W Chinach odkryto pozostałości piwa sprzed 10 tys. lat
Pierwsze dowody na warzenie piwa w Azji Wschodniej sięgają aż 10 tys. lat. W chińskiej prowincji Zhejiang archeolodzy odkryli pozostałości piwa ryżowego, które rzucają zupełnie nowe światło na początki wytwarzania tego napoju w tej części świata.
Na stanowisku archeologicznym Shangshan, w chińskiej prowincji Zhejiang, odkryto dowody na fermentację ryżowego napoju alkoholowego sprzed około 10 tys. lat. Badania przeprowadzone przez międzynarodowy zespół naukowców dowodzą tym samym, że już we wczesnych fazach uprawy ryżu ludzie wykorzystywali go nie tylko jako pożywienie, ale również jako surowiec do produkcji alkoholu.
Jak wyglądały badania?
Zespół badawczy, w skład którego weszli naukowcy z Uniwersytetu Stanforda, Chińskiej Akademii Nauk oraz Instytutu Reliktów Kulturowych w Zhejiang, przeanalizował dwanaście fragmentów ceramiki z okresu sprzed 10 tys. lat. Fragmenty pochodziły z naczyń o różnym przeznaczeniu – od fermentacji i przechowywania, po gotowanie.
Na wewnętrznych powierzchniach ceramiki odkryto mikroślady skrobi, fitolity oraz pozostałości grzybów, które stanowiły podstawę dalszych analiz. „Dowody te pozwoliły nam zrekonstruować metody przetwarzania żywności oraz funkcje poszczególnych naczyń” – tłumaczy prof. Liu Li z Uniwersytetu Stanforda.
Wnioski z analizy fragmentów ceramiki
W analizie fitolitów odkryto obecność udomowionego ryżu, co sugeruje, że był on podstawowym surowcem dla ludzi zamieszkujących Shangshan używanym często wraz z liliami, dzikimi zbożami czy żołędziami.
Odkrycie śladów enzymatycznego rozkładu skrobi oraz jej żelatynizacji wskazuje natomiast na zastosowanie technologii fermentacyjnych, co czyni Shangshan jednym z najstarszych znanych współczesnej nauce miejsc, gdzie produkowano napoje alkoholowe.
W ceramice znaleziono także obfite pozostałości grzybów, w tym pleśni monascus oraz drożdży, które odgrywają główną rolę w tradycyjnych metodach warzenia, mowa tutaj między innymi o produkcji hongqujiu, czyli rodzaju wina ryżowego. Najwięcej tych śladów odkryto w kulistych naczyniach, co sugeruje, że były one tworzone z myślą o fermentacji alkoholu.
Odkrycia te potwierdzają, że społeczności Shangshan rozwijały szeroko zakrojone strategie przetrwania, wykorzystując ryż na różne sposoby. Oprócz roli w diecie ryż służył jako materiał do produkcji ceramiki (wykorzystywano m.in. łuski i liście), a także jako wspomniany surowiec do produkcji alkoholu. Piwo ryżowe, zdaniem badaczy, było nie tylko elementem codziennego życia, ale także pełniło funkcję symboliczną w rytuałach i różnorodnych uroczystościach.
