidta, którego zbrodniczym celem jest zniszczenie największych miast na świecie. Pod wieloma względami przypomina ona LexCorp, choć w odróżnieniu od koncernu walczącego z Supermenem, Veidt Industries produkuje towary takie jak witaminy czy lakiery do włosów.

Prawdziwi mężczyźni używają Veidt:

Weyland-Yutani to jedna z tych korporacji, które w dążeniu do celu nie liczą się z nikim i niczym, stworzona na potrzeby serii filmów, gier i komiksów "Obcy". Firmę (jako Weyland Industries) założył Charles Bishop Weyland, zaś po połączeniu z japońską Yutani Corporation, zyskała ona obecną nazwę. Głównym celem organizacji jest pozaziemska kolonizacja i liczne związane z nią operacje (m.in. wydobycie i handel kosmicznych surowców oraz konstrukcja międzygwiezdnych wahadłowców), choć Weyland-Yutani kontroluje kilka organizacji militarnych (USCM), a także zajmuje się produkcją broni. Istotne znaczenie dla organizacji ma broń biologiczna, dlatego tak bardzo zależy im na pozyskaniu przedstawicieli gatunku ksenomorfów, odnalezionych na księżycu LV-426. Wszystko to otoczone jest zjadliwą papką reklamową organizacji, która głosi: "Budujemy lepsze światy".

Cyberdyne Systems Corporation to producent słynnego systemu Skynet znanego z serii filmów "Terminator". Początkowo projekt miał być jedynie opartym na sztucznej inteligencji mechanizmem kontrolującym siły zbrojne Stanów Zjednoczonych. Opracowany przez Cyberdyne system został zainstalowany 4 sierpnia 1997 r. i od tego czasu zaczął "uczyć się" nowych umiejętności w tempie geometrycznym. Kilkanaście dni później system otrzymał samoświadomość, a celem jego istnienia stało się pragnienie zniszczenia ludzkości.

Abstergo Industries jest firmą powołaną do życia na potrzeby serii gier "Assassin's Creed". Korporacja oficjalnie zajmuje się badaniami farmaceutycznymi i technologią medyczną, a jeden z jej pracowników - Warren Vidic - twierdzi nawet, że każde odkrycie dokonane w ciągu ostatniego tysiąclecia pochodzi od Abstergo. Nowoczesna korporacja jest jednak następczynią zakonu templariuszy, której zależy tylko i wyłącznie na władzy nad ludzkością. By ją uzyskać, Abstergo morduje, porywa i eksperymentuje na ludziach. Jednym z największych przedsięwzięć organizacji jest Animus - urządzenie do wirtualnej projekcji pamięci genetycznej - dla którego zbudowano specjalne laboratorium.

Yoyodyne to nazwa tajemniczej organizacji, która pojawia się w dziełach Thomasa Pynchona "V." oraz "49 idzie pod młotek". Na kartach powieści firma opisywana jest jako gigant przemysłu lotniczego, choć jej prawdziwe zamiary nie są znane. Korporacja została założona przez weterana II wojny światowej Claytona "Bloody" Chiclitza i posiada spory wkład w rozwój fikcyjnego miasta San Narciso. Równie tajemnicze jest pochodzenie nazwy Yoyodyne, miała ona najprawdopodobniej nawiązywać do popularnych w latach 60. firm takich jak Teledyne i Teradyne oraz kojarzyć się z greckim "dynamis" oznaczającym siłę.

Stark Industries to potężna amerykańska korporacja założona przez Howarda Starka. Pojawia się ona dosyć często w uniwersum komiksów Marvela i filmach na nich opartych. Choć z zamysłu nie jest organizacją działającą na szkodę społeczeństwa, to jej technologie są wykorzystywane przeciw ludzkości. Jest to dobrze uwypuklone w komiksie "Pięć koszmarów", w którym do wynalazków Stark Industries dobierają się terroryści. Po śmierci założyciela, firma trafiła w ręce jego syna - Tony'ego Starka (aka. Iron Man). Wartość Stark Industries została oszacowana przez "Forbesa" (w rankingu 25 największych fikcyjnych firm na świecie) na 20 miliardów dolarów, a sam koncern jest notowany na nowojorskiej giełdzie (jako SIA).

Omni Consumer Products (OCP) to multidyscyplinarny koncern zajmujący się produkcją towarów codziennego użytku, broni, statków kosmicznych i cyborgów, który jest ściśle związany z serią "RoboCop". Kwatera firmy znajduje się w Delta City, całkowicie sprywatyzowanym, dystopijnym Detroit. OCP to przykład przerysowanego do granic możliwości militarnego kapitalizmu, w którym organizacja nie dba o to kto żyje, a kto umiera, dopóki ich wizerunek pozostaje nienaruszony. Koncern założony przez tajemniczego Starego Człowieka ma swoje macki niemal na każdej dziedzinie życia w Delta City.

Sarif Industries to wielka korporacja stworzona przez Davida Sarifa, której głównym obszarem zainteresowań jest biotechnologia i inżynieria biomedyczna. To właśnie różnego rodzaju wszczepy i mechaniczne ulepszenia są najważniejszym produktem imperium Davida Sarifa. Wątpliwe społecznie nie jest ich wykorzystanie w celu ułatwienia życia osobom niepełnosprawnym, a zastosowanie ich w celach poprawiających możliwości zdrowego ciała. Korporacja jest ważnym elementem fabuły i uniwersum wykreowanym przez serię gier "Deus Ex", choć na potrzeby kampanii promocyjnej, autorzy gry zdecydowali się na przygotowanie profesjonalnej strony internetowej oferującej usługi firmy oraz paradokumentalnej reklamy internetowej.

Materiał promocyjny Sarif Industries:

Komiksy i filmy o przygodach Batmana pokazują, że Wayne Enterprises jest firmą niemal wszechwładną, a majątek rodziny Wayne'ów to studnia bez dna. Dzięki licznym filiom korporacji, Bruce Wayne ma praktycznie nieograniczony dostęp do gadżetów i nowinek technologicznych. Póki Batman jest po naszej stronie możemy spać spokojnie, ale próbkę jak niebezpieczna jest to broń w niepowołanych rękach mieliśmy w filmie "Mroczny Rycerz powstaje".

Potężne międzynarodowe korporacje nie zawsze są nastawione na zysk, choć przekazanie ich w niewłaściwe ręce może doprowadzić do prawdziwej katastrofy. W świecie, w którym żyjemy nie doświadczymy tak mocno przerysowanych przykładów, jak firmy wymienione powyżej, co nie oznacza, że możemy czuć się bezpieczni. Póki w ostatecznym rozrachunku ludzie pozostaną tylko napędzającymi koniunkturę konsumentami, zawsze będzie chodziło, w mniejszym lub większym stopniu, o władzę nad światem.

Marcin Powęska