Czy PESEL ujawnia grupę krwi? Sprawdź, co możesz odkryć
Grupa krwi jest kluczowym elementem naszej medycznej tożsamości. Dlatego ważne jest zapisanie takiej informacji np. na kartce w portfelu czy na opasce noszonej na ręce. Nie możemy bowiem przewidzieć tego, co może nas spotkać, a w sytuacji zagrożenia życia liczy się każda minuta. Skąd dowiesz się, jaką masz grupę krwi?
Krew to płynna tkanka łączna, która krąży w zamkniętym układzie naczyń krwionośnych. Składa się ona z płynnego osocza (55 procent objętości) oraz komórek krwi: krwinek czerwonych (erytrocytów), krwinek białych (leukocytów) oraz płytek krwi. Ilość poszczególnych składników jest osobniczo różna, jednak najważniejszą różnicą jest rodzaj grupy krwi oraz czynnik Rh u poszczególnych osób.
Podstawowe grupy krwi to:
- grupa 0 - brak antygenu na krwinkach
- grupa A - ma na krwinkach antygen A
- grupa B - ma na krwinkach antygen B
- grupa AB - ma na krwinkach zarówno antygen A i B
Grupy krwi odkrył w 1901 roku austriacki lekarz Karl Landsteiner. Zauważył on, że na krwinkach czerwonych występują dwa antygeny, które warunkują zjawisko aglutynacji, czyli zlepiania się ze sobą poszczególnych krwinek. Korzystając z jego dorobku dwóch innych uczonych - Ludwik Hirszfeld i Emilem von Dungernem stworzyli podstawy nauki o grupach krwi. To właśnie oni wprowadzili oznaczenie symbolami A, B, AB, i 0 które w 1928 roku zostało przyjęte na całym świecie.
Drugim najważniejszym układem grupowym krwi u człowieka jest układ Rh (nazwa pochodzi od rodzaju małp Rhesus, u których pierwszy raz wykryto to białko). Antygeny Rh występują tylko na krwinkach czerwonych. W układzie Rh występuje kilka głównych antygenów, przy czym najistotniejszy spośród nich to antygen D. W przypadku obecności we krwi antygenu D stwierdzana jest krew Rh-dodatnia, natomiast u osoby Rh-ujemnej antygen D nie występuje.
Informacja o grupie krwi jest kluczowa w wielu sytuacjach medycznych.
Niezbędna jest podczas transfuzji krwi, operacji chirurgicznych, w nagłych przypadkach medycznych oraz przy planowaniu niektórych terapii. Znajomość grupy krwi jest także ważna w diagnostyce oraz w leczeniu chorób krwi. Warto znać swoją grupę krwi przed jej oddaniem w punkcie krwiodawstwa.
Grupę krwi można sprawdzić poprzez zakup badania oznaczenia grupy krwi. Takie badanie można przeprowadzić w każdym punkcie pobrań i nie jest do niego wymagane skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu. Polega ono na klasycznym badaniu krwi z żyły znajdującej się w zgięciu łokcia, a jego cena waha się od 30-50 złotych.
Dokumentami potwierdzającymi grupę krwi są:
- legitymacja honorowego dawcy krwi
- identyfikacyjna karta grupy krwi (tzw. krewkarta)
- wynik badania laboratoryjnego z pieczątką pracowni, która wykonała badanie
Osobie, której dane są gromadzone w rejestrze PESEL nadaje się numer identyfikacyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności, który w skrócie nazywamy numerem PESEL.
Numer PESEL to to jedenastocyfrowy symbol numeryczny, jednoznacznie identyfikujący osobę fizyczną. Zawiera w sobie takie informacje jak:
- data urodzenia
- numer porządkowy
- symbol płci
- liczbę kontrolną
Numer PESEL nie zawiera w sobie informacji o naszej grupie krwi i na jego podstawie nie jesteśmy jej też w stanie ustalić. Dlatego tak ważne jest abyśmy sami znali naszą grupę krwi i taką informację mieli cały czas przy sobie.
Wraz z rosnąca popularnością aplikacji mObywatel, która oferuje mobilne wersje dokumentów w postaci usług cyfrowych, pojawiła się propozycja aby umieścić w niej również informację o naszej grupie krwi. Mogłoby to znacznie skrócić procedury medyczne oraz zmniejszyć liczbę wykonywanych badań w celu ustalenia grupy krwi.
To i inne pytania dotyczące rozszerzenia informacji i dokumentów zawartych w usłudze mObywatel zostały skierowane do wiceministra Michała Gramatyki.
“Jesteśmy gotowi wdrożyć każdy nowy dokument, pod warunkiem że jest to uzasadnione potrzebą biznesową, a także nie występują istotne ograniczenia prawne czy techniczne. [...] W przypadku usługi związanej z udostępnianiem grupy krwi w aplikacji mObywatel wymagana jest analiza ze strony Ministerstwa Zdrowia, w zakresie zasadności takiego podejścia. Szczególnie z uwagi na fakt, że obecnie po stronie Ministerstwa Zdrowia trwają prace rozwojowe nad systemem e-zdrowie gromadzącym informacje na temat zdarzeń medycznych, które obejmują m.in. badania krwi" - odpowiedział wiceminister.
