W jakim języku mówił Jezus? Dziś zna go tylko garstka osób
Już niedługo obchodzić będziemy Boże Narodzenie, symbolizujące pojawienie się na świecie Jezusa Chrystusa, co miało miejsce ponad 2000 lat temu. Choć utożsamiany jest z Bogiem, to chodził i żył wśród ludzi - a także komunikował się z nimi. Czy zastanawialiście się jednak, po jakiemu mówił Jezus? Język ten nadal istnieje.
Języki Palestyny sprzed 2000 lat
Chwytamy Biblię z domowej biblioteczki, a tam wszystko po polsku. Tłumaczenie, choć wierne, niekoniecznie musi oddawać cały charakter wypowiedzi, zwłaszcza gdy przekładu dokonywano z języka, który tak mocno różni się od naszego. Dziś za najpopularniejszy przekład Biblii uznaje się Biblię Tysiąclecia, która przez długie lata tworzona była przez m.in. specjalistów od języków starożytnych, jak i samego polskiego. Nie wszyscy jednak uznają ją za ideał tłumaczenia - jak przyznaje Michał Wilk, biblista, założyciel i redaktor serwisu BibleNote+, lepszym wyborem jest Biblia Paulistów, bardziej wiernie oddająca istotę przekazu.
Ostatecznie jednak to nadal tylko tłumaczenie słów zapisanych tysiące lat temu. I to zapisanych w językach z naszej perspektywy bardzo egzotycznych. Aby dowiedzieć się, po jakiemu wówczas rozmawiano i w jakim języku mówił sam Jezus, należy sprawdzić, jakie języki obowiązywały w tamtym regionie wiele wieków temu.
A były przynajmniej 3 główne, z których korzystali mieszkańcy terenów Palestyny, czyli okolic tzw. Żyznego Półksiężyca. To grecki, hebrajski i aramejski. Greka stanowiła swego rodzaju pozostałość i spadek po czasach hellenistycznych, co zostawił po sobie sam Aleksander Wielki. Chociaż popularnością ustępowała dwóm pozostałym, to o jej randze świadczy fakt, że właśnie na starożytną grekę dokonano jednych z pierwszych przekładów Pisma Świętego.
Po jakiemu mówił Jezus?
Kolejny język tamtego regionu to hebrajski, choć nie utożsamiano go z mową ludzi zwykłych. Dość ciekawym porównaniem posłużono się w publikacji portalu misyjne.pl, gdzie określono ówczesny hebrajski jako dzisiejszą łacinę - język dla określonych i specyficznych grup społecznych, najczęściej dobrze wykształconych do danego fachu. Dziś łacinę utożsamiamy z lekarzami, wówczas hebrajski towarzyszył studiującym różnego rodzaju pisma. Podobno sam Jezus również posługiwał się tym językiem, co w przypadku cieśli stanowiło duże zaskoczenie u lepiej sytuowanych osób.
Zostaje nam ostatnia z trzech opcji - i wszystko wskazuje na to, że ona jest odpowiedzią na pytanie, w jakim języku mówił Jezus Chrystus. To aramejski, czyli język bardzo popularny w I wieku wśród żydów i osób niższych warstw społecznych tamtego regionu. Potwierdzeniem tej informacji są archeologiczne znaleziska pism niereligijnych, które spisano właśnie przy użyciu aramejskiego. Prosty człowiek w tamtym czasie mówił właśnie w tym języku - i tak też najpewniej komunikował się sam Jezus.
Jak brzmi? Oto przykład modlitwy po aramejsku, czyli w języku Jezusa:
Zobacz też: Jak wyglądało Betlejem za czasów Jezusa?
Język aramejski - powoli wymiera
Aramejski to język należący do grupy semickich, a więc pokrewny z hebrajskim, arabskim czy maltańskim - swoją drogą, ten ostatni to istny rodzynek, jako jedyny semicki język urzędowy Unii Europejskiej. Wróćmy jednak na Bliski Wschód. Jak słyszycie na powyższym nagraniu, język ten może przypominać nieco hebrajski i nie ma w tym nic dziwnego, bo jest z nim dość mocno spokrewniony - bardziej, niż z arabskim. A jak wygląda sprawa z pismem? Początkowo aramejski był zapisywany przy pomocy alfabetu aramejskiego - jego przykład znajdziecie poniżej:
To oczywiście tylko przykład kilku z liter, które stosowano. Dość łatwo można jednak zauważyć podobieństwa do hebrajskiego. Jest też abdżadem - alfabetem spółgłoskowym, gdzie zapisuje się spółgłoski kosztem samogłosek - podobnie jak w arabskim czy hebrajskim. Co ciekawe, dziś aramejski zapisywany jest hebrajskim alfabetem lub syryjskim, a w Związku Radzieckim próbowano podjąć próbę zapisywania jednego z dialektów alfabetem łacińskim.
Dziś język ten nie cieszy się dużą popularnością. Szacuje się, że posługuje się nim około 450 tysięcy osób. Miejsc, w których używa się aramejskiego jest kilka - nie ma jednak mowy o całych państwach, a raczej malutkich regionach w Syrii, Iraku czy Turcji.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 89 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!