Co stanie się z naszym ciałem po siedmiu dniach bez jedzenia?
Miliony ludzi na świecie pości z różnych powodów, lecz taki post zazwyczaj ogranicza się od jednego do kilku dni. Długotrwałe ograniczenie kalorii nie było do tej pory dokładnie przeanalizowane pod kątem pojawiających się biologicznych implikacji. Nowe badanie ujawnia dodatkowe i nieznane aspekty postu.
Post dla wielu ludzi jest istotnym elementem życia, a coraz więcej osób częściej chce tutaj "wypróbować swoich sił". Jak się okazuje, naukowcy w nowych badaniach stwierdzają, że długotrwały post wywołuje zmiany ogólnoustrojowe, które ujawniają zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ na zdrowie.
W badaniach wzięło udział 12 zdrowych ochotników, którzy wzięli udział w siedmiodniowym poście. W trakcie analiz nie mogli spożywać jedzenia, mogli pić wyłącznie wodę. Przez siedem dni uczestnicy byli stale monitorowani, mierzono im również zmiany poziomów około 3000 różnych białek krwi.
Okazało się, że w trakcie siedmiodniowego postu ciała uczestników badań "zmieniły źródła energii". Nastąpiło to w ciągu kilku pierwszych dni postu. Wtedy zaczął spalać się tłuszcz zmagazynowany w tkankach, a nie glukoza. Po siedmiu dniach ochotnicy stracili średnio 5,7 kg masy ciała.
Przez pierwsze dni nie stwierdzono większych zmian w poziomie białek we krwi. Jednakże zmieniło się to drastycznie po trzecim dniu, wówczas zarejestrowano gwałtowne wahania poziomów setek związków, które mają wpływ na zdrowie.
Następnie badacze porównali wyniki z badaniami genetycznymi, które łączą różne białka z poszczególnymi chorobami. Dzięki temu oszacowali konsekwencje zdrowotne dla 212 związków chemicznych w osoczu, których wahania poziomów odnotowano w trakcie postu.
Zauważono, że niejedzenie przez ponad trzy dni skutkowało obniżeniem m.in. poziomu białka 70 związanego z genem SWAP7P. Wcześniej skorelowano niższy poziom tego markera ze zmniejszonym ryzykiem reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Dlatego też badacze sugerują, że nowe odkrycie "może przynajmniej częściowo wyjaśniać łagodzenie bólu u pacjentów z RZS podczas długotrwałego postu".
Ponadto udokumentowano duże wahania poziomu białka HYOU1, które jest związane z chorobą wieńcową. W kolejnych dniach postu specjaliści odnotowali spadek tego związku u uczestników badań, co może wskazywać, że dłuższe okresy bez jedzenia mogą potencjalnie korzystnie wpływać na zdrowie serca.
Jednakże w trakcie badań zauważono również negatywne skutki zdrowotne związane z postem. Zaobserwowano wzrost poziomu czynnika krzepnięcia XI, co może zwiększać ryzyko zakrzepicy.
Jak mówi dr Claudia Langenberg: - Po raz pierwszy jesteśmy w stanie zobaczyć, co dzieje się na poziomie molekularnym w całym ciele, kiedy pościmy. Nasze wyniki dostarczają dowodów na korzyści zdrowotne płynące z postu poza utratą wagi, ale były one widoczne dopiero po trzech dniach całkowitego ograniczenia kalorii.
- Chociaż post może być korzystny w leczeniu niektórych schorzeń, często nie będzie on rozwiązaniem dla pacjentów skarżących się na zły stan zdrowia - dodał dr Maik Pietzner.
Wyniki badań zostały opublikowane w międzynarodowym czasopiśmie naukowym Nature Metabolism.
Artykuł jest przedstawieniem osiągnięć naukowych, nie jest zaleceniem zdrowotnym i nie zastąpi profesjonalnej porady medycznej. Przy podejmowaniu decyzji o długotrwałym poście, należy koniecznie skonsultować się z lekarzem.