Wielkie odkrycie archeologiczne nad Dunajem. Rzymskie umocnienia z II w. n.e.
Archeolodzy prowadzący badania w leżącej nad Dunajem miejscowości Mohovo w Chorwacji odkryli pozostałości rzymskiej wieży strażniczej sprzed ok. 1800 lat. Obiekt został wzniesiony za panowania Marka Aureliusza w ramach słynnego systemu Limes. To pierwszy tego typu obiekt w Chorwacji, który poddano szeroko zakrojonym badaniom.
Wielkie odkrycie archeologiczne. Umocnienia z czasów rzymskich
Archeolodzy zidentyfikowali w Chorwacji pozostałości ok. 1800-letniej wieży strażniczej z czasów rzymskich, z okresu panowania cesarza Marka Aureliusza. Odkrycie miało miejsce w miejscowości Mohovo, położonej nad Dunajem. Budowla ta była częścią rzymskiego systemu umocnień granicznych tzw. Limes. Fortyfikacje w ramach tego projektu wznoszono na krańcach imperium - przede wszystkim w miejscach szczególnie narażonych na ataki. Odkryta w Chorwacji wieża miała kluczowe znaczenie dla kontroli przeprawy przez rzekę.
- Wieża strażnicza została zbudowana w strategicznym miejscu, przy jednej z przepraw przez Dunaj - powiedział "Live Science" kierownik badań Marko Dizdar z Instytutu Archeologii w Zagrzebiu. - Z tego miejsca zapewniono doskonałą kontrolę wizualną nad dużym obszarem.
Fortyfikacje z czasów wojen markomańskich. Limes był potęgą
Badacze podają, że wieża została zbudowana konkretnie pod koniec II wieku n.e., w czasie wojen markomańskich (166-180 n.e.), kiedy to Rzymianie pod wodzą cesarza Marka Aureliusza walczyli z plemionami germańskimi (Markomanami) i sarmackimi. Zdaniem archeologów odnaleziona wieża w czasach swojej świetności miała wymiary ok. 40 × 30 metrów i była otoczona głęboką fosą oraz drewnianą palisadą, co miało znacząco utrudniać najazdy wroga. Całość była ponadto dobrze chroniona naturalnymi wąwozami z trzech stron.
Zdaniem badaczy wieże miały także umożliwiać wizualną komunikację z innymi stanowiskami, które były oddalone o kilka kilometrów. Ponadto w tym samym okresie, co strażnica w Mohovie, powstały również inne obozy wojskowe, m.in. garnizony w pobliskich miejscowościach Sotin i Ilok.
Wieża była intensywnie użytkowana. Znaczące odkrycia
Badania tego obszaru, które miały miejsce w 2003, 2013 i 2020-23 roku, a także późniejsze wykopaliska - w 2024 r. próbne i w połowie 2025 r. pełne - ujawniły wiele informacji na temat tego obiektu. Najnowsze dane wskazują na trzy fazy budowy strażnicy oraz jej modernizacje. Na miejscu odkopano wyposażenie wojskowe, a także elementy ubioru - np. fibule, jak również ceramikę. Według badaczy znaleziska wskazują na intensywne użytkowanie wieży od początku budowy, pod koniec II wieku i w III wieku. Na miejscu prawdopodobnie stale stacjonowało kilku żołnierzy, którzy w razie zagrożenia ostrzegali pobliskie garnizony.
W IV wieku strażnica została prawdopodobnie zastąpiona przez mniejszy fort z wieżą. Planowane są dalsze wykopaliska, które mają zbadać tę transformację. Jest to pierwsza systematycznie badana wieża strażnicza systemu Limes w Chorwacji. Więcej informacji o badaniach chorwackich archeologów znaleźć można na stronie Instytutu Archeologii w Zagrzebiu.
