Jak Mars stracił swoją atmosferę? Nieznana historia Czerwonej Planety
Przebieg ewolucji atmosfery Marsa wyraźnie wpłynął na jego klimat i możliwość istnienia życia. Modele naukowe pokazują, że węgiel został uwięziony w minerałach i nie mógł powracać na powierzchnię, przez co planeta straciła swoje ciepło. Aktualnie trwają przygotowania do przywiezienia próbek marsjańskich skał na Ziemię, które mogą rzucić nowe światło na historię Marsa.
Około 3,5 miliarda lat temu Mars zmienił się w jałowe, suche i zimne środowisko, chociaż nie zawsze był taki. W odległej przeszłości Czerwona Planeta była cieplejsza i miała ciekłą wodę na powierzchni. Dowodami są kanały rzeczne, jeziora, a nawet brzeg morza na północy. Później jednak atmosfera Marsa stała się cieńsza, a woda albo zamarzła, albo rozpłynęła się w kosmosie. Ale co dokładniej się stało?
Życie na Marsie
Obecnie kilka łazików wędruje po Marsie w poszukiwaniu śladów życia, które mogło tam istnieć miliony lat temu, kiedy środowisko było bardziej przyjazne. Na początku tego roku łazik Curiosity należący do NASA odkrył skały bogate w minerały węglowe, co było brakującym elementem tej układanki.
Okazuje się, te "węglany" (takie jak wapień na Ziemi) działają jak gąbka na dwutlenek węgla, wyciągając go z atmosfery i zatrzymując w skałach. U nas dwutlenek węgla ogrzewa planetę, a w długich okresach zostaje uwięziony w skałach, takich jak węglany. Później dochodzi do wybuchów wulkanów i gaz z powrotem dostaje się do atmosfery, dzięki czemu cykl klimatyczny jest zrównoważony.
Jednak Mars traci ciepło ze swojego jądra szybciej, bo jest mniejszy. To sprawiło, że zatrzymała się na nim aktywność wulkaniczna, a bez tego nie było opcji uzupełniania dwutlenku węgla w atmosferze.
Kiedy próbki z Marsa powrócą na Ziemię?
Główny autor badań, planetolog Edwin Kite, uważa, że wciąż istnieje możliwość występowania ciekłej wody pod powierzchnią Marsa, której jeszcze nie odkryliśmy. Jego zdaniem najlepszym dowodem na sprawdzenie tej teorii będzie powrót próbek skał z powierzchni Czerwonej Planety na Ziemię. Zarówno Stany Zjednoczone, jak i Chiny ścigają się, chcąc wykonać to zdanie w ciągu najbliższej dekady.
Zespół Kite'a z Uniwersytetu w Chicago stworzył model, który opowiada, w jaki sposób utrata węgla atmosferycznego w skałach węglanowych wpłynęła na zmiany klimatu Marsa w ciągu ostatnich 3,5 miliarda lat. Słońce, które jaśnieje wraz z wiekiem (za ponad miliard lat będzie zbyt jasne i gorące, aby przetrwało życie na Ziemi), dawało coraz więcej ciepła na powierzchnię Marsa, zwiększając jego średnią temperaturę. Doprowadziło to do większych opadów, w wyniku czego dwutlenek węgla obniżał się i był blokowany jako węglan. Kiedy dwutlenek węgla zniknął z atmosfery i nie dawał już efektu cieplarnianego, Mars wychłodził się i stał się suchy.
Mimo wszystko potrzeba więcej próbek z różnych miejsc na Marsie, aby zweryfikować, czy ta teoria o utracie gazu cieplarnianego jest słuszna.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 87 tys. obserwujących nasz fanpage - polub GeekWeek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
