Zwykłe rury zamienione w architektoniczny sukces. Ten budynek jest w Polsce

4 sierpnia 2025 roku projekt Gambit autorstwa Roberta Koniecznego i KWK Promes zdobył kolejne wyróżnienie - International Architecture Award 2025 przyznawane przez Chicago Athenaeum Museum of Architecture and Design oraz European Centre for Architecture Art Design and Urban Studies. To jedna z najbardziej prestiżowych nagród w świecie architektury, trafiająca do realizacji wyróżniających się formą, funkcją i wpływem na otoczenie.

Kiedy gliwicka firma zajmująca się dystrybucją specjalistycznych rur poprosiła Roberta Koniecznego o zaprojektowanie swojej nowej siedziby, oczekiwania były jasne. Budynek miał być wizytówką, a jednocześnie powstać jak najmniejszym kosztem.

Ponieważ budynek miał być ich znakiem rozpoznawczym, pojawił się pomysł, aby nawiązać do materiału, którym handlują, a którego nie można było bezpośrednio użyć na elewacji. Dlatego została ona wykonana z tanich, surowych arkuszy aluminiowych.

---

Projekt nazwany Gambit (tak samo jak zleceniodawca) powstał już kilkanaście lat temu, ale na realizację trzeba było poczekać. Dziś stoi przy ulicy Bojkowskiej, przyciągając uwagę kierowców i przechodniów charakterystyczną fasadą, która wygląda jak monumentalny skład rur. Ale o to chodziło, żeby z daleka było jasne, czym zajmuje się firma.

Historia tej działki jest typowa dla wielu śląskich miast. Stała tu kiedyś hala produkcyjna, a w sąsiedztwie widać zarówno domy mieszkalne, jak i obiekty przemysłowe.

W tym miejscu stała niegdyś hala produkcyjna, jednak bezpośrednie sąsiedztwo stanowią domy mieszkalne, do których często przylegają obiekty gospodarcze. Zainspirowało to finalną formę budynku. Gambit od strony ulicy formuje pierzeję, a od dzielnicy mieszkalnej jego rozczłonkowana bryła wpisuje się w rozproszony kontekst.

---

Konieczny zaplanował układ trzech części: biurowej z dachem nawiązującym do spadzistych dachów domów w okolicy, łącznika przypominającego gospodarcze przybudówki oraz prostopadłościennej hali magazynowej. Dzięki temu od strony osiedla widać tylko tę część, która harmonizuje z sąsiedztwem.

Pomysł, by elewację tworzyły rury, wymagał kompromisów. Produkty Gambitu to rury podziemne, nienadające się do montażu na zewnątrz ze względu na przepisy przeciwpożarowe. Architekci zdecydowali więc o użyciu surowych arkuszy aluminium. Tanich, trwałych i zmieniających się z czasem. Początkowo lśniących, potem matowiejących i pokrywających się patyną.

Nietypowa fasada ma jeszcze jeden potencjalny "dodatek" - ptasi lokatorzy. Początkowo planowano zabezpieczyć rury siatką, ale inwestor ostatecznie uznał, że jeśli pojawią się gniazda, nie będzie to problemem. Rury pozostały otwarte, a decyzja dodała projektowi ekologicznego wymiaru. Podobno jeszcze żadne ptaki tam nie zamieszkały, ale jeśli pojawi się gniazdo, będą mile widziane.

Z zewnętrznej strony rury musiały jednak zostać zaślepione. I nie chodzi tu o zwierzęta, ale hulający wiatr, który mógłby zamienić budynek firmy w gigantyczny instrument wydający niezbyt pożądany dźwięk.

Oprócz tego zastosowano wysokie krawężniki, które mają być naturalną barierą dla podjeżdżających tam samochodów ciężarowych. Chwila nieuwagi mogłaby doprowadzić do zniszczenia elewacji, a tego chyba nikt by nie chciał.

Choć powstał "po kosztach", Gambit jest dowodem, że ograniczenia mogą stać się siłą projektu. W ostatnim czasie budynek zyskał też międzynarodową rozpoznawalność. Publikują go zagraniczne czasopisma i serwisy branżowe, prezentując Gambit jako przykład udanego połączenia prostoty i pomysłowości w architekturze.
Tylko w czerwcu 2025 r. KWK Promes przekazało, że Gambit Office zostało budynkiem tygodnia na World-Architect oraz wyróżniono w kategorii "Budynek biurowy, oświaty lub administracji" w Konkursie Nagroda Roku 2025 SARP (Stowarzyszenia Architektów Polskich).

Źrodło: KWK Promes, Dziennik Zachodni